مفهوم دموکراسی شاه بیت تمدن غرب را تشکیل داده است. این کلمه واژه ای یونانی است که از ترکیب واژه های دمو (به معنی مردم ) و کراتوس (به معنی حکومت ) تشکیل شده است. بر این اساس دموکراسی گونه ای از حکومت است که در آن اکثریت مردم حکمرانان را تعیین می نمایند. آبراهام لینکن شانزدهمین رئیس جمهور آمریکا تعریف خود از دموکراسی را اینگونه بیان می نماید: «دموکراسی یعنی حکومت مردم، از سوی مردم و برای مردم»

مفهوم دموکراسی شاه بیت تمدن غرب را تشکیل داده است. این کلمه واژه ای یونانی است که از ترکیب واژه های دمو (به معنی مردم ) و کراتوس (به معنی حکومت ) تشکیل شده است. بر این اساس دموکراسی گونه ای از حکومت است که در آن اکثریت مردم حکمرانان را تعیین می نمایند. آبراهام لینکن شانزدهمین رئیس جمهور آمریکا تعریف خود از دموکراسی را اینگونه بیان می نماید: «دموکراسی یعنی حکومت مردم، از سوی مردم و برای مردم» تمام مفاهیمی که امروز در جامعه غربی به عنوان ارزشهای اساسی غرب بیان می شود حول محور دال مرکزی دموکراسی شکل گرفته است. حقوق بشر، آزادی بیان، جامعه مدنی، تساهل و تسامح، آزادی مذهبی و نظایر این همه نمودهایی از گفتمان دموکراتیک حاکم بر تمدن لیبرال دموکراسی است. تلاش برای بسط مفهوم دموکراسی و تمام متعلقات به آن که به تعدادی از آنها اشاره شد ازجمله اهداف اصلی غرب در دهه های اخیر به ویژه پس از پایان دوران جنگ سرد بوده است. غرب با ادعای آنکه ترکیب دموکراسی در بعد سیاسی و لیبرالیسم در بعد اقتصادی(لیبرال دموکراسی) برترین مدل حکمرانی برای دولتهای جهان است سعی در ترویج حداکثری تمدن خود داشته است. در همین چارچوب دولتمردان غربی پس از آنکه وضعیت اعتراض مردم در بسیاری از کشورهای خاورمیانه ازجمله مصر به نقطه ای رسید که دیگر امکان حمایت از دیکتاتورهای منطقه فابل تصور نبود بار دیگر و با ادعای حمایت از روندهای دموکراتیک و دفاع از حقوق اکثریت مردم به صورت علنی پای به میدان نبرد با دیکتاتورهای ساقط شده گذاردند. غرب با توان حداکثری بر حمایت از رای اکثریت سخن به میان آورد به گونه ای که پس از انتخاب محمد مرسی در انتخابات ریاست جمهوری مصر دولت آمریکا، اروپا و دیگر هم پیمانانشان با حمایت حداکثری از روند دموکراتیک انتخابات ریاست جمهوری به رئیس جمهور منتخب و مردم مصر تبریک گفتند. ماه ها از انتخاب مرسی به عنوان رئیس جمهور منتخب اکثریت مصر گذشت. اوضاع در مصر به دلیل ضعفهای دولت حاکم به اوج رسید و مخالفین بار دیگر در اقدامی اعتراضی در میدان التحریر گرد هم آمدند. غرب و تمام هم پیمانان منطقه ای به خصوص دولتهای مرتجع و وابسته ای چون عربستان، امارات، اردن و قطر در چرخشی 180 درجه به حمایت آشکار و پنهان از اقدام نظامیان در مصر پرداخته و حرکت غیردموکراتیک آنها را به رسمیت شناختند. نتیجه آنکه غرب برخلاف تمام ادعاهای خود در باب حمایت از دموکراسی بار دیگر نشان داد که تنها در باب ادعا متبحر است و در عرصه عمل تنها به منافع کوتاه مدت و بلند مدت خود می اندیشد. این مسئله به خصوص برای سینه چاکان غرب در داخل کشور پر از نکته است. غرب فارغ از آنکه منافع ملتها چیست تنها با در نظر داشتن منافع خود گاه از حکومتها(حال چه دموکراتیک و چه غیر دموکراتیک) و گاه از ملتها دفاع می نماید. در پایان آنکه حوادث امروز مصر و ابطال روند دموکراتیک خبر از آینده نه چندان مطلوب مصر می دهد. آینده ای که به خواست نظامیان_به ویژه باتوجه به قدرت روزافزونی که در سالهای اخیر پیدا کرده اند_ گره خورده است و این یعنی به خطر افتادن دموکراسی ای که غرب مدعی حراست و حفاظت از آنست. نکته دیگر آنکه وضعیت امروز مصر و حضور توده های مردم در خیابانها رویداد فتنه 88 در ایران را نیز در اذهان تداعی می نماید. واقعه ای که در آن جمعیتی حداقلی از مردم فریب خورده هم آهنگ با برخی مغرضین در کف خیابانهای تهران تقاضای ابطال انتخابات را داشتند. تقاضایی که در صورت برآورده شدن ختمی برای مردمسالاری دینی حاکم بر ایران بود. با اینحال فرق مردمسالاری ایران با مردمسالاری بسیاری از کشورهای جهان به خصوص نمونه مصر دقیقاً در وجه دینی آن نهفته است. وجهی که با عنایت به خاستگاه معنوی و الهی خود برای چندمین بار در این سه دهه پس از انقلاب اسلامی به حراست و حفاظت از مردمسالاری پرداخت. اگر نبود جایگاهی به نام ولایت فقیه و تدابیر رهبر انقلاب آیت الله خامنه ای، فتنه 88 هم می توانست خاتمه ای برای مردمسالاری دینی در ایران باشد. اینجاست که معجزه امام امت بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران خمینی کبیر در ایجاد اصل مترقی ولایت فقیه بار دیگر خودنمایی کرده و برتری نظام سیاسی ایران به عنوان نمونه ای از مردمسالاری دینی را در قیاس با دیگر نظامها به رخ تمام منتقدان و مدعیان می کشد. سعید ملکی مرکز اسناد انقلاب اسلامی .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه