در قرآن كريم به چه مكان‌هايي اشاره شده است؟

در جواب بايد گفت: اماكني كه در قرآن كريم آمده است، از دو بعد مورد بررسي قرار مي گيرد: اوّل: اماكني كه براي ما محسوس و قابل مشاهده است و آثار آن را در دنيا مي‌بينيم. دوّم: اماكني كه براي ما غيرمحسوس يا به عبارتي اماكن بهشتي كه در قرآن به كار رفته است. اول ـ اماكن دنيوي است كه اين‌ها در قرآن كريم، بسيار زياد است و به بخش‌هاي مختلفي تقسيم مي‌شود كه به طور اجمالي به آن‌ها مي پردازيم: 1 ـ شهرها. 2 ـ مساجد. 3 ـ سرزمين‌ها. 4 ـ رودخانه‌ها و درياها. 5 ـ كوه‌ها. 1 ـ شهرها: از جمله شهرهايي كه به طور واضح در قرآن كريم، به كار رفته است به موارد زير تقسيم مي‌گردد: الف ـ روم، در سوره‌ي مباركه‌ي روم، مي‌فرمايد: غُلِبَتِ الرُّوم روميان شكست خوردند و مغلوب شدند. ب ـ مصر، اين نام در دو جاي قرآن كريم، آمده است، سوره‌ي بقره، مي‌فرمايد: ... اهْبِطُوا مِصْرًا فَإِنَّ لَكُمْ مَا سَأَلْتُمْ ... و مورد بعدي در سوره‌ي يونس ... أَنْ تَبَوَّآ لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ ... ج ـ بابل، در سوره‌ي بقره، می فرماید: ... وَمَا أُنْزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ .... د ـ بَكَّه (نام ديگر مكّه) در سوره‌ي آل عمران، مي‌فرمايد: إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِلْعَالَمِينَ اوّلين خانه‌اي كه براي مردم قرار داده شد همان است كه در سرزمين مكّه است كه پربركت و مايه‌ي هدايت جهانيان است.» و البتّه خود خانه‌ي خدا در آيات متعدّدي به صورت كنايه‌اي به كار رفته است. به عنوان مثال در سوره‌ي مباركه‌ي آل عمران آيه‌ي 97 مشاهده مي‌شود. هـ ـ مدينه، در سوره‌ي منافقين، مي‌فرمايد: يَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنَا إِلَى الْمَدِينَةِ ... و موارد ديگر. 2 ـ مساجد: اسامي چند مسجد در قرآن كريم، به طور واضح به كار رفته كه به آن‌ها اشاره مي‌شود: الف ـ مسجدالحرام به طوري كه 13 بار در قرآن كريم، آمده است؛ از جمله در سوره‌ي مباركه‌ي بقره آيات شريفه‌ي 144، 149، 150 و 217. مائده، 2، انفال، 34، توبه، 19، اسراء، 1 و موارد ديگر. ب ـ مسجد الاقصي به طور مشهورتر در سوره‌ي اسراء، مي‌فرمايد: سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّه هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ. ج ـ مسجد ضرار، در سوره‌ي توبه، مي‌فرمايد: وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا ... 3 ـ سرزمين‌ها: الف ـ سرزمين مَدْيَن در سوره‌ي قصص آيه‌ي 23 مي‌فرمايد: وَلَمّا وَرَدَ ماءً مَدْيَنَ… ب ـ سرزمين احقاف، در سوره‌ي احقاف آيه‌ي 21 مي‌فرمايد: وَاذْكُرْ أفاعادٍ اِذْ اَنْذَر قَوْمَهُ ما الأحْقافِ وقد خَلَتِ النُّدُرُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ... برادر قوم عاد را ياد كن، آن زمان كه قومش را در سرزمين احقاف بيم داد در حالي كه پيامبران زيادي قبل ازاو در گذشته‌هاي دور و نزديك آمده بودند.» 4 ـ رودخانه‌ها و درياها: الف ـ از جمله رود معروف كه امروز هم اين رود وجود دارد، رود نيل است كه در سوره‌ي طه به كار رفته است؛ آن‌جا كه مي‌فرمايد: أَنِ اقْذِفِيهِ فِي التَّابُوتِ فَاقْذِفِيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُّ بِالسَّاحِلِ ... او را در صندوقي بيفكن و آن صندوق را به دريا بينداز تا دريا آن را به ساحل افكند. كه منظور رود نيل است. ب ـ مجمع البحرين، در سوره‌ي كهف آيه‌ي 61 به صورت «مجمع» به كار رفته است كه مفسران آن را تعبير به مجمع البحرين يعني محل تلاقي دو دريا ذكر مي‌كنند. و مواردي از اين قبيل كه در قرآن وجود دارد. 5 ـ كوه‌ها: اسامي چندين كوه در قرآن آمده است كه به اعم آن‌ها پرداخته مي‌شود: الف ـ غار كهف، در سوره‌ي مباركه‌ي كهف آيات 9، 10، 11، 16 و 25 به كار رفته است و منظور از اسم كهف غار و كوه مي‌باشد. ب ـ كوه طور، كه در چند جاي قرآن به كار رفته از آن جمله، سوره‌ي مباركه‌ي نساء آيه‌ي 154، مؤمنون آيه‌ي 20، تين آيه‌ي 2. ج ـ كوه صفا و مروه، كه در سوره‌ي مباركه‌ي بقره، مي‌فرمايد: إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ ... دوم: اماكني كه براي ما غير محسوس و در واقع اماكن بهشتي است که در قرآن كريم آمده است که؛ 21 نام ذكر شده كه به آن‌ها اشاره مي‌شود: الف ـ جنات : 1 ـ جنات عدن، توبه، 74. 2 ـ جناتِ الفردوس، كهف آيه‌ي 107. 3 ـ جنات المَأوي، سجده، 19. 4 ـ جنات النعيم، مائده، 65. 5 ـ جنة الخلد، فرقان، 15. 6 ـ جنة الماوي، نجم آيات 13 و 15. 7 ـ جنهٍ عاليه، حاقّه آيات 21 و 22. 8 ـ جنهُ نعيم ، واقعه، 89. 9 ـ حسني، نساء، 95. 10 ـ الدارُ الاخره، قصص، 83. 11 ـ دارُالسّلام، انعام، 127. 12 ـ دارُ القرار، غافر. 39. 13 ـ دارُ المتقين، نمل، 30. 14 ـ دارُ المقُامه، فاطر، 35. 15 ـ روضات الجنّات، شوري، 22. 16 ـ طُوبي، رعد، 29. 17 ـ عليّون، مطففين، 18. 18 ـ فردوس، مؤمنون، 11. 19 ـ فضل، مؤمنون 11. مفسران فضل را بهشت دانسته‌اند. 20 ـ عين، واقعه، 27. بسياري از مفسرين مراد از عين را بهشت دانسته‌اند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه