در رابطه با درس تاریخ اسلام به مطالبی در مورد مسائل «تاریخ اسلام و عدالت و مهرورزی و مهدویت» نیاز دارم.

مهرورزی نمودهای مختلفی دارد و در عرصه های گوناگون به گونه ای جلوه گر می شود. مهرورزی در برخوردها، با دوستان، مراجعه کنندگان، در سطح جامعه، مهرورزی هنگام نیاز افراد به انسان، هم نوعان، فقرا، گرفتاران، مهروزی مسؤلین-نسبت به زیر مجموعه- نسبت به افرادی که مسؤلیت آنها را به عهده دارد (حوزه مسؤلیت) مثلا شهردار یا استاندار یا فرماندار یا مسؤل حوزه انتظامی نسبت به مردم شهر و کسانی در آن جامعه شهری زندگی می کنند.در همه حوزه ها اسلام دستور دارد و حکم و برنامه برای مهروزی در عرصه های عمومی و اجتماع و در برخوردها قرآن کریم اخلاق پیامبر (ص) را که مظهر رحمت و مهروزی بوده می ستاید و می فرماید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ؛ پس به [برکت] رحمت الهى با آنان نرمخو [و پرمهر] شدى و اگر تندخو و سختدل بودى قطعا از پیرامون تو پراکنده مى شدند». (آل عمران، 159)و در آیه دیگر می فرماید: «وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاّ رَحْمَةً لِلْعالَمینَ؛ و تو را جز رحمتى براى جهانیان نفرستادیم». (انبیاء، 107) وجود پیامبر و تعالیم او رحمت است برای همه-مهروزی را در سراسر عالم نهادینه می کند اگر به این تعالیم پای بند باشند.در آیه دیگر در وصف یاران پیامبر و گروندگان به مکتب ایشان می فرماید: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللّهِ وَ الَّذینَ مَعَهُ أَشِدّاءُ عَلَى الْکُفّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ تَراهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللّهِ وَ رِضْوانًا سیماهُمْ فی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذلِکَ مَثَلُهُمْ فِی التَّوْراةِ وَ مَثَلُهُمْ فِی اْلإِنْجیلِ کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوى عَلى سُوقِهِ یُعْجِبُ الزُّرّاعَ لِیَغیظَ بِهِمُ الْکُفّارَ وَعَدَ اللّهُ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْرًا عَظیمًا؛ محمد [ص] پیامبر خداست و کسانى که با اویند بر کافران سختگیر [و] با همدیگر مهربانند آنان را در رکوع و سجود مى بینى فضل و خشنودى خدا را خواستارند علامت [مشخصه] آنان بر اثر سجود در چهره هایشان است این صفت ایشان است در تورات و مث ل آنها در انجیل چون کشته اى است که جوانه خود برآورد و آن را مایه دهد تا ستبر شود و بر ساقه هاى خود بایستد و دهقانان را به شگفت آورد تا از [انبوهى] آنان [خدا] کافران را به خشم دراندازد خدا به کسانى از آنان که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده اند آمرزش و پاداش بزرگى وعده داده است». (فتح،29) بنابراین مهروزی در عرصه اخلاق و برخوردها به این است که نسبت به یکدیگر با نرمی و ملایمت و مهربانی و کریمانه برخورد کنند که توضیح و تبیین این بخش در کتب اخلاقی آمده و بیان همه امور فرصت زیادی می طلبد.دستور به عفو و گذشت و پرهیز از تلاقی و انتقام در امور شخصی نمونه دیگر از عرصه های مهروزی است که در قرآن کریم آمده است: «وَ لْیَعْفُوا وَ لْیَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللّهُ لَکُمْ وَ اللّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ؛ و باید عفو کنند و گذشت نمایند مگر دوست ندارید که خدا بر شما ببخشاید و خدا آمرزنده مهربان است». (نور، 22)همانگونه که انتظار دارید خداوند لغزش های شما باید عفو کند باید در مورد دیگران عفو و بخشش را فراموش نکنید. عفو و بخشش یکی از پایه های مهم مهروزی است هنگامی که دلها با یکدیگر صاف شد مهروزی معنی پیدا می کند دستور رسیدگی به کسانی که وضع مالی خوبی ندارند حتی در ایثار و مقدم انداختن نیاز دیگران بر نیازهای شخصی نمود دیگری از حاکمیت مهر و عاطفه در جامعه اسلامی است. در همین آیه سوره نور می فرماید: «وَ لا یَأْتَلِ أُولُوا الْفَضْلِ مِنْکُمْ وَ السَّعَةِ أَنْ یُؤْتُوا أُولِی الْقُرْبى وَ الْمَساکینَ وَ الْمُهاجِرینَ فی سَبیلِ اللّهِ؛ و سرمایه داران و فراخ دولتان شما نباید از دادن [مال] به خویشاوندان و تهیدستان و مهاجران راه خدا دریغ ورزند». (سوره نور، آیه 24) این بحث دامنه طولانی دارد همین نمونه ها کافی است تا معلوم شود که جایگاه مهروزی در قرآن چگونه است ادامه مباحث را در کتب تفسیری و ... جستجو نمائید. براى مطالعه پیرامون تاریخ اسلام و زندگى پیامبر اسلام(ص)، کتاب هاى ذیل معرفى مى گردد:1ـ تاریخ پیامبر اسلام(ص)، دکتر آیتى2ـ فروغ ابدیت، آیت اللّه سبحانى3ـ تاریخ تحلیلى اسلام، جعفریان4ـ تاریخ تحلیلى اسلام، شهیدى5ـ تاریخ اسلام، صادق آدینه وند6ـ پیامبرى و جهاد - پیامبرى و حکومت، جلال الدین فارسى تاریخ سیاسى اسلام1-تاریخ سیاسى اسلام، صادق آیینه وند2-نقش عایشه در تاریخ اسلام، علامه عسکرى3- روش شناخت سنت و تاریخ اسلام، محمود افتخارزاده4-نهضت هاى اسلامى در صد ساله اخیر، شهید مطهرى5-زندگانى تحلیلى پیشوایان ما، عادل ادیب، ترجمه: اسداللّه مبشرى6-تمدن در بوته آزمایش، آرنولد ج توین بى، ترجمه ابوطالب صارمى7- تحلیلى از حماسه سیاسى تاریخی، محمد رسول دریایى8-جریان شناسى تاریخ نگارى ها در ایران معاصر، ابوالفضل شکورى 9- فرهنگ اسلام در اروپا، زیگرید هونکه براى مطالعه در زمینه ظهور امام زمان و نشانه های آن به کتابهاى زیر مراجعه کنید:- ظهور نور، على سعادت پرور، نشر تشیع- علائم ظهور امام زمان(عج)، محمد حسین همدانى، انتشارات صحفى- نشانه هاى ظهور، سادات مدنى، نشر منیر- از ولادت تا ظهور، کاظم قزوینى، ترجمه: فریدونى، نشر آفاق- از ولادت تا ظهور، کربى، انتشارات الهادى- کتابنامه امام زمان، محمدپور - یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، رجالى تهرانى- ترجمه منتخب الاثر ، آیت اللّه صافى - مهدی موعود، ترجمه ج 52 بحارالانوار، علامه مجلسی، ترجمه علی دوانی، دارالکتب الاسلامیه- وابستگى جهان به امام زمان، لطف اللّه صافى - امام زمان در گفتار دیگران ، على دوانى - علائم ظهور، محمد على علمى- دادگستر جهان، ابراهیم امینی- عصر ظهور، علی کورانی- خورشید مغرب، محمد رضا حکیمی .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه