در قیامت از کافران پرسیده می شود که چرا از آیات قرآن روی برگرداندید.گویند شقاوت بر دلهای ما غلبه کرد. خوب من احساس می کنم که اگر خدا نمی خواست که ما گرفتار این گناه شویم از همان کوچکی کاری می کرد که من در معرض گناه قرار نگیرم. لذا از خدا کمی سوال و گله مودبانه دارم .

گفتنی است در دایره انس و محبت بسیاری از آداب رنگ می بازد و آدمی به خود اجازه می دهد که خودمونی تر حرف بزند و گله کند. همچون رابطه کودک با پدر و مادر که گاهی حتی قهر هم می کند و یا می زند. اما پدر مادر باز هم او را در آغوش می گیرند و فرزند هم جایی غیر از آغوش پدر و مادر ندارد بنابراین گله مندی شما اشکال ندارد. اما در مقام عقل و منطق و تصمیم گیری باید پاسخ مناسبی داشته باشیم لذا درباره وضعیت زندگی ما و ارتباط ما با خداوند باید به برخی نکات توجه داشته باشیم.نخست باید دانست در اعمال انسان سه عامل مهم نقش دارد:1. عوامل وراثتی و ژنتیکی2. عوامل محیطی.3. اختیاط و انتخاب.و این سه فاکتور از عوامل متغیر هستند که هیچ گاه شرایط مساوی را برای افراد انسان ها به وجود نمی آورند و این تفاوت ها از زیبایی های آفرینش و بر اساس «حکمت» خداست.اما «عدالت» خدا بر این اساس است که از هر کس با توجه به شرایط محیط و عوامل ژنتیکی و امکاناتی که در اختیار دارد بازخواست کند، لذا شدت و یا تخفیف عذاب و یا پاداش خداوند نیز با ملاحظه هر سه عامل است.به طور مثال در روایت آمده که خداوند هفتاد خطا را بر جاهل می آمرزد که یکی از آنها را بر عالم نمی آمرزد. بنابراین تأثیر عوامل غیر اختیارى در روحیات و اعمال و کنش هاى انسان ها امرى مسلم و تردید ناپذیر است لیکن این گونه امور هرگز سلب کننده اختیار و آزادى اراده انسانى نیستند و از طرف دیگر نمى توانند فطرت پاک الهى آدمى را - که اورا به سوى خدا و فضائل و پاکى ها فرا مى خواند - از بین ببرند. نقش عوامل محیطى یا وراثتى یاد شده آنها ایجاد زمینه گرایش به سوى برخى از رذالت ها و منکرات است. بنابراین تفاوت یک انسان حرامزاده یا فردى که در محیط تربیتىفاسدى تولد و رشد مى یابد با فرد حلال زاده یا کسى که در محیط سالم تولد و رشد یافته آن است که در وى زمینه گرایش به کژى ها و آلودگى ها بیشتر است ولى این زمینه هرگز توانایى و اراده اصلاح را از او سلب نمى کند و همین انسان بر حسب فطرت الهى میل به سوى نیکى ها و ارزش هاى متعالى نیز دارد. بنابراین مى تواند مانند هر کس دیگر به سمت ارزش ها و فضائل حرکت کند. در طول تاریخ نیز بسیارى از انسان هایى که در محیط سالم رشد کرده اند به سوى انحرافات گرویده و در مقابل افرادى در محیط هاى فاسد بر علیه تمایلات نفسانى پست خود قیام کرده و به اصلاح گراییده اند. از طرف دیگر عذاب و پاداش الهى نسبت به همه انسان ها یکسان نیست. چنان که گفته اند: در قیامت سه کتاب وجود دارد که به حسب آنها پاداش و جزا صورت خواهد گرفت: 1) پرونده سیئات. 2) پرونده حسنات. 3)پرونده نعمات.مقصود از نعمات صرفا آب و نان و ... نیست. بلکه مهم ترین آنها عوامل تربیتى مانند: پیامبران علما خانواده خوب دوستان خوب شرایط اجتماعى مناسب قواى ادراکى شرایط ژنتیک و... مى باشد.از این جا روشن مى شود که مسؤولیت هر کس در پیشگاه خداوند متناسب با نعمت هایى است که پروردگار به وىارزانى داشته و عدالت الهى ایجاب مى کند که با ملاحظه تمام شرایط و عوامل ارادى و غیر ارادى دخیل در افعال انسان هر فردى را پاداش و جزا بخشد. آنچه در روایات پیرامون حرامزادگان و ... آمده همه براى تذکر و یادآورى وجود همین زمینه هاست و از آنها مى توان در امور تربیتى نتایج درخشانى گرفت. بنابراین وجود این عوامل و تأثیر آنها هیچ تضادى با عدل الهى و پاداش و عذاب اخروى ندارد.در پایان گفتنی است پیامدهای منفی خودارضایی بیشتر جنبه هشداری دارد چه برای بسیاری اتفاق نیافتد و یا موارد اندکی دامنگیر آنان شود. ولی از ویژه گیهای ممتاز انسان، "تربیت پذیری" و "جبران کنندگی" و ابتکار عمل در "سازندگی" است. از این رو نسبت به گذشته ها هیچ جای نگرانی نیست. کافی است شما تصمیم بگیرید و با تلاش در جهت بازپروری خود؛ پیامدهای منفی احتمالی از جهت جسمی و معنوی را جبران کنید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه