در پاسخ‌های قبلی چشم تعریف نشده بود و حقیقت آن بیان نشده، بلکه منظور از دیدن خدا معنا شده بود. اکنون بفرمایید منظور از چشم دل چیست؟

منظور از دیدن با چشم دل، همان‌گونه که در پاسخ‌هایی قبلی آمده بود، ادراک شهودی و دریافت با دل و قلب است؛ برای توضیح بیشتر سخن امام سجاد علی بن حسین(ع) را در این زمینه نقل می‌کنیم. آن‌حضرت می‌فرماید: برای هر انسان و بنده چهار چشم قرار داده شده است که با دو چشم امور دنیایی را می‌بیند و با دو چشم مسائل مربوط به آخرت و امور غیبی را می‌بیند؛ خداوند اگر نسبت به بنده‌ای نظر خیر داشته باشد[یعنی آن بنده در مسیر خیر قرار داشته باشد و زمینه‌ی دریافت خیرهای بالاتر را در خود ایجادکند]، دو چشم دل او را می‌گشاید تا امور غیب و آخرت را ببیند و اگر چنین نباشد قلب او را به حال خود رها می‌کند،[دو چشم قلب او بسته می‌ماند].‏[1] بنابر این، چشم دل مانند چشم سر نیست، بلکه منظور جان و قلب آدمی است. بدین ترتیب، دیدن با چشم دل؛ یعنی دریافت حقایق از طریق باطن و قلب.   [1] . «إِنَّ لِلْعَبْدِ أَرْبَعَةَ أَعْیُنٍ عَیْنَانِ یُبْصِرُ بِهِمَا أَمْرَ آخِرَتِهِ وَ عَیْنَانِ یُبْصِرُ بِهِمَا أَمْرَ دُنْیَاهُ فَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِعَبْدٍ خَیْراً فَتَحَ لَهُ الْعَیْنَیْنِ اللَّتَیْنِ فِی قَلْبِهِ فَأَبْصَرَ بِهِمَا الْعَیْبَ وَ إِذَا أَرَادَ غَیْرَ ذَلِکَ تَرَکَ الْقَلْبَ بِمَا فِیه». مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 5، ص 112، مؤسسة الطبع و النشر، بیروت، چاپ اول، 1410ق.   .

موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی امین

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/03

لینک کوتاه