آیا پل صراط و سایر چیزهایی که در قیامت وجود دارد، در عالم برزخ نیز هست؟

بین عالم برزخ و قیامت، علی رغم برخی شباهت‌ها، تفاوت‌های مهمی وجود دارد که مانع می‌شود بگوییم همه‌ی اموری که در قیامت رخ می‌دهد، لزوما در عالم برزخ هم چنین است. مثلا عالم قیامت، موقف حساب‌رسی اصلی است، در حالی که از مضمون برخی آیات و روایات استفاده می‌شود. (علامه طباطبایی این نکته را از آیات 21 تا 24 سوره‌ی فرقان استنباط و احادیث متعددی نیز در تأیید آن ذکر کرده است. مثلا در فروع کافی، ج 3، ص 235 نقل شد. که: )لا یسأل فی القبر إلا من محض الإیمان محضا أو محض الکفر محضا، و الآخرون یلهون عنهم(. )انسان از آغاز تا انجام(، ص 84 - 85) که در برزخ، فقط مؤمنان و کافران واقعی، مؤاخذه و حسابرسی می‌شوند، نه متوسطان و مستضعفان؛ یعنی در این جا همه حسابرسی نهایی نمی‌شوند. (در این باره در پاسخ سؤال پنجم، از اولین فصل بخش سوم همین کتاب، توضیحات بیش‌تری خواهد آمد) با توجه به این که صراط مستلزم یک حساب رسی دقیقی است؛ زیرا مثلا تعبیر شده که صراط از مو باریک‌تر و از شمشیر تیزتر است و طبق توضیح بالا در عالم برزخ، از متوسطان محاسبه نمی‌شود، شاید بتوان گفت: صراط نیز از مواردی است که در قیامت هست ولی در عالم برزخ نیست. لازم به ذکر است که در احادیث معصومان )ع(، بارها بیان شده است‌که: )صراط دوتاست: صراطی در دنیا (در مورد )صراط دنیا( دو گونه تعبیر آمده است: الف( راهی که از افراط و تفریط دور باشد. ب( امام مفترض الطاعه‌ای که باید به او اقتدا کرد و آشکار است که این دو نیز در عمل بر هم منطبق می‌باشند) و صراطی هم در آخرت.( (مثلا در: بحارالأنوار، ج 8، ص 66 و 69؛ ج 24، ص 9 و 11؛ ج 89، ص 252؛ )معانی الأخبار، ص 32؛ تفسیر الامام العسکری، ص 44؛ تأویل الآیات، ص 30. آشکار است که مقصود از این احادیث آن است که صراط اخروی، تمثل و تجسم اخروی و باطن همین صراط دنیوی می‌باشد) ولی در کتاب‌های روایی معروف، حدیثی درباره‌ی این که آیا صراطی هم در عالم برزخ هست؟ یافت نشد (این جستجو با استفاده از نرم‌افزار )نور 2( انجام شد که مشتمل بر بحارالأنوار، کتب اربعه و بیش از 280 عنوان کتاب حدیثی دیگر است که تقریبا شامل تمامی کتاب‌های حدیثی شیعه می‌باشد) و شاید همین دلیلی باشد بر این که چنین امری وجود ندارد و درباره‌اش بحثی نشده است. البته لازم به ذکر است که عدم حسابرسی در برزخ برای برخی افراد، به معنی این نیست که آن‌ها اصلا حیات برزخی نخواهند داشت. این مطلب در سؤالات بعدی بیش‌تر توضیح داده خواهد شد. .

موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی امین

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/03

لینک کوتاه