همانگونه که مسیحیان در مقام حضرت عیسی غلو کردند و ایشان را فرزند خدا میدانند شما شیعیان نیز در مقام امامان و اهل بیت پیامبر مبالغه کرده و صفات خدا را به آنها نسبت می دهید؟

متاسفانه این اشکال هم از بی سوادی یا جهالت شبهه گر ناشی شده است و متاسفانه اینان چون از مطالعه در مذهب تشیع غافلند به عمد یا از روی جهالت دست به این اشکالات می زنند در حالی که همانطور که تاکنون هم مشاهده کردید اکثر اشکالات این آقایان دروغ بوده و با نسبت دادن بعضی مسائل به شیعیان به خیال خود در پی وارد کردن شبهه به شیعیان هستند.در جواب از این سوال هم می گوییم: شیعیان به هیچ وجه هیچ صفتی از صفات خداوند را بالذات به ائمه (ع) یا هر مخلوق دیگری نسبت نمی دهند و اعتقاد دارند ادعای صفات ربوبی برای مخلوق ، به صورت ذاتی، کفر است . پس ادعای صفات ربوبی برای مخلوق، در صورتی کفر است که آن صفت را برای مخلوق ذاتی بداند و شبیه ثبوت آن صفت برای خالق بپندارد؛ یعنی مثلا خالقیت و رازقیت مخلوق را مانند خالقیت و رازقیت پروردگار جهان بداند. اما اطلاق اسماء و صفات پروردگار بر مخلوق به نحو اشتراک لفظی جایز است چنان که در صریح خبر شریف و مفصلِ فتح بن یزید جرجانی می باشد که در کافی در باب معانی اسماء پروردگار(کافی، ج1، ص 118-119) از حضرت رضا علیه السلام نقل شده است ؛ در این روایت حضرت شرح داده اند که مثلا در لفظ واحد که گفته می شود خدا واحد است و می گویی انسان واحد است لفظ واحد بر خالق ومخلوق هردو اطلاق شده اما معنای واحدیت خالق غیر از معنای واحدیت مخلوق است .همچنین لفظ هادی ، سمیع ، بصیر ، لطیف ، حکیم ، خبیر ، ظاهر ، متکلم و مرید و...، به خالق و مخلوق اطلاق می شود. چنان که در سوره ی دهر خداوند درباره ی انسان می فرماید : « فجعلناه سمیعا بصیرا؛ یعنی ما انسان را سمیع و بصیر ( شنونده و بینا ) قراردادیم . » (سوره انسان، آیه 2) خداوند به ذات قدوس خود و مخلوق به برکت نعمت های الاهی که نزد اوست، هدایت می کند . خداوند به ذات قدوس خود - بدون آلت - شنونده و بیناست و انسان به احسان پروردگار و آلت گوش و چشم شنونده و بینا ست. در سایر اسماء و صفاتی که بر خالق و مخلوق اطلاق می شود نیز چنین است . بنابراین تشبیه صفت پروردگار به صفت مخلوق ، در جهت معنا ، کفر است نه در جهت لفظ ؛ چنان که صریح کلام امام است ومعنی تشبیه صفت در معنا این است که مثلا صفت علم و قدرت مخلوق را ذاتی مخلوق بداند مثل ذاتی بودن صفت علم و قدرت پروردگار ؛ که اگر کسی این صفات را ذاتی مخلوق بداند صفات ربوبی برای مخلوق قائل شده است .از اسماء پروردگار رحمن و رحیم و راحم است و این منافات ندارد که در بین خلق نیز راحم و رحیم باشد لکن واضح است که صفت رحم در خلق از آثار لطف واحسان خدایی است و در خالق چنین نیست . و از اسماء پرودرگار عالم و علیم و علام و قادر و قدیر است و این نفی نمی کند که مخلوق نیز عالم و قادر باشد لکن علم و قدرت پروردگار ذاتی است و علم و قدرت مخلوق بخشش و احسان خدایی است .و از اسماء پروردگار حی و محیی و جامع و عادل و حلیم و مالک و ناصر و مؤمن و مدبر و صادق و حافظ و حفیظ و شهید و شاهد و واهب و وهاب می باشد . و این منافات ندارد که در خلق نیز حی و جامع و عادل وحلیم و مؤمن و مالک و ناصر و مدبر و حافظ و صادق و شهید و واهب باشد لکن همه ی کمالات و نعمات خلق از ناحیه ی بخشش و احسان خالق است و صفات ذاتی پروردگار عین ذات قدوس حق است و صفات فعل از آثار کمالات ذاتی حق است .پس اگر کسی بگوید خداوند خالق است و عیسی هم خالق است صحیح گفته لکن خداوند به ذات قدوس خود بدون احتیاج به اذن دیگری و بدون ماده خلق می کند و خلق کردن او نیز – همچون ذات مقدسش – کیفیت ندارد و عیسی به اذن پروردگار از ماده ی طین ( گل ) پرنده خلق میکند .و اگر کسی بگوید خدا علّام الغیوب است و ائمه نیز علم غیب دارند صحیح گفته است لکن خداوند به ذات قدوس خود و بدون احتیاج به اذن دیگری علّام الغیوب است ولی ائمه به اذن پروردگار علم غیب می دانند.نیز خداوند به ذات مقدس خود سلطان و فرمانده و ولی مخلوقات خود می باشد و اما سلطنت و ولایت پیغمبر و امام که بنده هایی مخلوق و محدودند بر مخلوقات به جعل و احسان و اعطای پروردگار است به آن اندازه که خدا خواسته است و اگر خداوند به آنان مرحمت نفرماید به ذات خود هیچ ندارند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه