چگونه ذوالقرنین درآیه ۹۵کهف باقومی که لایکادون یفقهون قولاصحبت میکند

در مورد مراد از جمله « لا یَکادُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلاً »، در آیه 93 سوره مبارکه کهف، علامه طباطبایی (ره) در تفسیر المیزان می نویسند: « و جمله لا یَکادُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلًا کنایه از سادگى و بساطت فهم آنان است. و چه بسا گفته اند: کنایه از عجیب و غریب بودن لغت و زبان آنان باشد، که گویا از لغت ذو القرنین و مردمش بیگانه بوده اند ولى این قول بعید است». « ر. ک: ترجمه المیزان، ج 13، ص 503». نویسندگان محترم تفسیر نمونه می نویسند: « (یعنی) از نظر تمدن در سطح بسیار پائینى بودند، چرا که یکى از روشنترین نشانه هاى تمدن انسانى، همان سخن گفتن او است. بعضى نیز این احتمال را داده اند که منظور از جمله لا یَکادُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلًا این نیست که آنها به زبانهاى معروف آشنا نبودند، بلکه آنها محتواى سخن را درک نمى کردند، یعنى از نظر فکرى بسیار عقب مانده بودند». (ر. ک: تفسیر نمونه، ج 12، ص531 - 552). آقای قرائتی می نویسند: « مراد از جمله «لا یَکادُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلًا» این است که فرهنگشان پایین بود. چنان که در آیه ى 78 سوره ى نساء مى خوانیم: «فَما لِهؤُلاءِ الْقَوْمِ لا یَکادُونَ یَفْقَهُونَ حَدِیثاً» چرا اینها هیچ سخن و گفتارى را نمى فهمند؟ که مراد آیه، آشنایى نداشتن با زبان و لهجه ى خاصّى نیست، بلکه مراد این است که چرا در خط صحیح قرار نمى گیرند!؟ (ر. ک : تفسیر نور، ج 7، ص 223). در کلّ به نظر می رسد فرمایش علامه و تعبیر ایشان دقیق تر و توضیح استاد قرائتی بهتر باشد. به هر حال این نشان می دهد ذو القرنین حتى جمعیتى را که به گفته قرآن سخنى نمى فهمیدند (لا یَکادُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلًا)، از نظر دور نداشت، و با هر وسیله ممکن بود به درد دل آنها گوش فرا داد و نیازشان را بر طرف ساخت، و میان آنها و دشمنان سرسختشان سدّ محکمى ساخت و با اینکه به نظر نمى رسد یک چنین جمعیت عقب افتاده اى هیچگونه نفعى براى حکومت داشته باشند، بدون هر گونه چشم داشت به اصلاح کارشان پرداخت. (ر. ک: تفسیر نمونه، ج 12، ص531 - 552).   .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه