سوال من درباره قران عثمان طه است از چند تن شنیده ام که دارای اشکالات رسم الخطی است آیا صحت دارد؟ اصلاحیه آن را از کجا میتوانیم پیدا کنیم؟دست خط کدوم خطاط بدون اشکاله؟قرآن مجید بطرز بمبئی بخط حاج طاهر خوشنویس تبریزی از انتشارات کتابفروشی ایلامیه ۱۳۳۴ ه ش اشکال داره؟من فقط این ۲تا رو دارم و از وقتی که شنیدم عثمان طه غلط داره نمیدونم قرآن چی بخونم؟ و روخوانی غلط چه عواقبی داره؟ممنون و خدا قوت

در پاسخ به مطالب ذیل توجه نمایید : 1- مهم ترین ویژگی رسم الخط عثمان طه این است که آیات در هر صفحه به پایان می رسد و صفحه بعد با آیه دیگری آغاز می گردد . 2- در رابطه با رسم الخط قرآن کریم و این رسم الخط معروف توجه شما را به مطلب ذیل جلب می نماییم : در رابطه با نحوة کتابت قرآن، آیا نحوة نگارش نیز همانند خود قرآن وحی مُنزل است و کاتبین وحی به دستور پیامبر اکرم(ص) به همین صورت امروزی (مانند خط عثمان طه) نوشته‌اند؟ همان‌گونه که بعضی ساده‌اندیشان تصور کرده‌اند و یا اینکه پیامبر اکرم(ص) تنها آیات و سُوَر نازله را بر کاتبین وحی املاء می‌فرمودند و کاتبین بر اساس رسم‌الخطی که آن روز، عرب‌ها با آن آشنا بودند می‌نوشتند؟ سپس با گذشت زمان رسم‌الخط‌ها تغییر یافت و به صورت قرآن‌هایی که امروز در دست ماست درآمد.با بررسی سیر تکاملی کتابت قرآن از صدر اسلام تا به امروز چنین به دست می‌آید که هرگز رسم‌الخط و ضبط کتابت قرآن کریم توقیفی و الزامی به شکل خاصی نبوده است و بهترین دلیل بر این مدّعا، اضافه شدن نقطه و علامات فراوان املائی است که قطعاً در عصر نزول وجود نداشته است و در کتابت آن روز عرب نوشته نمی‌شد ولی بعدها برای اینکه غیر عرب‌ها بتوانند قرآن را صحیح بخوانند در کتابت قرآن آورده شد و نمونه‌های آن، قرآن‌های با رسم الخط‌های مختلف عربی، ترکی و اردو می‌باشد که امروز در دسترس ماست.3- این رسم‌الخط‌های مختلف متأسفانه برای بسیاری از خوانندگان قرآن حتّی بسیاری از عرب‌ها مشکل آفرین شده است و باید رسم الخط واحد شفاف و روشنی که برای همه سهل و آسان باشد، انتخاب شود.اکنون با این مقدمه به سراغ مشهورترین نسخه‌ای که امروز در دست مسلمین است، می‌رویم و اشکالات مهم آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.4- مشهورترین نسخة قرآنی که امروزه در میان مسلمانان رواج دارد و هر سال، میلیون‌ها نسخه از آن، در سراسر جهان چاپ و منتشر می‌گردد، نسخة قرآن معروف به خط «عثمان طه» می‌باشد.این نسخه از قرآن، امتیازات متعددی دارد: خط خوب، قطع مناسب، علامت‌گذاری دقیق، آیات از آغاز صفحه شروع و با پایان صفحه، پایان می‌یابد و هر جزء از سی جزء قرآن در بیست صفحه تمام می‌شود (جز در دو سه مورد).به همین دلیل و به دلیل اینکه نشر و توزیع آن، توسط کشور عربستان به صورت رایگان و اهدایی همه ساله در مقیاس گسترده صورت می‌گیرد، مورد استقبال واقع شده است.این امر، سبب یک نواختی نسبی نُسَخ قرآن، در کشورهای مختلف گردیده است و بیشتر حافظان در غالب کشورها از روی همین نسخه به حفظ قرآن می‌پردازند و اکثر فراگیران و قاریان نیز، از روی همان، قرآن را فرا می‌گیرند و می‌خوانند (هر چند نسخه‌های دیگری نیز در کشورهای مختلف اسلامی وجود دارد).5- از آنجا که هر کار خوبی، ممکن است بی‌نقص نباشد، در نسخه موجود به خط عثمان طه، نیزکاستی‌های فراوان رسم‌الخطی وجود دارد که گاه موجب تغییر در معنا و گاه سبب نامفهوم شدن کلمه و گاه باعث صعوبت در فراگیری و قرائت صحیح می‌شود، از این رو ما این موارد را به شش گروه تقسیم کرده‌ایم:1. رسم‌الخط‌هایی که سبب تغییر معنا می‌شود.2. رسم‌الخط‌هایی که سبب می‌شود، کلمه فاقد معنا گردد.3. رسم‌الخط‌هایی که سبب صعوبت فوق‌العاده فراگیری می‌شود.4. رسم‌الخط‌هایی که سبب اضافه حروف نابجا می‌شود.5. رسم‌الخط‌هایی که سبب حذف حروف لازم و اصلی کلمه شده است.6. رسم‌الخط‌هایی که سبب نوشتن یک کلمه به دو صورت در دو آیه یا در چند آیه می‌شود، بدون هیچ‌گونه دلیل که تنها یک صورت آن صحیح می‌باشد.در اینجا برای هر یک از موارد فوق، نمونه‌هایی را آورده‌ایم؛ انتظار و تقاضای ما از اندیشمندان و علمای اسلامی به ویژه علمای مصر و حجاز، این است که همگی با یک عزم راسخ برای اصلاح آن بکوشند، و نسخه‌های موجود را از این نظر کامل کنند.البته همان‌گونه که گفته شد: این کاستی‌ها فقط مربوط به رسم‌الخط و نگارش است و گرنه قرائت الفاظ قرآن، بدون هیچ‌گونه تحریف و کم و زیادی از آغاز تاکنون باقی مانده است.بدیهی است، صحیح نوشتن رسم‌الخط، نه تنها سبب تغییری در قرآن نمی‌شود، بلکه صحت تلاوت و تفسیر قرآن را تضمین می کند، همان‌گونه که می‌دانیم کتابت اولیه قرآن، فاقد نقطه‌گذاری و علامت اِعراب بود و نقطه‌گذاری حروف و ضبط اِعراب به وسیلة علامت، نه تنها باعث تحریف نشد بلکه موجب مصونیت قرآن از تحریف در قرائت نیز گردید.اضافه بر آن، هیچ دلیلی در دست نیست که نسخة موجود به خطِ «عثمان طه» بر اساس رسم‌الخط نسخه‌های صدر اسلام می‌باشد، چرا که:1. در پایان نسخة قرآن موجود به خط «عثمان طه» صریحاً آمده است: «هجاء و رسم الخط آن از دو نفر از علمای این فن به نام «ابوعمرو دانی» و «ابوداود سلیمان بن نجاح» گرفته شده که آنها آن را مربوط به زمان خلیفة سوم عثمان می‌دانند و در مواردی که این دو با هم اختلاف دارند نقل نفر دوم ترجیح داده شده است».از این بیان استفاده می‌شود که رسم‌الخط مزبور از طریق خبر واحد به ما رسیده که گاه این خبر واحد تعارض نیز دارد.2. نسخة قرآن‌هایی که ده‌ها سال قبل از این نسخه، در کشورهای اسلامی چاپ و توزیع شده و اکنون نیز چاپ و منتشر می‌شود، مانند کشور ترکیه عثمانی و ترکیه کنونی، هند و پاکستان و ایران و بعضی از کشورهای عربی، مانند عراق، از نظر رسم الخط، با نسخة موجود ـ به خط عثمان طه ـ تفاوت بسیار دارد.3. نسخه‌های فراوانی از قرآن‌های صدر اسلام در موزه‌ها و کتابخانه‌های مهم جهان و کشورهای اسلامی موجود است که از نظر رسم الخط با نسخة موجود متفاوت می‌باشد.4. اخیراً کشور عربستان، قرآنی را با رسم‌الخط دیگری برای مسلمانان هند و پاکستان چاپ و توزیع نموده که رسم‌الخط آن‌ها، با رسم‌الخط عثمان طه، تفاوت بسیار دارد.بنابراین لازم است علمای جهان اسلام، رسم الخط واحدی را بر اساس نگارش و کتابت صحیح امروز که برای همه قابل فهم و سهل و آسان باشد، تهیه و در اختیار مسلمانان سراسر جهان قرار دهند و همه از آن بهره‌مند شوند.6- در هر صورت قر ان هایی که زیر نظر و با اشراف و نظارت توسط سازمان تبلیغات اسلامی و نیز قران های چاپ موسسه اوسه که با نظارت سارمان اوقاف منتشر می شود قابل استفاده است و با خیال راحت می توانید از آنها بهره مند شوید . 7- استفاده از قران چاپ بمبئی با خط طاهر خوش نویس نیز بی اشکال است . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه