آیا انسان توان درک نعمت‌‏ها و عذاب‌‏هاى برزخ و قیامت را دارد؟

پاسخ اجمالى، با بیان چند مطلب روشن خواهد شد.ادراک و شناخت به معناى آگاهى به واقعیت و یا راه پیدا کردن به واقعیت است.انسان از چهار راه می‌تواند به این ادراک و شناخت دست یابد. الف) راه حس، ب) راه عقل، ج) راه دل و قلب(راه تهذیب و تزکیه)، د) راه وحى و کتاب الاهى.از دیدگاه معرفت‌‏شناسى، راه حس ضعیف‌‏ترین شناخت و بعد از آن، راه عقل و سپس راه قلب و بالاتر از همه، معرفت وحیانى است.شناخت عقلى به معناى دانش مفهومى نسبت به حقایق ثابت است و یکى از راه‌‏هاى رسیدن به واقع و ادراک آن است.متعلّق ادراک ما (=مُدْرَک) یا موجوداتى هستند که داراى مقدار و اندازه هستند، اما مادى نیستند. (مجرد مثالى) و یا موجودات و معقولاتى هستند که حتى اندازه و مقدار هم ندارند (مجرد عقلى).از نظر قرآن عقل یکى از حجّت‌‏هاى الاهى است که قادر است برخى معارف و حقایق را درک کند و دین اسلام دریافت‏هاى او را معتبر و قابل قبول می‌داند.در شناخت قلبى که شناخت شهودى است، انسان حقایقى را می‌بیند و یا می‌شنود که دیگران از چنین شناختى محروم‌اند. آن‌کس که از طریق تزکیه‌‏ى نفس و تطهیر دل، سلوک و شناخت خود را آغاز کرده و آن‌را به فرجام می‌رساند، قادر به شناخت اسرار عالم و ملک و ملکوت و جبروت خواهد بود و به مشاهده‌‏ى الاهى نایل خواهد آمد.امور فوق ما را به این نتیجه می‌رساند که: عقل ما توان درک برخى نعمت‌‏ها و عذاب‌ هاى برزخى را دارد، البته نه به این معنا که قادر است ماهیت و کنه حقایق را به طور کامل درک کند؛ و لازمه‌‏ى این سخن نیز انکار ادراک عقلى نیست، بلکه عقل در خیلى از موارد در ادراکات خود نیازمند به وحى است، از جمله در شناخت کیفیت و چگونگى امور غیبى و برزخى از وحى کمک می‌گیرد.در مورد سؤال فوق؛ مقدور بودن شناخت نعمت و عذاب‌‏هاى برزخى توسط عقل، "شبیه" ادراکات عالم خواب و ادراک امور مجرد و مثالى در عالم خواب است که واقعاً قابل ادراک و آثار آن غیر قابل انکار است.جهان هستى بر دو قسم است. محسوس(شهادت)، نامحسوس(غیب) و بخشى از جهان غیب در دست‌رس انسان‌‏ها قرار می‌گیرد.در آیات و روایات موارد فراوانى وجود دارد که خبر از نعمت‌‏ها و عذاب‌‏هایى می‌دهند که نه چشمى آنها را دیده و نه گوشى شنیده و نه بر قلب کسى خطور می‌نماید. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه