آيا دنيا و آخرت با هم تضاد دارند؟

دنيا و آخرت با هم تضاد ندارند؛ بلكه تفاوت و نوعي ارتباط دارند. در اينجا با تحليلي كوتاه و در حد اختصار، به تفاوت‏ها و نوع ارتباط ميان دنيا و آخرت از ديدگاه آيات قرآن، اشاره مي‏كنيم. تفاوت‏ها 1. ثبات و تغيير؛ در دنيا حركت و تغيير هست: جوان پير مي‏شود، نو كهنه مي‏گردد، كهنه‏ها از بين مي‏روند، گياهان پژمرده مي‏شوند و... اما در جهان آخرت، تغيير و تحول چنيني وجود ندارد و ثبات و بقا حاكم است.ر.ك: آل عمران (3)، آيه 197؛ نساء (4)، آيه 77؛ يونس (10)، آيه 24؛ نحل (16)، آيه 96؛ كهف(18)، آيه 46؛ مريم (19)، آيه 76؛ طه (20)، آيه 73؛ غافر (40)، آيه 39؛ حديد (17)، آيه 20 و... 2. آميختگي و خلوص؛ در زندگي دنيايي، خوشي با رنج، حيات با مرگ، لذت با محنت، اندوه با شادي و اضطراب با آرامش آميخته است. اما در آخرت چنين نيست؛ بلكه دسته‏اي از مردم هميشه و از هر جهت متنعّم، شاد و آسوده‏اند و گروهي ديگر همواره معذّب، غمگين و ناراحت‏اند.ر.ك: آل عمران(3)، آيه 15؛ نساء (4)، آيه 77؛ اعراف (7)، آيه 32؛ يوسف(12)، آيه 109؛ رعد(13)، آيه 34؛ نحل (16)، آيه 30؛ طه(20)، آيه 73 و 127؛ زمر (39)، آيه 26؛ قلم (68)، آيه 33 و ... . 3. اصل و فرع؛ دنيا در برابر آخرت مانند وسيله به هدف، كشت به درو و اصل به فرع است؛ يعني، زندگي دنيايي مقدمه آخرت و وسيله‏اي براي كسب سعادت ابدي است. در اين دنيا بايد تخم پاشيد و در آنجا درو كرد. زندگي دنيايي در مقابل آخرت، زندگي فرعي و غير اصيل است، اما زندگي آخرت، زندگي نهايي و اصيل است.آل عمران (3)، آيه 185؛ قصص (28)، آيه 77؛ عنكبوت (29)، آيه 64؛ محمد (47)، آيه 36؛ حديد (57)، آيه 20؛ فجر(89)، آيه 24 و ... . هست بي‏رنگي اصول رنگ‏ها صلح‏ها باشد اصول جنگ‏ها آن جهان است اصل اين پر غم وثاق وصل باشد اصل هر هجر و فراق‏ زانك ما فرعيم و چار اضداد اصل خوي خود در فرع كرد ايجاد اصل‏ مثنوي معنوي، دفتر ششم، ابيات 59، 60 و 62. ارتباط دنيا و آخرت‏ با وجود تفاوت‏هايي كه ميان دنيا و آخرت وجود دارد، پيوند و ارتباط تكويني و خاصي بين آن دو هست. اما در فهم اين ارتباط، بايد تعمق بيشتري كرد، چرا كه برخي گمان كرده‏اند نعمت‏هاي دنيايي موجب سعادت اخروي است؛ از اين رو، ميان نعمت‏هاي دنيا و نعمت‏هاي آخرت قائل به ارتباطاند. اما از ديدگاه قرآن، رابطه بين دنيا و آخرت، از قبيل رابطه بين پديده‏هاي دنيا با يكديگر نيست كه هر كس در اينجا نيرومندتر، زيباتر و شادتر باشد، در آخرت هم همان گونه باشد.انعام (6)، آيه 94؛ طه (20)، آيه 124 و 126؛ مؤمنون (23)، آيه 101؛ شعرا (26)، آيه 88؛ لقمان (31)، آيه 33؛ مجادله (58)، آيه 17 و ... . برخي نيز در مقابل پنداشته‏اند، كساني به سعادت اخروي مي‏رسند كه ازنعمت‏هاي دنيوي بهره‏مند نبودند و كساني دچار عذاب‏هاي اخروي مي‏شوند كه از نعمت‏هاي دنيايي بهره‏مند بوده‏اند. اما اين پندار ناروايي است؛ زيرا از نظر قرآن نعمت‏هاي دنيايي وسيله آزمايش انسان است و بهره‏مندي يا محروميت از آنها، به تنهايي نشانه نزديكي يا دوري از حضرت حق - كه موجب سعادت يا شقاوت مي‏شود - نيست؛آل عمران (3)، آيه 179؛ مائده (5)، آيه 48؛ اعراف (7)، آيه 168؛ انفال (8)، آيه 28؛ كهف (18)، آيه 7؛ تغابن(64)، آيه 15؛ فجر (89)، آيه 15 و 16 و ... . بلكه از منظر آيات قرآن، اجمالاً عامل سعادت اخروي «ايمان و عمل صالح‏بقره (2)، آيات 25 و 38 و 277 و...؛ آل‏عمران (3)، آيات 15 و 57 و 179 و...؛ نساء (4)، آيات 13 و 146 و 162 و...؛ حديد(57)، آيه 12؛ تغابن(64)، آيه 9؛ بروج(85)، آيه 11؛ بيّنه (98)، آيه 7 و8 و... . و عامل شقاوت ابدي «كفر و گناه» معرفي شده است‏بقره (2)، آيات 24 و 104 و 162؛ مائده (5)، آيه 10 و 86؛ انعام (6)، آيه 49؛ توبه (9)، آيه 3؛ يونس (10)، آيه 4؛ رعد (13)، آيه 5؛ فرقان (25)، آيه 11؛ ص 38) آيه 55 و ... ..براي آشنايي تفصيلي از تفاوت‏ها و نوع رابطه دنيا و آخرت ر.ك: مصباح يزدي، محمدتقي، آموزش عقايد، ج 3، صص 100 - 119. در حقيقت از ديدگاه قرآن، يك نوع رابطه حقيقي و تكويني، ميان دنيا و آخرت وجود دارد؛ هر چند براي ما ناشناخته و براي علوم تجربي غيرقابل تبيين باشد.حال عدم معرفت و عدم قدرت تبيين، دليلي بر نبود چنين پيوندي و انكار آن نخواهد بود؛ زيرا محدوده روابط تكويني و حقيقي، فراتر از روابط ناشناخته و تجربه‏ناپذير است. از نظرگاه قرآن، قيامت، باطن نظام هستي و دنيا بوده و نظام دنيوي، مرتبه نازله آخرت است. از اين رو، آخرت هم اكنون هست؛ ولي در پشت پرده و در زير حجاب و حجاب‏ها. بعداً پديد نمي‏آيد؛ بلكه بعداً با كنار رفتن موانع و برداشته شدن حجاب‏ها، آن حقيقت ظاهر و بارز مي‏شود.اعراف (7)، آيه 187؛ شعراء (26)، آيه 21 و 22؛ نمل (27)، آيه 65 و 66؛ احزاب (33)، آيه 63؛ ملك (67)، آيه 25 و 27 و ... . از ديدگاه آيات، انسان‏ها هم اكنون در نامه عمل خود، قرار گرفته و آن را مي‏خوانند؛ هم اكنون در صراط خود به سوي اهداف خود در حركت‏اند؛ هم اكنون ميزان مي‏شوند؛ هم اكنون در موقف حساب و مراتب آن در فشارها و رنج‏ها هستند؛ هم اكنون بر روي صراط خود مي‏لغزند و با افت و خيزها به حركت خود ادامه مي‏دهند. اما اين حقيقت و باطن، به دليل حجاب‏ها از ما محجوب است؛ ولي اگر كسي بصيرت يابد و با طيّ منازل و تحمل رنج‏ها و رياضت‏ها، قيامت براي او قيام كند، هم اكنون شاهد آن خواهد بود.تكاثر (102)، آيات 1-6 و ... . هر چه ما داديم ديديم اين زمان اين جهان پرده‏ست و عين است آن جهان‏ مثنوي معنوي، دفتر ششم، بيت 3530. www.eporsesh.com .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه