فشار برزخى که در اصل از انس انسان به دنیا و عدم انس او به نظام جدید و مبهم بودن آینده سرچشمه مى گیرد، احیاناً با بعضى از علل و عوامل تشدید مى شود. از آنجا که نظام برزخى و احکام و آثار آن، براى ما ناشناخته است؛ طبعاً ما با درک قاصر خود، نمى توانیم دریابیم که کدام انحراف و عمل، در تشدید عذاب و گرفتارى نقش دارد.

فشار برزخى که در اصل از انس انسان به دنیا و عدم انس او به نظام جدید و مبهم بودن آینده سرچشمه مى گیرد، احیاناً با بعضى از علل و عوامل تشدید مى شود. از آنجا که نظام برزخى و احکام و آثار آن، براى ما ناشناخته است؛ طبعاً ما با درک قاصر خود، نمى توانیم دریابیم که کدام انحراف و عمل، در تشدید عذاب و گرفتارى نقش دارد. تنها، کلام الهى و سخنان معصومان علیهم السلام است که با برخوردارى از دانش و احاطه خاص بر حقایق، راهگشاى آشنایى ما به این عوامل است. البته به یک نظر، همه انحرافات و آلودگى هاى فکرى، عقیدتى، اخلاقى و عملى- که شرعاً از آنها نهى شده- مى تواند در فشارهاى برزخى مؤثر باشد؛ ولى در عین حال بعضى از آلودگى هاى خاص، نقش به سزایى در فشار اول قبر و فشار برزخى دارد؛ همچون: تندخویى نسبت به خانواده خود، سخن چینى، «1» غیبت و ... «2». همان طور که برخى از معاصى، موجب تشدید فشار اول برزخ مى شود، بعضى از اعمال نیز موجب کم شدن و یا برطرف شدن این فشارها و وحشت ها مى شود. اعمالى چون به جا آوردن رکوعى تام و کامل در نماز، «3» مداومت بر خواندن سوره «زخرف»، قرائت سوره «نساء» در هر جمعه، «4» به جا آوردن نماز شب، «5» خواندن سوره «تکاثر» هنگام خواب، «6» گذاشتن دو چوبِ تر با میت، «7» روزه گرفتن چهار روز از ماه رجب و دوازده روز از شعبان «8» و ... نمونه هایى است که در روایات باعث کم شدن فشار یا نجات یافتن از فشار قبر شمرده شده است «9». __________________________________________________ (1). بحارالانوار، ج 6، ص 222، ح 21. (2). همان، ص 245، ح 72. (3). بحارالانوار، ص 244، ح 71. (4). شیخ عباس قمى، سفینة البحار، ج 2، ص 397. (5). همان، ص 397. (6). میرزا حسین نورى طبرسى، مستدرک الوسائل، ج 1، ص 340، باب 11. (7). بحارالانوار، ج 6، ص 215 روایت 3 و 4. (8). اقبال الاعمال، ص 651، به نقل از شیخ عباس قمى، منازل الآخرة، ص 30. (9). ر. ک: معاد یا بازگشت به سوى خدا، ج 1، صص 277- 282. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه