بنام خداسلاممنظور ازفضل و رحمت واسعه الهی نصیبتان شودچیست

در ابتدا شاید لازم باشد معنای فضل و رحمت را دانسته، سپس دعا را معنا کنیم.به لحاظ لغوی فضل یعنی زیادی بخشیدن، رحمت یعنی نرمی،مهربانی و کمک برای رسیدن به مطلوب.در اینکه میان فضل و رحمت چه تفاوتى است در میان مفسران گفتگو بسیار است(1).الف- بعضى فضل الهى را اشاره به نعمتهاى ظاهرى، و رحمت را اشاره به نعمتهاى باطنى دانسته اند، و یا به تعبیر دیگر یکى نعمت مادى و دیگرى نعمت معنوى را مى گوید (کرارا در آیات قرآن از جمله «و ابتغوا من فضله» یا «لتبتغوا من فضله» به معنى تحصیل روزى و درآمد مادى آمده است).ب- بعضى دیگر گفته اند: فضل الهى آغاز نعمت، و رحمت او دوام نعمت است (البته با توجه به اینکه فضل به معنى بخشیدن نعمت مى باشد و با توجه به اینکه ذکر رحمت پس از آن باید چیزى اضافه بر آن بوده باشد، تفسیر فوق قابل درک است) و اینکه در روایت متعددى مى خوانیم منظور از فضل الهى وجود پیامبر (ص) و نعمت نبوت، و منظور از رحمت پروردگار وجود على (ع) و نعمت ولایت است، نیز شاید اشاره به همین تفسیر باشد، زیرا پیامبر (ص) سر آغاز اسلام بود و على (ع) سبب بقا و ادامه حیات آن شد (یکى علت مُحدثه و ایجاد کننده و دیگرى مُبقیه و بقا دهنده). (2) بعضى دیگر احتمال داده اند که فضل اشاره به نعمتهاى بهشتى، و رحمت اشاره به آمرزش از گناه است.ج- این احتمال نیز داده شده که فضل اشاره به نعمت عام پروردگار به دوست و دشمن مى باشد و رحمت اشاره به رحمت ویژه او نسبت به افراد با ایمان است.تفسیر دیگرى که براى این دو ذکر شده این است که فضل پروردگار اشاره به مساله ایمان، و رحمت اشاره به قرآن مجید است .(3 و 4)البته غالب این معانى با هم تضادى ندارند و ممکن است همه در مفهوم جامع فضل و رحمت جمع باشد.حال با توجه به معانی و تفاسیر مذکور می توان گفت: مراد از دعای « فضل و رحمت واسعه الهی نصیبتان شود»، این است که بخشش زیادی و مهربانی وسیع و گسترده الهی به تمامه در دنیا و اخرت نصیب تو شود. پاورقی:1- به دو کلمه در آیه 58 سوره مبارکه یونس اشاره شده است و تفاسیر فوق ذیل آن ذکر شده است:« قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ ».لازم به ذکر است که نزدیک به 90 مورد در قرآن فضل و رحمت پروردگار آمده است.2- ر. ک: تفسیر نور الثقلین، ج 2 ،ص 307 و 308 .3- ر. ک: تفسیر نمونه، ج 8، ص320- 323 .4- جهت اطلاع بیشتر ر. ک: سید علی اکبر قرشی، قاموس قرآن، دارالکتب الاسلامیه، ج ،- ص 182 ؛ مفردات راغب، واژه فضل و رحمت؛ بهاءالدین خرمشاهی، دانشنامه قرآنی، انتشارات دوستان و ناهید، ج 2، ص 1589. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه