دانشجوی ترم اول هستم تا به حال به دلایل بی خود و تنبلی هایم درس نمی خواندم اکنون که امتحانات شروع شدند، افسرده شدم و حوصله همان مقدار کم درس خوندن را هم ندارم دلیل درس نخواندن من هم علاقه نداشتن به رشته تحصیلیم بوده اما اکنون به رشته ام علاقه مند شدم ولی آن تنبلی و درس نخواندن هنوز در من هست فردا هم اولین امتحان را دارم.

موفقیت در تحصیل بر آینده عوامل چندى به شرح زیر است:1. میزان تلاش و کوشش، به گونه اى که بر اساس برنامه اى منظم صورت گیرد و نتیجه چنین تلاشى، متناسب، با میزان صرف وقت باشد. به طور مسلم کوشش هاى منظم و پیگیر در تسلط به موضوع درس، نقش مؤثرى ایفا مى نماید.2. انگیزه و علاقه، که عاملى درونى است و با روشن شدن هدف درس، بستگى و ارتباط مستقیم دارد.3. تجربیات قبلى، که مفهوم دقیق آن، برخوردارى از پیش مطالعه فردى در زمینه درس جدید مى باشد.4. تمرکز و دقت به گونه اى که ذهن با تمام توانایى و قدرت جذب اطلاعات علمى در حوزه درس مورد نظر فعال باشد.5. برقرارى ارتباط منطقى و معنادار بین بخش هاى مختلف درس مورد نظر به گونه اى که «اصل پیوستگى» به عنوان یکى از اصول مهم یادگیرى حفظ شود، چنان چه سعى نمائید مطالب درسى را به صورتى مرتبط با یکدیگر در نظر گرفته و تأثیر حذف یا اضافه مطلبى را در آنها بررسى کنید، یادگیرى پایدار و پابرجایى را احراز کرده اید.6. بهره گیرى از تلقین مثبت، چنان چه تحت تأثیر افکار منفى قرار گیرید و در مقطعى از دوران تحصیل، باور کنید که فردى ناموفق و بیهوده هستید، عملاً رفتار و کردار شما متأثر از چنین وضعى خواهد شد و نتیجه مطلوبى به بار نخواهد آمد. لیکن با تلقین جنبه هاى مثبت و سازنده به افکار امیدبخش و متعالى دست خواهید یافت و تداوم چنین افکار و حالاتى در نتیجه کارتان چشمگیر خواهد بود.7. توکل به خداى متعال را در هیچ لحظه اى از زندگیتان از دست ندهید، بلکه در مواقع حساس و دشوارى که برایتان پیش مى آید، بیشتر از همیشه به نیروى ایمان به خدا، تکیه کنید و او را در همه حال ناظر بر خود و پشتیبان واقعى تان بدانید. در چنین صورتى به یارى حق، موفقیت در انتظار شما خواهد بود.8. راهکار اساسی در تحصیل موفق، کسب انگیزه و تقویت نشاط و شادابی درسی نهفته است. بنابراین برای افزایش سطح انگیزه راهکارهای زیر را عملی سازید: - لیستی از توانمندیهای خود تهیه کرده و روزی دو یا سه بار با صدای بلند آن را بخوانید مثلا بگویند من شخص با استعدادی هستم و من ... هستم . - لیستی از فوائد مادی , معنوی , موقعیتی درس خواندن و کسب موفقیت تحصیلی تهیه نموده و آن را هر روز مرور کنید و هر روز نیم ساعت بر روی یکی از آن فوائد فکر کرده و 10 سطر درباره آن مطلب بنویسید و این عمل را برای یکایک فوائد انجام دهید و بعد هر کدام که برای شما خوشایندتر بود را گاه گاهی مطالعه و به آن بیافزائید. - لیستی از پیامدهای منفی درس نخواندن , مانند اخراج از دانشگاه و یا مشروط شدن و... را تهیه و با تأمل در مورد یکایک آنها این پیامدهای منفی را برای خود جدی , بزرگ و معضل آفرین معرفی کنید. 9. گمان می رود یکی دیگر از عوامل شیوه ی درس خواندن می باشد لذا خوب است در روش تحصیل خود تجدید نظر کنید و با مطالعه بیشتر به یک شیوه علمی و کارآمد برسید ما در این مکاتبه توجه شما را به چند توصیه مهم درباره شیوه تحصیل جلب می کنیم : - سعی کنید برای حفظ و جلب انگیزه لازم , به اتفاق یکی از دوستان خود مطالعه کنید و یا مباحثه کنید حال چه به همراه دوستان و چه تنها مطالعه می کنید به مراحل زیر نیز دقت کنید. - دانشجوی گرامی شکل درس خواندن بر اساس ماده درسی , مقطع تحصیلی , زمان و فرصت تحصیلی و توانمندیهای فراگیر و موقعیت فراگیر تفاوت پیدا می کند. بی تردید شکل تحصیل در دبستان با شکل تحصیل در دانشگاه یکسان نیست و شما نمی توانید همان گونه که در دبیرستان درس می خوانید در دانشگاه نیز به همان شیوه موفق باشید و یا شکل ارائه درس ریاضی و یاد گرفتن آن با درس فارسی متفاوت است بر همین اساس در دروس دانشگاه بیشتر حجم کار بر دوش فراگیر است و استاد تنها به ارائه مطالبی که دانشجو با تلاش فردی به آنها نمی رسد می پردازد و لذا دانشجو باید به تمام مطالب به شکلی پوشش دهد که هم مطالب سهل را خود فراگیر بگیرد و هم مطالب دشوار را به کمک استاد بیاموزد از این رو توصیه می شود; - قبل از شرکت در کلاس درس پیش مطالعه (مطالعه قبلی ) داشته باشید. - با بر شمردن ثمرات و فوائد درس و مجموعه دروس و اجرای دقیق موارد قبلی سطح انگیزه ی خود را افزایش دهید.- به هنگام پیش مطالعه برخی نکات مهم درس را یادداشت کنید.- رأس ساعت مقرر در کلاس درس حاضر شوید و بدانید تأخیر و غیبت (هر چند مجاز) آفت تحصیلی مفید است . - در کلاس درس به سخنان استاد و ارائه او به صورت دقیق گوش دهید با تمرین میزان تمرکز حواس خود را بالا ببرید از 5 دقیقه شروع و لحظه به لحظه آن را زیادتر کنید. - مطالب دشوار درس را یادداشت کنید.- اگر بین مطالبی که در پیش مطالعه یاد گرفتید و آنچه استاد می گوید ناسازگاری احساس نمودید سؤال کنید و هر جا که ابهام رخ نمود نیز بپرسید. - از استاد درخواست کنید که کتابهای دیگری را غیر از متن درسی به شما معرفی کند این کتاب ها باید یکی در سطح برتر از متن درسی و یکی در سطحی پائین تر از متن درسی باشد تا اگر مطلب را متوجه نشدید به کتاب ساده تر مراجعه کنید و اگر مطالب درس را متوجه شدید برای گسترش و تعمیق یاد گرفته ها به مطالعه آن بپردازید.- بعد از فراگیر درس مدتی بر روی آن و مطالب یاد گرفته قبلی فکر کنید. یعنی فضائی مناسب و آرام برگزیده و حدود 30 تا 60 دقیقه به میزان ضرورت بر روی مطلب آموخته شده بیندیشید. - بعد از یادگیری و تفکر حال مطالب را به زبان خود در دفتر اصلی درس یادداشت کنید که اگر به صورت مستمر و منظم تمام مطالب را این گونه بررسی و یادداشت نمایند در پایان ترم جزوه شما خود یک کتاب مفید خواهد بود. انشاء الله به نکات زیر در مورد شیوه مطالعه دقت کنید:1. از مطالعه شتاب زده و تند جدا پرهیز کنید.2. کتاب یا بخش مورد نظر از کتاب را به قسمت های کوچکتر تقسیم کنید و هر قسمتی را مطالعه کرده و بفهمید و بعد به سراغ قسمت بعدی بروید. 3. فضا و مکان مطالعه را برای خود مکانی جذاب و نشاط آفرین بسازید حتی با تغییر دکور و بکارگیری وسائل نشاط آور. 4. نور کافی , حرارت متناسب , وضعیت نشستن و... مناسب برای درس بکارگیری ابزار کمک آموزشی خوب در تحصیل و مطالعه بسیار مؤثر است .5. ورزش صبحگاهی را فراموش نکنید و در روز در سه الی چهار نوبت و در هر نوبت 5 تا 6 بار تنفس عمیق را فراموش نکنید.6. متن درسی و مورد مطالعه را هماهنگ و هم طراز با فهم خود برگزینید.7. خود را به رعایت نظم در مطالعه عادت دهید مانند شروع در ساعت معین - اتمام در ساعت معین , عدم اخلال به روند مطالعه و قطع کردن آن , از انحراف فکر و حواس با تمرین اجتناب ورزید.چند تذکر: 1. تحول جدید و ترک سابقه و روش قبلی به سرعت و سهولت انجام نمی پذیرد. لذا صبر و حوصله و مقاومت شرط موفقیت است . 2. نظارت بر اجرا و اینکه برنامه درسی خود را به دست خودتان ارزیابی کنید لازمه ی پیشرفت است چرا که نواقص را مرتفع و برنامه را رو به رشد پیش می برد بنابراین عملکرد تحصیلی خود را ارزیابی و نقاط ضعف آن را مرتفع سازید.3. هرگاه در اجرای برنامه تحصیلی خود موفقیت داشتید خود را تشویق کنید و پشتکار خود را افزایش دهید.4. برای هر روز (هر 24 ساعت ) خود برنامه داشته باشید و بر اساس آن حرکت کنید و شب میزان هماهنگی خود را با برنامه ارزیابی نمایید.نظم و برنامه ریزى در زندگى، براى استفاده مناسب از فرصت ها و رسیدن به اهداف است. براى منظم شدن، بایستى اهداف را در دو گروه بلند مدت و کوتاه مدت تنظیم کرد و سپس برنامه اى زمان بندى شده براى وصول به آن طراحى و عمل نمود. بدون تعیین اهداف، برنامه ریزى غیرممکن و بدون برنامه ریزى، نظم نامیسر است.اشخاص منظم، حتى براى کوچک ترین کارهاى زندگى خود داراى برنامه هستند؛ مثلاً چگونه خوابیدن، چگونه لباس پوشیدن، چگونه نماز خواندن، چگونه ناخن گرفتن، چگونه موها را شانه کردن و...موفقیت در هر کارى مرهون سه امر است: 1- شناخت هدف، 2- برنامه ریزى، 3- همت و تلاش.با توکل بر خداوند و اجراى سه رکن فوق یقینا به هدف خواهید رسید.پا فشارى و استقامت میخ سزد ار عبرت بشر گردد بر سرش هر چه بیشتر کوبى پافشاریش بیشتر گرددیکى از دانشمندان بزرگ مشهور به «ابو جعرانه» موفقیت خود را در درس آموزى از حشره اى به نام «جعرانه» مى داند. وى مى گوید: در مسجد جامع دمشق کنار ستونى صاف نشسته بودم. جعرانه (حیوانى شبیه سوسک) را دیدم که مى خواهد از ستون بالا برود و کنار شعله اىکه بالاى ستون مى سوخت بنشیند. من از اول شب تا صبح کنار آن ستون بودم. حشره هفتصد بار سعى نمود بالا برود ولى هر بار به پایین سقوط مى کرد. زیرا ستون صاف و لغزنده بود، از تلاش و همت آن حشره تعجب کردم. برخاستم وضو ساختم و باز گشتم دیدم حشره به بالاىستون رفته و کنار شعله چراغ پى سوز آرمیده است. بلى برادر عزیز!زکوشش به هر چیز خواهى رسید به هر چیز خواهى کما هى رسیدشما قصد دارید درس بخوانید و پیشرفت کرده و به آرزوهاى خود برسید. بنابراین از مشکلات نهراسید. تلاش کنید بالاخره موفقیت را در آغوش خواهید گرفت. «سکاکى» از دانشمندان بزرگ نیز در سن چهل سالگى به درس خواندن روى آورد. وى چنان کم استعداد بود که راه حجره اش را گم مى کرد. اما با تلاش توانست به یکى از دانشمندان بزرگ تبدیل گردد که نگارش هاى وى پس از 12 یا 13 قرن هنوز به عنوان متن درسى پا برجاست. اکنون شما باید:اولا؛ عزم و همت خود را محکم کنید.ثانیا؛ با مشورت با افراد خبره نحوه درس خواندن خود را اصلاح کنید. براى اوقات شبانه روز خود برنامه ریزى نمایید. ساعات اولیه صبح را نخوابید و سعى کنید در آن ساعات درس بخوانید. براى خود هم مباحثه انتخاب کنید و تمامى دروس را بدون استثنا با او مباحثه وگفت و گو کنید.ثالثا؛ برای پای بند بودن و عمل کردن به برنامه های طراحی شده خود از یک برنامه تنبیه و پاداش کمک بگیرید و در پایان هر روز یا هر هفته به میزان موفقیت ها و عملی کردن برنامه های طراحی شده خود را تشویق کنید و به میزان تنبلی ها و عمل نکردن به آن برنامه خود را تنبیه کنید.در زمینه اضطراب امتحان، گفتنی است این نوع اضطراب فرد را در خصوص توانایى هایش دچار تردید مى سازد و توان او را براى مقابله با موقعیت امتحان کاهش مى دهد. فردى که اضطراب امتحان دارد، ممکن است درس را بداند؛ امّا شدت اضطراب، وى را از آشکار ساختن معلوماتش باز دارد. این اضطراب مى تواند دو علت عمده داشته باشد: آشکار و پنهان.1. علت آشکار؛ علت آشکار اضطراب امتحان، هراس از تحقیر و آبروریزى است. فرد احساس مى کند اگر موفق نشود، در برابر دوستان یا خانواده اش تحقیر مى شود و آبرویش مى رود. در واقع احساس مى کند عزت نفس و غرورش با موفقیت ارتباط دارد و اگر امتحان را خراب کند، از احترام دیگران محروم مى شود یا از دانشگاه اخراج مى گردد.2. علت پنهان؛ گاه انسان بدان سبب که خود را به حرکت در مسیر طراحى شده، به وسیله دیگران ناگزیر مى بیند، دچار اضطراب مى شود.برخى از پژوهشگران عواملى مانند فقدان مهارت هاى مطالعه را سبب اضطراب مى دانند و مى گویند: «چون فرد نمى داند چگونه و به چه روشى مطالعه کند، مطالب را خوب دریافت نکرده، هنگام امتحان مضطرب مى شود». در این صورت، باید به مهارت هاى مطالعه توجّه کافى مبذول شود و مطالب علمى و درسى با برنامه ریزى صحیح و بهره گیرى از روش هاى صحیح مطالعه شود تا هنگام امتحان مشکلى پیش نیاید.روش هاى کاهش اضطراب امتحان 1. یاد خدا؛ با وضو در جلسه امتحان حاضر شوید، نام خدا را با توجّه کامل بر زبان جارى کنید و از او یارى جویید. 2. روى آوردن به خودگویى مثبت؛ برخى افراد در خلال موقعیت هاى اضطراب (نظیر امتحان)، در حالت خودگویى منفى فرو مى روند و عباراتى چون «با هیچ چیز درست نخواهد شد» و «من در این امتحان موفق نمى شوم» را بر زبان مى رانند! این خودگویى ها به افزایش سطح اضطراب و کاهش کارآمدى فرد مى انجامد. بنابراین، فرد باید به جاى خودگویى هاى منفى، به خودگویى هاى مثبت روى آورد؛ مانند «گام به گام پیش مى روم»؛ «مى توانم بر این موقعیت امتحان مسلط شوم».3. فرمان به خویشتن؛ هنگام امتحان به خود بگویید: اضطراب قبل از امتحان، پدیده اى طبیعى است و هر کس ممکن است دچار آن شود. این اضطراب سبب نمى گردد امتحانم را خراب کنم و حتّى باعث مى شود خود را بیشتر و بهتر آماده سازم.4. بیان اغراق آمیز اضطراب؛ اندکى قبل از امتحان احساس اضطراب خود را به طور اغراق آمیز بیان کنید؛ مثلاً بگویید: قلبم از شدت تپش مى خواهد بیرون بزند. حتّى به دوستانتان بگویید: «بچه ها این قدر ترسیده ام که گویا قلبم از سینه بیرون زده است». سعى کنید این احساس خود را پنهان نسازید. هر قدر این احساس در شما بماند، شدتش بیشتر مى شود. آشکار کردن این احساس، باعث مى شود دوستانتان تذکر دهند: جاى نگرانى نیست، ما هیچ احساس بدى نداریم. تو بى جهت چنین احساسى پیدا کرده اى. همین گفت و گوها و آشنایى با موقعیت هاى دوستانتان، اضطراب را کاهش مى دهد.5. زودتر در محل آزمون حضور یافتن؛ ساعتى قبل از امتحان در محل حاضر شوید؛ ولى از مطالعه و بحث درباره امتحان بپرهیزید.6. پدید آوردن آرامش فیزیکى؛ وقتى روى صندلى آزمون نشستید، دقایقى پیش از شروع امتحان - بى آنکه توجّه کسى را جلب کنید - چند نفس عمیق بکشید. سپس همه عضلات بدن را یکباره منقبض سازید، چند ثانیه صبر کنید و آن گاه همه را رها کرده، به آرامشى که از نوک پنجه هاى پا به طرف بالا مى آید توجّه کنید. در این هنگام، آرامش را به تمام نقاط بدنتان ببرید و آرام و آرام تر شوید. دوباره چند نفس عمیق بکشید و به خود چنین تلقین کنید: «راحتم، خیلى راحتم، آماده ام به خوبى امتحان دهم».7. پدید آوردن آرامش روانى؛ هنگام امتحان، وقتى جاى مناسب یافتید و نشستید، چشم هایتان را ببنیدید و منظره زیبایى را که قبلاً دیده اید (رودخانه آرام، کوهستان پر برف، چمن زار زیبا و...)، در ذهن مجسم کنید. خود را در آن محل زیبا ببینید و آرامشى را که مى توانید در آن مکان داشته باشید، احساس کنید. پس از چند ثانیه، چشم هایتان را باز کنید و با این احساس آرامش به استقبال امتحان بروید.8. پاسخ گزینشى به پرسش ها؛ قبل از پاسخ دادن به پرسش ها، به اجمال در آنها بنگرید. نخست به پرسش هایى که پاسخش را کاملاً مى دانید، پاسخ دهید و سپس سراغ دیگر سؤال ها بروید.امیدواریم با توجّه به آنچه درباره اضطراب و «اضطراب امتحان» بیان شد و اهتمام کامل و دقیق به راه کارهاى ارائه شده، اضطراب امتحان را به حداقل ممکن کاهش دهید. البتّه این هدف به تدریج به دست مى آید.بى تردید با اجراى پیوسته نکات کاربردى یاد شده، به موفقیت کامل دست خواهید یافت. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه