((بدترين ربا آن است كه به ناموس كسي دشنام گويند.)) (حديث 260، نهج الفصاحه) آيا فحاشي ناموسي جزء ربا محسوب مي شود؟ يا ربا همان گرفتن بهره پول مازاد بر اصل پول است؟ به طور كلي فحش دادن به ديگران چه حكمي و چه كيفري دارد؟

يكي از گناهان كبيره ربا است كه خداوند در قرآن به آن اشاره فرموده اند و ائمه هم نسبت به مضرات آن و علل حرمت آن رواياتي نقل فرموده اند. يك از جمله رسول الله ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ نقل شده که فرمود: «أري الربا شتم الاعراض و أشد الشتم الهجاء و الروايه احد الشاتمين؛ بدترين رباها ناسزائي است كه درباره عرض كساني گويند و سخت ترين ناسزاها هجو است و كسي كه هجاء را نقل كند يكي از ناسزاء گويان است». اين حديث شريف بيان گر دو چيز است :يكي اينكه فحاشي به ناموس ديگران يكي از انواع رباها است .و ديگري اينكه اگر كسي فحاشي يك نفر را شنيد ،آن را به غائب بازگو كند نيز جزء فحاشان محسوب مي شود. اما اينكه آيا ربا در مال است يا همين كار نيز ربا محسوب مي شود بايد گفت كه طبق حديثي كه از حضرت رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ وارد شده ربا انواع و اقسام مختلفي دارد كه فحاشي يكي از آنهاست. رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايد: ((ربا هفتاد و سه «نوع» دارد كه كمترين آن مثل اين است كه انسان با مادر خود نزديكي و همانا بدترين ربا (ريختن) آبروي انسان مسلمان است». طبق آنچه كه در لغت نامه ها آمده ربا يعني از دست دادن سرمايه و سرمايه انسان بر دو نوع است يكي سرمايه مالي و مادي ديگر سرمايه معنوي است و آبرو و ناموس از سرمايه هاي معنوي انسان مي باشد. همان طور كه در حديث اشاره شد بدترين رباها ريختن آبروي مسلمانان است در اينجا سرمايه معنوي يك انسان از دست مي رود ولي در ربا در معامله سرمايه مادي يك انسان و براي انسان سرمايه عرفي و ناموسي مهم تر از سرمايه مادي و پولي است. حضرت امام رضا ـ عليه السلام ـ در بيان علّت حرمت ربا اين گونه مي فرمايند: «خداوند عزوجل ربا را حرام فرمود: زيرا مايه بر باد رفتن اموال مي شود؛ چون وقتي انسان يك درهم را به دو درهم بخرد بهاي آن درهمي كه خريده يك درهم است، درهم ديگر كه داده بيهوده و بي جاست پس خريد و فروش ربا در هر حال موجب نقصان و زيان براي خريدار و فروشنده است بنابراين خداوند تبارك تعالي رباخواري را بر بندگان ممنوع ساخت چون مايه تباه شدن اموال مي گردد». اما در حكم و كيفر فحاشي و بدزباني به بيان چند حديث و روايت از ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ بسنده مي كنيم. اولاً: فحاش را دشمن خدا محسوب مي كنند. امام باقر ـ عليه السلام ـ فرمود: «خداوند شخص ناسزاگوي بددهن را دشمن مي دارد» رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرمودند: «از دشنام گويي بپرهيزيد زيرا خداي متعال ناسزاگوي بددهن را دوست ندارد». دوم: خداوند از شخص فحاش نفرت دارد. امام باقر ـ عليه السلام ـ فرمودند: ((بهترين چيزي را كه دوست داريد به شما گفته شود به مردم بگوييد؛ زيرا خداوند از شخص لعنت گر دشنام گو و بدگو از مومنان و ناسزاگوي بددهن و گداي سمج نفرت دارد)). سوم: حرام بودن بهشت بر فحاش: رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرمودند: ((بهشت بر افراد ناسزاگو حرام مي باشد. و نيز مي فرمايند خداوند بهشت را بر هر فحاش بد زبان بي شرم كه باكي ندارد چه مي گويد و چه مي شنود حرام كرده است)). چهارم: موجب عيبناك شدن عمل مي شود؛ رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرمودند: ((زشت گويي (و زشت كرداري) هرگز در چيزي نبود مگر اين كه آن را عيبناك گرداند و شرم و حياء هرگز در چيزي داخل نمي شود مگر آن كه آن را بيارايد)). پنجم: فحّاش بدترين مردم است: رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرمودند: ((بدترين مردمان كسي است كه مردم از ترس ناسزاگويي او، وي را ترك كنند)). .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه