مقصود از حدیث نفس چیست؟

اگر منظور شما از حدیث نفس همان اصطلاح عرفانی است، پاسخ شما در ذیل خواهد آمد. در غیر این صورت در مورد سؤالتان بیشتر توضیح دهید.«حدیث نفس» یک اصطلاح عرفانی و به معنای واگویه کردن وگفتگو با خود است. لغت نامه دهخدا، این واژه را « با خویش گفتن» و« سخن با خویش گفتن» و«بخود گفتن» معنا کرده است.در فرهنگ اصطلاحات عرفان اسلامی(نوشته گروهی از پژوهشگران، دفتر پژوهش و نشر سهروردی، ص140) نیز در معنای این واژه آمده است:Conversation of the soul; psychicTalking to oneself یعنی مکالمه و صحبت کردن با خود و نفس.حدیث نفس نوعی گفتگوی پند گونه و نصیحت مدارانه با خود است. به این اعتبار، ملامت و سرزنش نفس لوّامه که پس از وارد شدن انسان به محدوده ممنوعه الهی (گناه ) صورت می گیرد، نوعی حدیث نفس است.البته حدیث نفس لزوما ًپس از گناه حاصل نمی شود بلکه انسان می تواند با نفس و با «خود» در همه حال، مشغول گفتگو باشد. هر گفتگویی با خود را حدیث نفس نمی گویند. حدیث نفس باید در جهت سیر نفس و روح به سمت تعالی باشد. معنویبرای حدیث نفس لزوماً نیاز به ایجاد صوت نیست، ممکن است صحبت با خود به صورت ذهنی انجام شود.حال آیا فکر و حدیث نفس تفاوتی دارند؟ پاسخ این است که اگر فکر به معنای حرکت عقل بین معلوم و مجهول باشد( المنطق، محمد رضا مظفر، نشر سیدالشهدا، ص19) از آن جا که حدیث نفس،فقط نوعی بازگو کردن دانسته ها است، با هم تفاوت دارند. اما اگر فکر را به معنای عام یعنی فعالیت ذهنی بگیریم، حدیث نفس نیز نوعی فکر است.البته ممکن است هنگام حدیث نفس، به دانسته ها ی جدید برسیم که در آن صورت فکر رخ داده است.موفق باشید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه