برخورد علی(ع) با مخالفان -برخورد حکومت با مخالفان  /

تخمین زمان مطالعه: 9 دقیقه

با سلام دانشجوی گرامی تلاش شما برای مواجهه علمی و مستند با این قبیل شبهات قابل تقدیر است.


با سلام دانشجوی گرامی تلاش شما برای مواجهه علمی و مستند با این قبیل شبهات قابل تقدیر است. در بررسی موضوع فوق گفتنی است ؛برخورد حضرت با خوارج و مماشات با آنها به دلیل ناآگاهی و کج اندیشی و غفلت بسیاری از آنان بر پایه مماشات ومسالمت و برخورد همراه با محبت با آنان به منظور آگاهی بخشیدن به آنها و زدودن پرده های جهل و نادانی آنان بود حضرت با این اقدام تلاش نمودند تا زمینه های انحراف آنها و کسانی که به دلیل ناآگاهی و بیخبری تحت تاثیر افکار آنها قرار گرفته اند را از بین ببرند از این رو حضرت تا زمانی که خوارج دست به سلاح نبردند با کمال بزرگواری با آنان برخورد کرد و نه تنها حقوقشان راقطع نکرد، بلکه اجازه اظهار نظر و برپایی اجتماعات نیز به آنان داد.حضرت در مورد خوارج فرمود:«الا ان لکم عندی ثلاث خلال ما کنتم معنا; آگاه باشید تا با ماهستید (نه بر ما و مخالف مسلحانه) شما را از سه حق ممنوع نخواهم کرد: «ان نمنعکم مساجد الله ان یذکر فیها اسمه و لانمنعکم فیئا ما کانت ایدیکم معنا و لا نقاتلکم حتی تقاتلوا( ابن اثیر , الکامل فی التاریخ , ج2, ص 398); 1- شما را از حضور در مسجد برای یاد خدا ممنوع نخواهیم کرد 2- حقوقتان را مادامی که با ما هستید قطع نخواهیم ساخت 3- تا وقتی که دست به سلاح نشدید با شما نخواهیم جنگید. ثم اخذ فی خطبته... سپس حضرت خطبه خود را ادامه داد در سخنی دیگر آمده است که حضرت فرمود: «ان سکتوا ترکناهم و ان تکلموا حاججناهم و ان افسدواقاتلناهم اگر سکوت کنند، آنان را به حال خودشان واخواهیم گذاشت و اگرحاضر به گفت و گو باشند با آن ها گفت و گو و محاجه خواهیم کردو اگر افساد کنند با آنان خواهیم جنگید.» آنچه در این جا گفتنی است آن است این حق «انتقاد» و مبارزه سیاسی تا وقتی است که بوی توطئه از آن به مشام نرسد.و دلیل آن تاکیداتی است که مولا در این زمینه دارد: «ما کنتم معنا»; تا وقتی با ما هستید; یعنی توطئه علیه اساس نظام ندارید. «ان افسدوا قاتلناهم; اگر ایجاد افساد کنند با آنان می جنگیم ». از این دوجمله و از سیره عملی (ع) برمی آید که حد آزادی بیان، توطئه، مقاتله و افساد است. و در ازاء هر کدام از اینها چنانچه مشخص است محدودیتی خاص اعمال می گردد. حضرت در جمله اولی به خوارج می فرمایند مادامی که دستتان در دست ما باشد حقوقتان را از بیت المال قطع نمی کنیم.این سطحی از برخورد است.به عبارتی اگر مسجل بشود که دست شما در دست بیگانه است حقوقتان را از بیت المال قطع می کنیم چراکه حق ندارید با استفاده از امکانات حکومتی به دشمن خدمت نمایید.اما در سطح دیگر تاکید می کنند چنانچه به مرحله عمل برسد یعنی اینکه بجنگند یا فساد ایجاد کنند با آنها مقاتله می کنند.مقاتله به معنای جنگیدن معنای روشنی دارد.اما افساد در لغت به معنای تباه کردن و از بین بردن آمده است. این معنا را می‌توان در کتب لغت دید، به‌گونه‌ای که همگی آنها همین معنا را برای افساد آورده‌اند. اما گاه افساد را مقابل اصلاح می‌دانند و بعضی هم «خروج‌الشیء عن‌الاعتدال» (خارج شدن از حد اعتدال) را فساد می‌دانند که در این صورت، کسی که بخواهد امری را از حد اعتدال خارج کند مفسد است. مثلاً بر هم زننده نظم و اعتدال جامعه را می‌توان مفسد دانست، چنان‌که در فقه راهزنان مفسد فی‌الارض دانسته شده‌اند. بنابر این مماشات حضرت با خوارج تا مادامی بود که از حالت انتقاد خارج نشده بودند و به معارضه و به مقابله با نظام اسلامی بر نخواستند . در این راستا در سیره پیامبر اکرم (ص) و سیره حضرت علی علیه السلام شاهد نمونه هایی از برخورد با مطالب و حرکات توطئه آمیز تحت پوشش آزادی هستیم به عنوان نمونه می توان به دستور پیامبر اکرم به تخریب مسجد ضرار که به کانونی جهت توطئه بر علیه اسلام تبدیل شده بود اشاره نمود همچنینی در سیره حضرت علی نیز مواردی از برخورد شدید حضرت با برخی سخنان که پا را انتقاد بیرون گذاشته و در وادی توطئه و معارضه وارد شده است می باشیم که به دو نمونه اشاره می کنیم ؛ روزی آنحضرت بالای منبر صحبت می کرد، اشعث بن قیس گفت یا امیر المؤمنین این گفتار بر علیه شماست نه بر له شما، حضرت بر وی فریاد کشید و فرمود:مَا یُدْرِیکَ مَا عَلَیَّ مِمَّا لِی عَلَیْکَ لَعْنَةُ اَللَّهِ وَ لَعْنَةُ اَللاَّعِنِینَ حَائِکٌ اِبْنُ حَائِکٍ مُنَافِقٌ اِبْنُ کَافِرٍ وَ اَللَّهِ لَقَدْ أَسَرَکَ اَلْکُفْرُ مَرَّةً وَ اَلْإِسْلاَمُ أُخْرَى فَمَا فَدَاکَ مِنْ وَاحِدَةٍ مِنْهُمَا مَالُکَ وَ لاَ حَسَبُکَ وَ إِنَّ اِمْرَأً دَلَّ عَلَى قَوْمِهِ اَلسَّیْفَ وَ سَاقَ إِلَیْهِمُ اَلْحَتْفَ لَحَرِیٌّ أَنْ یَمْقُتَهُ اَلْأَقْرَبُ وَ لاَ یَأْمَنَهُ اَلْأَبْعَدُ قال السید الشریف یرید ع أنه أسر فی الکفر مرة و فی الإسلام مرة و أما قوله ع دل على قومه السیف فأراد به حدیثا کان للأشعث مع خالد بن الولید بالیمامة غر فیه قومه و مکر بهم حتى أوقع بهم خالد و کان قومه بعد ذلک یسمونه عرف النار و هو اسم للغادر عندهم(نهج البلاغه، خطبه 19)تو چه دانى ، که چه چیز به سود من است و چه چیز به زیان من . لعنت خدا بر تو باد و لعنت لعنت کنندگان . اى که خود و پدرت همواره دروغى چند به هم مى بافته اید . اى منافق فرزند کافر . به خدا سوگند ، که یک بار در زمان کافریت به اسارت افتاده اى و یک بار در زمان مسلمانیت ، و در هر بار نه توانگریت تو را از بند اسارت رهانید و نه جاه و منزلتت . مردى که شمشیرهاى کین را بر قوم خود رهنمون شود و مرگ را بر سر آنان راند ، سزاوار است ، که خویشاوندانش دشمن دارند و بیگانگان از شر او ایمن ننشینند . همچنین حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام به برج بن مُسهر طائی، آن هنگام که او صدا به «لا حکم إلّا لله» بلند کرد، چنین گفت:اُسْکُتْ! قَبَّحَک الله یا أثرم! فوالله! لقد ظهر الحقُّ فَکنتَ فیه ضَئیلاً شَخْصُک خفیّاً صوتُک، حتّی إذا نَعَرَ الباطلُ نَجَمْتَ نجومَ القرن الماعز(همان، خطبه 184)ای کسی که ـ در خرد، به قدری زشتی که گوییا ـ دندانهای پیشت افتاده است، خاموش شو!! خدا تو را زشت گرداند! به خدا سوگند! تو، وقتی که حق به میدان آمد و ظاهر شد، شخصی فرومایه و ضعیف بودی و صدایت پنهان بود، همین که باطل ـ سر برکشید و ـ فریاد کرد، مانند شاخ بز، آشکار شدی. این نمونه ها و برخوردها حاکی از آن است که آزادی در نظام اسلامی بدون حد و مرز نبوده و باید حریم و حدود الهی را رعایت نماید در مجموع حدود و شرایط آزادی در نظام اسلامی را می توان حقوق الهی و ضوابط عقلی و مصالح و منافع عمومی بر شمرد .( ر. کبه آزادی در فلسفه سیاسی اسلام ، منصور میر احمدی ، دفتر تبلیغات حوزه علمیه ، قم ، 1381، ص 182-202) بر این اساس در نظام جمهوری اسلامی نیز انتقاد از سوی گروهها و جریانهای مخالف نظام تا زمانی که در چارچوب مبانی و اصول نظام بوده و از چارچوب انتقاد خارج نشده باشد , پذیرفته است و آزادی نشریات و سایت های مختلف در طرح دیدگاههای گوناگون شاهدی بر این مساله است اما زمانی که این انتقادات بدون رعایت هیچ حریمی , مبانی و اصول اسلام و انقلاب را نشانه رفته و ازحریم انتقاد خارج شده و در وادی معارضه و توطئه بر علیه نظام وارد شدند , اینجا جای برخورد مسالمت آمیز نبوده و حکومت اسلامی همانطور که مسئولیت امنیت جسمی نظام اسلامی را برعهده دارد , مسئولیت امنیت فکری و روحی نظام را نیز بر عهده دارد و باید از افکاری که فضای جامعه را آلوده می کنند و اذهان عموم افراد به ویژه جوانان را منحرف می سازند جلوگیری به عمل آورد. بدیهی است توطئه بر علیه نظام اسلامی تنها در توطئه نظامی خلاصه نشده و توطئه فرهنگی و جنگ نرم به مراتب خطرناک تربوده و برخورد با آن هوشیاری و دقت بیشتری را می طلبد از این رو نمی توان انتظار داشت که رسانه های خارجی و داخلی و سایت ها و روزنامه های مختلف بدون رعایت هیچ معیار و ملاکی به مخالفت و زیر سوال بردن مبانی نظام به پردازند و به بهانه آزادی , تمامی باورهای اسلامی و انقلابی جامعه را به تمسخربگیرند کدام نظام سیاسی اجازه می دهد که برخی افراد و گروهها بدون در نظر گرفتن مبانی و اصول حاکم بر آن کشور, اصول و مبانی آن جامعه را زیر سوال ببرند؟! نظام اسلامی هیچگاه با طرح دیدگاههای مختلف مخالف نبوده و طرح دیدگاههای گوناگون را موجب پویایی و بالندگی نظام می داند ولی اگر این دیدگاهها با هدف تخریب باورهای دینی مردم و با شیوه ای غیر علمی و منطقی همراه با توهین و اهانت به ارزشها و اصول اسلام و انقلاب باشد با آن برخورد می نماید و برخورد با برخی از سایت ها در این راستا صورت گرفته و می گیرد . تلاش برای ایجاد کرسیهای آزاد اندیشی در دانشگاهها و طرح آزاد اندیشه و افکار در محیط های علمی گویای توجه نظام به آرا و اندیشه های مختلف است اما در صورتی که این افکار و اندیشه ها با جنجال و هیاهو و خارج از فضای گفتگو و منطق بخواهند پایه های فکری نظام را زیر سوال ببرند و باورهای اسلامی و انقلابی مردم را تضعیف نمایند اجازه چنین کاری را نخواهد داد .( جهت آگاهی بیشتر به دانشنامه امام علی هلیه السلام , پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی , قم, 1380, ج6, امام علی و مخالفان , ی 193-253و مجله حکومت اسلامی , امام علی علیه السلام و اصول برخورد با دشمنان , سید محمد علی داعی نژاد ,شماره 18,ص 387-399وجاذبه و دافعه علی علیه السلام , شهید مطهری , انتشارات صدرا , تهران , 1374مراجعه شود.) (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: 4/100127844) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25



0 دیدگاه
برای این پست دیدگاهی وجود ندارد

ارسال نظر



آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود

09111169156

info@parsaqa.com

حامیان

Image Image Image

همكاران ما

Image Image