بررسی زندگی بزرگان دین از دیدگاه اسطوره ای و استفاده از عباراتی مانند سیاوش امام حسین ایرانیها و مقایسه بزرگان دین با شخصیت های اسطوره ای ایران صحیح است؟

در پاسخ به سؤال شما باید ابتدا معنی "اسطوره" و "دیدگاه اسطوره ای" روشن شود. اسطوره در لغت به معنی "افسانه" است [i] و افسانه یعنی بیان اموری که واقعیت ندارد. اسلام چنین دیدگاهی را درباره پیامبر اکرم (ص) و ائمه علیهم السلام ممنوع نموده است. آیات و روایاتی که از غلو در دین و درباره پیامبر (ص)  و ائمه علیهم السلام نهی کرده اند دلیل بسیار روشنی بر این مطلب است. قرآن می فرماید: " یا اهل الکتاب لا تغلوا فی دینکم و لا تقولوا علی الله الا الحق انما المسیح عیسی بن مریم رسول الله و کلمته ." یعنی: "ای اهل کتاب در دین خود غلو و زیاده روی نکنید و درباره خدا نیز غیر از حق نگوئید، همانا مسیح عیسی پسر مریم فقط فرستاده خداست و مخلوق اوست...) [ii] در این آیه شریفه اهل کتاب (مسیحیان) که حضرت عیسی را فرزند خدا می خواندند از این کار نهی شده اند و این آیه دلیل بر آن است که اسلام اجازه غلو و گفتار غیرواقعی درباره هیچ کس  حتی پیامبران را نداده است. ائمه علیهم السلام و شخص حضرت علی علیه السلام نیز به شدت با کسانی که در مورد آن حضرت غلو می کردند، برخورد کرده و آنان را از این کار بر حذر داشته اند. [iii] اما از نظر توانایی و قابلیت و شان و مقام، ائمه علیهم السلام، در اثر عبادت و اطاعت خداوند متعال به درجاتی رسیده اند که خداوند متعال به آنها ولایت تکوینی (تصرف در عالم موجودات) عطا نموده است ولی آنان از این قدرت و ولایت در جهت منافع شخصی خود استفاده نمی کنند. و این امر چیز عجیب و غیر واقعی نیست، وقتی ما می بینیم عده از اولیاء الله در اثر عبادت و اطاعت از خداوند صاحب کراماتی می شوند و مثلا دارای "طی الارض" و یا توانایی های دیگری می شوند و یا افرادی با ریاضت های غیر شرعی به قدرتی نظیر بازداشتن قطارها از حرکت می شوند، هیچ جای تعجب ندارد که خداوند به پیامبر اکرم (ص) و ائمه طاهرین علیهم السلام که از نظر عبادت و اطاعت پروردگار هیچ کس به درجات آنان نمی رسند، این قدرت و توانایی و ولایت تکوینی را عطا کرده باشد. و اگر این قدرت و توانایی آنان مورد بحث و بررسی قرار گیرد، دیگر اسطوره نخواهد بود بلکه بیان واقعیت های موجود در زندگی آن بزرگوران است. [iii] بحار الانوار ج 25، ص 161 به بعد. .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه