اینکه خداوند در جای جای قرآن قید (ما آفریده ایم) را به صورت جمع آورده در صورتی که خدا یکی است؟

در پاسخ این سوال به چند نکته اشاره می کنیم: 1- نخست، علت این که در رابطه با خداوند متعال، گاهی ضمیر غایب «هو» اطلاق می شود به خاطر این است که ذات او از ما پنهان است و گاهی ضمیر مخاطب «انت» به کار می رود به این دلیل است که عالم در محضر خداست و ما نیز در محضر او هستیم و او همیشه درصحنه عالم حاضر است، بنابراین استعمال هر دو ضمیر جایگاه خاص خود را دارد. 2- اما این که چرا بر خداوند ضمیر غایب مذکر اطلاق می شود نه ضمیر مؤنث (مانند قل هو الله احد) علتش این است که از نظر ادبی ضمیر «هو» اعم از ضمیر «هی» است زیرا ضمیر «هو» در دو مورد به کار می رود: 1- در موجود مذکر، چه حقیقی و چه مجازی. 2- درموجودی که نه مذکر است و نه مؤنث مانند «اله» ولی ضمیر «هی» تنها یک کاربرد دارد و آن هم خصوص مؤنث است. با توجه به آنچه گفته شد، هنگام اطلاق «هو» بر خداوند به هیچ وجه پرسش از مذکر و مؤنث بودن مرجع ضمیر معنایی نخواهد داشت زیرا خداوند جنس ندارد، نه مذکر است و نه مونث و نه چیز دیگری شبیه به این موارد. (لیس کمثله شی ء) ولی قرآن مجید به زبان مردم نازلشده است و می بایستی که قواعد ادبیات عرب در آن رعایت گردد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه