چه اعترافاتی از خلیفه دوم به افضلیت امام علی علیه السلام بر او رسیده است؟

از عمر کلمات مشهورى نقل شده که نشان مى دهد او تا چه حد نیازمند به علم امیر المؤمنین بوده است و در اینجا برخى از آنها را ذکر مى کنیم:1- «اگر على نبود عمر هلاک میشد» این جمله را بارها بر زبان آورده.لو لا علىّ لهلک عمر این حدیث را احمد و عقیلى و ابن السمان نقل کرده اند، در استیعاب 3 ر 39، ریاض 2 ر 194، تفسیر نیشابورى در سوره احقاف، مناقب خوارزمى 48، شرح جامع صغیر شیخ محمد حنفى 417 در حاشیه سراج المنیر، تذکره سبط 87. مطالب السؤل 13 فیض القدیر 4 ر 357.2- «خدایا مرا در مشکلى که براى گشودنش پسر ابى طالب نباشد قرار مده اللهمَّ لا تبقنی لمعضلة لیس لها ابن أبی طالب تذکره سبط 87، مناقب خوارزمى 58، مقتل خوارزمى 1 ر 45.3- «سرزمینى که تو اى ابو الحسن نباشى، خدا مرا باقى نگذارد» لا أبقانی اللَّه بأرض لستَ فیها أبا الحسن ارشاد سارى 3 ر 195.4- «اى على! خدا مرا بعد از تو باقى نگذارد» لا أبقانی اللَّه بعدک یا علیُّ ریاض النضرة 2 ر 197، مناقب خوارزمى 60، تذکره سبط 88، فیض القدیر 4 ر 357. 5- «به خدا پناه مى برم از مشکلى که ابو الحسن براى گشودنش نباشد» أعوذ باللَّه من معضلة و لا أبو حسن لها «5». تاریخ ابن کثیر 7 ر 359، فتوحات الاسلامیه 2 ر 302.6- «به خدا پناه مى برم که در قومى زندگى کنم و تو اى ابو الحسن در میان آنها نباشى» أعوذ باللَّه أن أعیش فی قوم لستَ فیهم یا أبا الحسن ریاض النضرة 197، منتخب کنز العمال حاشیه مسند احمد 2 ر 3527- «به خدا پناه مى برم که در میان مردم زنده باشم و ابو الحسن آنجا نباشد» أعوذ باللَّه أن أعیش فی قوم لستَ فیهم یا أبا الحسن فیض القدیر 4 ر 357 گوید دار قطنى از ابى سعید نقل کرده که عمر وقتى پاسخ سؤالى را از على علیه السلام مى شنید مى گفت .8- «خدایا مشگلى بر من وارد مساز مگر على در کنارم باشد» اللهمّ لا تنزل بی شدیدة إلّا و أبو الحسن إلى جنبیابن بخترى بقول ریاض 2 ر 194 آن را آورده.9- «امید است در مشگلى که ابو الحسن گشاینده آن نباشد واقع نشوم» لا بقیت لمعضلة لیس لها أبو الحسن ترجمه على بن ابیطالب 79.10- «خدا مرا آنقدر باقى نگذارد تا در میان مردمى قرار گیرم که ابو الحسن در میان آنها نباشد» لا أبقانی اللَّه إلى أن أدرک قوماً لیس فیهم أبو الحسنحاشیه شرح عزیزى 2 ر 417 مصباح الظلام 2 ر 56.11- سعید بن مسیب گوید: عمر به خدا پناه مى برد از مشکلى که براى گشودنش ابو الحسن نباشد. و قال سعید بن المسیّب: کان عمر یتعوّذ باللَّه من معضلة لیس لها أبو الحسن این حدیث را احمد در مناقب نقل کرده و در استیعاب حاشیه اصابه 3 ر 39، صفة الصفوة 1 ر 121، ریاض النضرة 2 ر 194، تذکرة السبط 85، طبقات شافعیه شیرازى 10 اصابه 2 ر 509، صواعق 76، فیض القدیر 4 ر 357، الف باء 1 ر 222 یافت میشود.12-معاویه گوید: وقتى عمر در امرى به مشکلى بر مى خورد پاسخش را از او (على) میگرفت و قال معاویة: کان عمر إذا أشکل علیه شی ءٌ أخذه منه مناقب احمد، ریاض النضرة 2 ر 195.13-«نیروى داورى على از همه ما بیشتر است».علىّ اقضانا حلیة الاولیاء 1 ر 65 طبقات ابن سعد 459، 460، استیعاب 4 ر 38، 39 حاشیه اصابه ریاض النضرة 2 ر 198، 244، تاریخ ابن کثیر 7 ر 359 و گفته است این کلام از عمر به ثبوت رسیده است، اسنى المطالب جزرى 14، تاریخ الخلفاى سیوطى 115.14- «نیروى داورى على از همه ما بیشتر است».اقضانا علىّ طبقات ابن سعد 860 استیعاب 3 ر 41، تاریخ ابن عساکر 2 ر 325 مطالب- السؤل 30 .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه