درست زندگی کردن را به من یاد دهید؟

برای اینکه انسان بخواهد در دنیا درست زندگی کند قبل از هر چیز باید هدف از زندگی را برای خودش مشخص کند،هر انسانی در زندگی خود, هدفی را دنبال می کند. حتی کسانی که سرگردان و حیران اند, هر دم هدفی را می جویند و چون به آن نمی رسند, از آن ناامید می شوند و هدف دیگری را جای گزین آن می کنند. اما برای این که انسان هدف مناسبی برای زندگی خود انتخاب کند, باید ببیند «چرا آفریده شده است ». آن کس که هدفش در زندگی , متناسب با هدف از آفرینشش باشد, به آرامش و سعادت دست یافته، همه جنبه های وجودی خود را در مسیر صحیح حیات قرار خواهد داد. در این رابطه می توان به چند مطلب اشاره کرد:یکم . از دیدگاه اسلام , دنیا برای آخرت آفریده شده است و آمدن انسان نیز به این دنیا برای کسب آمادگی برای زندگی جاوید اخروی است . دنیا «محل تجارت »الدنیا... مسجد احباء الله و مصلی ملائکه الله و مهبط وحی الله و متجر اولیاء الله و «زراعت آخرت », و «محل آزمایش » فان الله سبحانه قد جعل الدنیا لما بعدها و ابتلی فیها اهلها یعلم ایهم احسن عملا». خداوند، انسان را در این دنیا آفرید تا انسان بتواند به کمال لایق و شایسته ی خود دست یابد.دوم . رسیدن به کمالات شایسته ی انسانی , به گونه ای است که جز با اختیار انسان حاصل نمی شود; یعنی , این گونه که چنین کمالی را بتوان بدون طی مسیر و انجام دادن افعال اختیاری به انسان اعطا کرد; زیرا مرتبه ی وجودی این کمال , پس از افعال اختیاری و آزمایش های فراوان است . پس خداوند متعال , مجالی را برای کسب چنین کمالی برای انسان فراهم ساخت ; مثلا خداوند برای اعطای مقام امامت به حضرت ابراهیم (ع ), او را به ذبح فرزندش آزمایش می کند: «و اذا ابتلی ابراهیم ربه بکلمات ج فاتمهن قال انی جاعلک للناس اماما»(بقره / 124) برای اعطای مقام محمود (شفاعت ) به پیامبرش , آن حضرت را امر به نماز شب می کند. «و من اللیل فتهجد به نافله عسی ان یبعثک ربک مقاما محمودا» (اسراء / 79).سوم . انسان , دارای گرایش ها, تمایلات و نیازهای متفاوت است . حضرت امیرالمؤمنین(ع) انسان را در مقایسه با حیوان و ملائکه چنین معرفی می کند: «خداوند عزوجل ملائکه را از عقل آفرید و در آنان شهوت قرار نداد و حیوانات را از شهوت آفرید و در آنان عقل قرار نداد و بنی آدم را از عقل و شهوت آفرید. پس هر کس عقلش بر شهوتش پیروز شود, از ملائکه برتر خواهد بود و هر کس شهوتش بر عقلش غلبه کند, از حیوانات پست تر خواهد بود» (وسائل الشیعه , ج 11, س 164) اگر انسان بر شهواتش غلبه کند, به همه ی این نیازها پاسخ مناسب می دهد. و این پاسخ ها, همان افعال اختیاری او است که باید انسان را به کمال لایقش برساند. اگر این پاسخ ها دقیقا منطبق بر نیازهای واقعی جسم و جان و ذهن انسان باشد, قطعا انسان با عقل و فطرت خود, این پاسخ های صحیح و راه های اعتدال در ابعاد وجودی خود را می شناسد; اما هیچ گاه بی نیاز از هدایت الهی نبوده است . قرآن , هدف از آفرینش انسان را «خداشناسی » (طلاق , آیه 12) و «خداپرستی », (ذاریات , آیه ی 56) معرفی کرده است . دین - به عنوان هدایت الهی - راه صحیح این دو را به انسان آموزش می دهد; زیرا خدایی که خالق انسان و جهان است , همو دین را فرستاده است . لذا تسلیم شدن در برابر خداوند و پیروی از هدایت های دینی , به یقین می تواند انسان را در همه ی زوایای وجودیش به کمال برساند.چهارم . «خداشناسی و خداپرستی » که به عنوان هدف آفرینش انسان معرفی شده است - هدف میانی راه رسیدن به هدف نهایی است . هدف نهایی آفرینش انسان , بازگشت به سوی خداوند «لقائ الله » است : «انا لله و انا الیه راجعون »(بقره , آیه 156). لکن در ملاقات با خداوند, برخی با جلوه ی رحمانیت او ملاقت می کند و عده ای با مظهر عدالت و قهاریت او: «یا ایها الانسان انک کادح الی ربک کدحا فملاقیه فاما من ائوتی کتابه بیمینه فسوف یحاسب حسابا یسیرا... و ائما من ائوتی کتابه ورائ ظهره فسوف یدعو ثبورا; ای انسان ! حقا که تو به سوی پروردگار خود به سختی در تلاشی , و او را ملاقات خواهی کرد, اما کسی که نامه اش به دست راستش داده شود به زودی اش حسابی بس آسان کنند... و اما کسی که نامه اش از پشت سر به او داده شود زودا که هلک خویش خواهد (انشقاق , آیه 6 - 11) پنجم . حال که معلوم شد هدف از زندگی انسان , بازگشت به سوی خدا و «لقاء الله»است و راه و طریق آن , خداشناسی و بندگی او است ; باید دانست که فرصت اندک و راه بسی سخت و دشوار است . پس باید در کسب معرفت , تحصیل فضایل اخلاقی و اطاعت و بندگی , تمام تلاش را مبذول داشت . هم چنین از لغزش ها و خطاها, ناامید نشد که خدای رحمان بخشنده و مهربان است و راه توبه را تا آخرین لحظات برای انسان بازگذاشته است.ششم . در کنار عزم , اراده و تلاش در راه بندگی خداوند, باید از امدادهای غیبی نیز بهره جست و از دعا و توسل به مقربان درگاه الهی , غافل نشد. دعا و مناجات و درخواست از خدا, هم خود به عنوان یک عمل و عبادت , باعث کمال نفس می شود, و هم اجابت آن توفیق افزونتری را برای انسان در پی دارد.بعد از اینکه هدف نهایی مشخص شد دیگر درست زندگی کردن و راه درست را یافتن خیلی راحت می شود به این معنا که انسان قبل از انجام هر کاری باید در آن بیندیشد و ببیند که آیا این کار با آن هدفی که انسان دنبال آن است سازگاری دارد یا نه ؟ این کار او را به هدفش نزدیکتر می کند یا دورتر؟قطعا مرتکب حرام شدن انسان را از هدف خود دور می کند اگر چه در ظاهر این اثر مشخص نشود ولی حتما اثر دارد پس باید برای خوب زندگی کردن کاملا از گناه دوری کنیم. بر عکس انجام واجبات انسان را به هدفش نزدیکتر می کند پس باید حتما واجبات را به موقع و با کیفیت بالا به جا بیاوریم. وهمین طور هر چیزی که انسان را از هدف دور می کند تعطیل و هر آن چیزی که او را به هدف نزدیک می کند باید انجام داده شود.اگر در مورد تعیین هدف باز سوالی داشتید این مرکز در خدمت شما می باشد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه