خطبه متقین خطبه چنده؟

خطبه ى شریفه ى متقین که شریف رضى رضوان الله علیه در نهج البلاغه نقل نموده است در کتب نهج البلاغه با شراح مختلف به شماره هاى 194-193-192-186-184 یاد کرده اند. به عنوان مثال در ترجمه استاد شیخ حسین انصاریان در خطبه 184 ذکر شده ودر ترجمه مرحوم محمد دشتی در خطبه 193 ذکر گردیده است . علت این اختلاف وجود ارتباط این خطبه، با سایر خطبه ها است. عده اى بر این عقیده اند که این خطبه، بعد از خطبه ى معروفه ى القاصعه با اندک فاصله اى و با تفکیک، از ماقبل و مستقلا وجود دارد و شمارى گفته اند که این خطبه، به جوابى که به برج بن مسهر طائى داده است ارتباط دارد و با خطبه ى قاصعه پایان یافته است. به هر حال نظر به اهمیت خاصى که این خطبه از سایر خطبه ها دارد و از آنجا که متقین، این گروه ممتاز خلقت خصال حمیده و فضائل و صفات نمونه اى دارا هستند، از اینرو توجه شما را به بیانات نورانی امیر المومنین در آغازاین خطبه جلب مى نمایم وانشا الله در نهج البلاغه در دسترس خود از مطالعه آن بیشتر بهره ببرید:خطبه 184 (خطبه متقین) با ترجمه استاد شیخ حسین انصاریان :وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَیْهِ السّلامُ ؛ رُوِىَ اَنَّ صاحِباً لاَِمیرِالْمُوْمِنینَ عَلَیْهِ السَّلامُ یُقالُ لَهُ هَمّامٌ، کانَ رَجُلاً عابِداً، فَقالَ لَهُ: یا اَمیرَ الْمُوْمِنینَ صِفْ لِىَ الْمُتَّقینَ حَتّى کَاَنّى اَنْظُرُ اِلَیْهِمْ. فَتَثاقَلَ عَلَیْهِ السَّلامُ عَنْ جَوابِهِ ثُمَّ قالَ: یا هَمّامُ: اِتَّقِ اللّهَ وَ اَحْسِنْ فـَ «اِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذینَ اتَّقَوْا وَالَّذینَ هُمْ مُحْسِنُونَ». فَلَمْ یَقْنَعْ هَمّامٌ بِهذَا الْقَوْلِ حَتّى عَزَمَ عَلَیْهِ. فَحَمِدَ اللّهَ وَ اَثْنى عَلَیْهِ وَ صَلّى عَلَى النَّبِىِّ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ثُمَّ قالَ:[ اَمّا بَعْدُ، فَاِنَّ اللّهَ سُبْحانَهُ وَ تَعالى خَلَقَ الْخَلْقَ حینَ خَلَقَهُمْ غَنِیّاً عَنْ طاعَتِهِمْ، آمِناً مِنْ مَعْصِیَتِهِمْ، لاَِنَّهُ لاتَضُرُّهُ مَعْصِیَةُ مَنْ عَصاهُ، وَ لاتَنْفَعُهُ طاعَةُ مَنْ اَطاعَهُ. فَقَسَمَ بَیْنَهُمْ مَعایِشَهُمْ، وَ وَضَعَهُمْ مِنَ الدُّنْیا مَواضِعَهُمْ. فَالْمُتَّقُونَ فیها هُمْ اَهْلُ الْفَضائِلِ، مَنْطِقُهُمُ الصَّوابُ، وَ مَلْبَسُهُمُ الاِْقْتِصادُ، وَ مَشْیُهُمُ التَّواضُعُ. غَضُّوا اَبْصارَهُمْ عَمّا حَرَّمَ اللّهُ عَلَیْهِمْ، وَ وَقَفُوا اَسْماعَهُمْ عَلَى الْعِلْمِ النّافِعِ لَهُمْ. ....(ادامه دارد تا )... فَقالَ عَلَیْهِ السّلامُ: وَیْحَکَ، اِنَّ لِکُلِّ اَجَل وَقْتاً لایَعْدُوهُ، وَ سَبَباً لایَتَجاوَزُهُ. فَمَهْلاً، لاتَعُدْ لِمِثْلِها، فَاِنَّما نَفَثَ الشَّیْطانُ عَلى لِسانِکَ. (پایان خطبه)ترجمه : از خطبه هاى آن حضرت است روایت شده: یکى از یاران امیرالمؤمنین علیه السّلام که او را همّام مى گفتند و مردى عابد بود به حضرت عرضه داشت: اهل تقوا را چنانکه گویى آنان را مى بینم براى من وصف کن. امام در پاسخ او درنگ کرد، سپس فرمود: اى همّام، تقواى الهى پیشه کن و کار نیک انجام ده، زیرا خداوند با اهل تقوا و اهل کار نیک است. همّام به این مقدار سخن قناعت نکرد و حضرت را قسم داد. حضرت خدا را سپاس و ثنا گفت و بر پیامبر ـ که درود خدا بر او و آلش باد ـ درود فرستاد و سپس فرمود: اما بعد، خداوند پاک و برتر مخلوقات را آفرید در حالى که از اطاعتشانبى نیاز، و از گناهشان ایمن بود، زیرا عصیان عاصیان به او زیان نمى رساند، و طاعت مطیعان او را سود نمى دهد. پس روزى آنان را در میانشان تقسیم کرد، و هر کس را در دنیادر جایى که سزاوار بود قرار داد. پرهیزکاران در این دنیا اهل فضائلند، گفتارشان صواب، پوشاکشان اقتصادى، و رفتارشان افتادگى است. از آنچه خدا بر آنان حرام کرده چشم پوشیده، و گوشهاى خود را وقف دانش بامنفعت نموده اند.......( ادامه دارد تا) فرمود:واى بر تو، هر اجلى را وقت معیّنى است که از آن نمى گذرد، و علّتى است که از آن تجاوز نمى کند.بازایست و دیگر اینچنین مگوى که این سخنى بود که شیطان بر زبانت جارى ساخت.(پایان خطبه)-------------http://quran.porsemani.ir/ .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه