مقدمه:بسیاری از مکاتب نوظهور معنوی سعی کرده اند نقشه راهی به مریدان خویش ارئه کرده و ایشان را نسبت به جایگاه هر برنامه توجیه کنند. مثلا وین دایر کتابی دارد به نام مراقبه(البته مراد وی مراقبت اسلامی نیست بلکه مراقبه هندی و شرقی منظور وی است، در این کتاب توضیح داده که مراقبه همان برنامه سلوک معنوی فردی است که با هر نگرشی قابل جمع است. بماند که این ادعای وی حرف نادرستی است؛ ولی سعی کرده که جایگاه این عمل فردی را در برنامه های معنوی و اجتماعی توضیح دهد.

مقدمه:بسیاری از مکاتب نوظهور معنوی سعی کرده اند نقشه راهی به مریدان خویش ارئه کرده و ایشان را نسبت به جایگاه هر برنامه توجیه کنند. مثلا وین دایر کتابی دارد به نام مراقبه(البته مراد وی مراقبت اسلامی نیست بلکه مراقبه هندی و شرقی منظور وی است، در این کتاب توضیح داده که مراقبه همان برنامه سلوک معنوی فردی است که با هر نگرشی قابل جمع است. بماند که این ادعای وی حرف نادرستی است؛ ولی سعی کرده که جایگاه این عمل فردی را در برنامه های معنوی و اجتماعی توضیح دهد.مقام معظم رهبری در جملاتی کوتاه و بسیار پر مغز این نقشه راه معنوی را از نگاه اسلام توضیح داده اند و نسبت سلوک را با آموزه های دیگر تبیین نموده اند. جملات زیر از بیانات ایشان است:" حرکت از ظلمت به نور، از ظلمت خودخواهى به نور توحید. جاده ى این راه چیست؟ بالاخره مسیرى را مى خواهیم حرکت کنیم و به جاده اى نیاز داریم؛ این جاده، همان واجبات و ترک محرمات است. ایمان قلبى موتور حرکت در این راه است؛ ملکات اخلاقى و فضائل اخلاقى، آذوقه و توشه ى این راه است، که راه و حرکت را براى انسان آسان و تسهیل مى کند؛ سرعت مى بخشد. تقوا هم عبارت است از خویشتن پایى؛ مواظب خود باشد که از این راه تخطى و تجاوز نکند. وظیفه ى فرد در نگاه اسلام به فرد، این است. در همه ى زمانها، در حکومت پیغمبران، در حکومت طواغیت، یک فرد وظیفه اش این است که این کار را انجام دهد و تلاش خودش را بکند.اسلام در این نگاه به انسان به عنوان یک فرد، توصیه مى کنند زهد بورزد. زهد یعنى دل باخته و دل بسته ى دنیا نشود؛ اما در عین اینکه توصیه به زهد مى کنند، قطع رابطه ى با دنیا و کنار گذاشتن دنیا را ممنوع مى شمارند. دنیا چیست؟ دنیا همین طبیعت، همین بدن ما، زندگى ما، جامعه ى ما، سیاست ما، اقتصاد ما، روابط اجتماعى ما، فرزند ما، ثروت ما، خانه ى ماست. دل بستگى به این دنیا، دل باخته شدن به این نمونه ها، در این خطاب فردى، کار مذمومى است. دل باخته نباید شد. این دل باخته نشدن، دل بسته نشدن، اسمش زهد است .(25/2/86)براى ما در این اردوگاه، برنامه هایى قرار داده شده است که با آن مى توانیم خود را بالاتر ببریم و بسازیم و آماده ى ورود به سر منزل نهایى و حقیقى آفرینشِ انسان کنیم که همان لقاء للّه است. ادیان، این برنامه ها را در طول زندگى، براى مردم معیّن کرده اند که چند گونه هم مى باشد:بعضى از این برنامه ها، از لحاظ معنوى و روحى و قلبى، رابطه ى انسان با خداى متعال را برقرار مى دارد؛ مثل نماز و ذکر و توجّه و تضرّع و توسّل به پروردگار و مثل بسیارى از عبادات دیگر.بعضى از برنامه ها، اخلاقیّات و ملکات انسان را تصحیح و عیوب را از روح انسان برطرف مى کند؛ مثل دستورهاى اخلاقى که کبر و حسد و دنائت و لئامت و پستى و دروغ گویى و خیانت را از ما دور مى کند و انسان را کریم و با معرفت و با سماحت و با محبّت و آمیخته ى به خصال عالى انسانى مى سازد.بعضى از برنامه ها، روابط فردى و اجتماعى ما را با انسان هایى که در این جهان و اردوگاهِ بزرگ هستند، تنظیم مى کند. حتّى رابطه ى ما با اشیاء و حیوانات را هم تعلیم داده اند و بعضى از تعالیم و برنامه ها، این رابطه را براى ما تنظیم مى کند.بعضى از این برنامه ها، فضاى زندگى را قابل زیست مى سازد؛ مثل برنامه ى حکومت، تشکیل دولت، امر به معروف و نهى از منکر، دشمنى با ستمگران، خوبى و نیکى با مردمان صالح و مؤمن، کمک به اصلاح امور عمومى جهان و جامعه، کمک به از بین بردن فقر و دیگر برنامه هایى که مربوط به سطح جهان و محیط زندگى و جوامع است. مجموع این برنامه ها، در این اردوگاه بزرگ و در این دوران زندگى، براى من و شما گذاشته شده است.علاوه بر این ها، در این محیطِ اردوگاهِ آموزشىِ تربیتىِ عظیمى که اسمش دنیاست، وسایل راحتى بشر هم گذاشته شده و به لذّات جسمانى و جنسى او نیز توجّه شده است؛ لذّاتى که چشم و گوش و شامّه و روح و عقل او را نوازش مى دهد و او را خشنود مى کند. اگر از این لذّات، به شکل درستى استفاده شود، زندگى در این اردوگاه، شیرین هم مى شود؛ یعنى هم رشد و ترقّى مى کنیم و هم خود را به کمال نزدیک مى سازیم و هم آماده ى ورود به سر منزل نهایى آفرینش مى شویم و هم در این دنیا از لذایذ مباحِ خداداده ى زندگى، استفاده مى کنیم .(1/12/74)"مطالب از نرم افزار حدیث ولایت اخذ شده است.شریفی دوست .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه