همسرداری پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ، چگونه بوده است؟

رسول گرامی اسلام، مهربان ترین افراد، نسبت به بچه ها و زنان بود. آن حضرت نیکویی و احسان به همسر خویش را بهترین فضیلت می داند؛ خيرکم خيرکم لنسائه و انا خيرکم لنسائي؛ آگاه باشید که بهترین شما کسانی هستند که با زن های خود مهربان تر باشند و من از این نظر بهترین شمایم. رسول گرامی اسلام، در دورانی که زن را دارای روح انسانی و حقوق بشری نمی دانستند، مقام و مرتبه زن را بالا برد و به آن ها حیات و کرامت بخشید. آن حضرت در مورد مدارا با زنان و رعایت مقتضیات فطرت زن، می فرماید: «زن به استخوان خمیده دنده ها می ماند و در همان وضعی که هست، سودمند است و اگر بخواهند آن را راست کنند، می شکند و ضایع می شود.» سراسر زندگی پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در همسرداری، بیانگر این واقعیت است که کانون خانواده ایشان، سرشار از عشق و مودت، صفا و صمیمیت، آرامش و گذشت .... بود. اکنون به نمونه هایی از همسرداری آن حضرت اشاره می شود: 1. کمک به همسران در خانه از روش های پیامبر ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ در همسرداری، یاری رساندن به همسران خویش در محیط خانواده بود. پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ، درخانه، لباس خود را می دوخت و گوسفندان و شترش را می دوشید. هرگاه از انجام کارهایشان خسته می شدند، گندم یا جو دستاس می کردند. گوشت را قطعه قطعه می کردند و در گرفتاری های خانواده اش به آنان یاری می رساندند. به هنگام خواب، آب وضوی خود را آماده می ساختند و کارهای شخصی اش را خود انجام می دادند. آن حضرت در سخنی به علی ـ علیه السلام ـ، می فرماید: «... هر مردی که همسرش را در ـ کار ـ خانه کمک کند، به تعداد موهای اندامش یک سال عبادت برایش به شمار می آورند... ای علی! خدمت به همسر، کفاره گناهان بزرگ است و خشم پروردگار را فرو می نشاند.» 2. عدالت در نفقه و هزینه زندگی رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ، هزینه و نفقه زندگی همسران را با رعایت عدالت، برابری و تساوی میان آن ها تقسیم می کرد. مورخان نوشته اند: «پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ، پس از فتح قلعه خیبر به هر یک از زنان خود به طور مساوی، مقداری معین خرجی زندگی از قبیل خرما و جو پرداخت کرد.» 3. عدالت در هم نشینی پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ، در مصاحبت و هم نشینی با زنانش، عدالت و مساوی را رعایت می کرد. آن حضرت، هر شب را در پیش یکی از همسران خویش به سر می برد و نیز هر روز پس از خواندن نماز صبح به دیدار تک تک همسرانش می رفت، حال آنان را جویا می شد. هنگامی که رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ، می خواستند به سفری بروند: بین همسرانش قرعه می کشید، قرعه به نام هر یک که می افتاد، او را همراه خود می بردند. 4. گذشت از لغزش همسران پیامبر گرامی اسلام، برای تحکیم پایه های خانواده و ایجاد انس و الفت و گذشت، از لغزش های همسران خویش چشم پوشی می کردند. ایشان هیچ گاه خشونت اخلاقی نداشت، به ویژه در مورد زنان نهایت وفق و مدارا را به کار مي برد و تندخویی و بدزبانی همسران خود را تحمل می کرد. چنان که بعضی از آن ها گستاخی را به جایی رساندند که اسرار داخلی آن حضرت را فاش می ساختند و با توطئه چینی و تبانی آزارش می دادند. به همین دلیل، آیاتی از قرآن مجید در تهدید و توبیخ آن ها (حفصه و عایشه) نازل شد. 5. گرامی داشتن همسران پیامبر گرامي اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ، باخانواده خویش، خوش رو بود و با آن ها گفتگو و مزاح می نمود. در حقیقت آن حضرت با اخلاق و روش خود، همسرانش را تکریم می نمود و گرامی می داشت. آن حضرت در این زمینه می فرماید: «کسی که همسری گرفته است، باید او را گرامی بدارد. اگر مرد به همسرش بگوید «تو را دوست دارم» هرگز از دل او بیرون نمی رود» 6. معاشرت با همسران با توجه به این که پیامبر گرامی اسلام، از لحاظ ایمان و نزدیکی به خداوند متعال در بالاترین درجه قرار داشت، در عین حال نیز ارتباطش با مردم و همسرانش، در حد متعال برقرار بود. امام علی ـ علیه السلام ـ می فرماید: عده ای از یاران رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ معاشرت با زنان، غذا خوردن در روز و خواب شب را بر خود حرام کرده بودند. ام سلمه ـ همسر پیامبر ـ جریان را برای پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ نقل نمود. پیامبر به سراغ آن ها رفته و فرمود: «آیا نسبت به زنان بی میل هستید؟ همانا منِ پیامبر با زنان معاشرت می کنم، روز هنگام غذا می خورم و به هنگام شب می خوابم، پس هر کس از سنت من رو گردان شود از من نیست.» 7. رعایت حال هر یک از همسران از دیگر ویژگی های همسرداری پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ که محبت همسرانش را به همراه داشت، رعایت روحیات آنان و ابراز علاقه به تمامی آنان، مناسب با شأن هر یک بود؛ به طوری که هیچ کدام احساس نمی کردند، دیگری نزد پیامبر محبوب تر از او است ، هنگامی با ام سلمه که دارای فرزندانی بود و بچه هایش را نیز بسیار دوست میداشت مواجه می شد، احوال آنان را می پرسید و بر آنان اسم جدیدی می گذاشت که نشانه اعتنا به آنان بود. یا وقتی در حجّه الوداع شتر «صفیه» از رفتن ایستاد و صفیه از شدت ناراحتی گریه کرد، پیامبر -صلی الله علیه و آله-، او را دلداری داد و دستور داد قافله همان جا فرود آید، در حالی که تصمیم به فرود آمدن در آن مکان را نداشت. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه