چرا نعمت حيات بالاترين نعمت است؟

مفهوم «حيات» همچون مفهوم «وجود» روشن است اما حقيقت و ماهيتش براي بشر ناشناخته و مجهول است هر چند آثار و نمودهاي حيات در جهان آفرينش از هر چيزي نمايان تر است و از آثار و جلوه هاي حيات در طبيعت تا حدودي مي توان به مفهوم و ماهيت آن پي برد. حيات در برابر موت و مرگ قرار دارد و مرگ عبارت است از آنکه مبدأ اعمال حياتي از بين برود. پس معناي حيات بر حسب تجزيه و تحليل، بازگشت به اين دارد که موجود در وضعيتي قرار داشته باشد که آثاري که از آن مطلوب است بر آن مترتب گردد و در نقطه مقابل، مرگ، آن است که موجود اين گونه نباشد. حيات مانند وجود داراي مراتب است: حيات نباتي، حيات حيواني، حيات عقلاني و انساني و حيات لاهوتي، که هر يک مرتبه اي از حيات اند و هر مرتبه نسبت به مرتبه پيشين قوي تر و شديد تر و اصيل تر است. با توجه به اينکه معنا و مفهوم حيات به طور کلي مشخص شد هر کس در قلمرو و بينش و جهان بيني خود از حيات، تفسيري دارد: آنان که به زندگي از ديد مادي و جنبه طبيعي مي نگرند حيات را نيرويي مي دانند که موجود زنده بر اثر آن داراي حس و حرکت است، راه مي رود، غذا مي خورد، هضم مي کند و... که اين ويژگي ها قدر جامع حيات در جانداران ـ اعم از حيوان وانسان ـ است و اساسي ترين خصيصه آن محدود بودن ميان زمان تولد و مرگ، موجود زنده است. تمام کساني که اين بينش را درباره حيات دارند، اين نعمت را بالاترين نعمت مي دانند چرا که کليه اشياء و لوازم اين دنيا و همه تلاششان اين است که به حيات خود ادامه دهند و هر مانعي که بخواهد خدشه اي به حياتشان بزند، را از سر راه بر مي دارند تا به حياتشان ادامه دهند وهمه چيز را فداي حيات مي کنند. اما آنان که به زندگي به صورت جامع مي نگرند در کنار بعد مادي، بعد معنوي را نيز مي بينند و معتقدند که موجود بهره مند از حيات علاوه بر برخورداري از نشانه ها و خصيصه هاي ياد شده، از خصيصه علم و ادراک و قدرت نيز برخوردار است و مي دانند انسان کسي است که طبق مباني ديني، در خلقت داراي ابتداء و مبدأيي است ولي انتهايي براي او متصوّر نيست جز ابديت و کمال بي پايان، لذا وجود انسان را در اين عالم براي به کمال رسيدن و سعادت ابدي مي داند و طبق آيه 56 از سوره ذاريات: خلقت جن و انس براي عبادت است، عبادتي که به انسان معرفت مي دهد، معرفت به مبدأ هستي، معرفت به سعادت انساني، همچنان که که حضرت سيدالشهداء ـ عليه السلام ـ در مورد آيه ذکر شده مي فرمايند: خلقت بندگان براي معرفت به خداوند متعال و ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ و دستيابي به معارف الهي است. و در جايي ديگر خداوند متعال مي فرمايند: «اي انسان البته با هر رنج و مشقت در راه اطاعت و عبادت حق بکوش که عاقبت به حضور پروردگار خود مي روي». قرآن انسان را مسافري مي داند که در حال سير و سفر است و پايان سير او نيز ملاقات با خداست، حال اگر انسان مسافر است و اگر مقصد او لقاء الله است و آمده است که کسب معرفت و قرب الهي کند آيا اين سفر و رسيدن به مقصدي که تمام لذت ها در اوست جز با حيات انسان در عالم، ميسر است و آيا توفيق رسيدن به اين کمالات فقط و فقط با حيات انساني ايجاد نخواهد شد پس، از بالاترين نعمت هاي الهي، حيات است چرا که در جهان بعد از مرگ، تعالي انسان به اعمالي است که در اين دنيا انجام داده است. «الدنيا مزرعة الآخرة». کار من و تو بدين درازي کوتاه کنم نيست بازي تا مايه طبع ما سرشتند ما را ورقي دگر نوشتند .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه