تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
در پاسخ به مطالب زیر توجه کنید : وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ بِلِسانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ فَیُضِلُّ اللَّهُ مَنْ یَشاءُ وَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ وَ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ (4)1. این آیه و نظایر آن بیانگر وحدت لسان پیامبران و کتب آسمانى آنها با زبان نخستین قومى است که مبعوث به سوى آنها شده اند زیرا پیامبران در درجه اول با قوم خود، همان ملتى که از میان آنها برخاسته اند، تماس داشتند و نخستین شعاع وحى وسیله پیامبران بر آنها مى تابید، و نخستین یاران و یاوران آنها از میان آنان برگزیده مى شدند، بنا بر این پیامبر باید به زبان آنها و لغت آنها سخن بگوید تا حقایق را به روشنى براى آنان آشکار سازد (لِیُبَیِّنَ لَهُمْ).در حقیقت در این جمله اشاره اى به این نکته نیز هست که دعوت پیامبران معمولا از طریق یک اثر مرموز و ناشناخته در قلوب پیروانشان منعکس نمى شد، بلکه از طریق تبیین و روشنگرى و تعلیم و تربیت با همان زبان معمولى و رائج صورت مى گرفته است .تفسیر نمونه، ج 10، ص: 2692. بنا بر این هم زبان بودن پیامبر ص با کسانی که دعوت الهی در حوزه جغرافیایی آنها نازل شده و آنها مخاطبان مستقیم این پیام می باشند امری طبیعی است و این همزبانی به معنای محدود بودن دعوت پیامبر ص و اختصاص داشتن آن به امتش نیست . 2. جهانی بودن قرآن مکاتب و ادیان جهان را در یک دسته بندی کلّی می توان به دو گروه تقسیم نمود: 1. آنهایی که مخاطب خویش را گروه، ملّت، نژاد و طبقه خاصّی می دانند. 2. آنهایی که عموم انسان ها را مورد توجه قرار داده و هدفشان نجات همه انسان ها است. خداوند در قرآن ملل مختلف جهان را بر آیین خویش دعوت کرده و می فرماید: «اِنْ هُوَ اِلّا ذِکْری لِلعالَمین»[1] «تمام حقایقی که در این کتاب آمده است برای همه انسان هاست». «إِنَّا أَنْزَلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ ...»[2] «ما این کتاب (آسمانی) را برای مردم به حق بر تو نازل کردیم». و از طرفی خطاب های قرآن نیز مربوط به همه انسان هاست. نظیر: «یا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ»[3] «ای مردم پروردگار خود را پرستش کنید.» [1] . انعام، 90؛ فرقان، 1 لِیَکُونَ لِلعالَمینَ نَذیراً . [2] . زمر، آیة 41. [3] . بقره، آیة 21. محمود اکبری3. دلایل قرآنی بر جهانی بودن قرآن و اسلام همان گونه که اشاره شد بهترین دلیل و معتبرترین مدرک برای اثبات این گونه مطالب، قرآن کریم است و کسی که یک مرور اجمالی بر این کتاب الهی بکند با کمال روشنی درخواهد یافت که دعوت آن، عمومی و همگانی است و اختصاص به قوم و اهل نژاد و زبان معینی ندارد. از جمله، در آیات زیادی همه مردم را به عنوان «یا ایها الناس»[۱] و «یا بنی آدم»[۲] مورد خطاب، قرار داده و هدایت خود را شامل همه انسانها (الناس[۳] و العالمین[۴]) دانسته است. و همچنین در آیات فراوانی رسالت پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ را برای همه مردم (الناس[۵] و العالمین[۶]) ثابت کرده، و در آیهای شمول دعوت وی را نسبت به هر کسی که از آن، مطلع شود مورد تأکید قرار داده است.[۷] و از سوی دیگر، پیروان سایر ادیان را به عنوان «اهل کتاب» مورد خطاب و عتاب قرار داده[۸] و رسالت پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ را در مورد آنان تثبیت فرموده، و اساساً هدف از نزول قرآن کریم بر پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ را پیروزی اسلام بر سایر ادیان، شمرده است.[۹] با توجه به این آیات، جای هیچ گونه شکّ و شبههای درباره همگانی بودن دعوت قرآن کریم و جهانی بودن دین مقدس اسلام، باقی نمیماند. جاودانی بودن اسلام آیات مزبور، همان گونه که با به کار گرفتن الفاظ عامّ (مانند بنی آدم و الناس و العالمین) و با متوجه کردن خطاب به اقوام غیر عرب و پیروان سایر ادیان (مانند یا اهل الکتاب) عمومیت و جهانی بودن اسلام را ثابت میکند همچنین با اطلاق زمانی، محدودیت و مقید بودن آن را به زمانِ معینی نفی میکند و به ویژه، تعبیر «لیظهره علی الدین کلّه»[۱۰] جای هیچ گونه شبههای باقی نمیگذارد. همچنین میتوان به آیه (42) از سوره فصلت، استدلال کرد که میفرماید: « لا یَأْتِیهِ الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ» و دلالت دارد بر این که هیچ گاه قرآن کریم، صحت و اعتبار خود را از دست نخواهد داد. هر گونه توهمی را-نیز دلایل خاتمیت پیامبر اسلام ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم نسبت به امکان نسخ شدن این دین الهی به وسیله پیامبر و شریعت دیگری، باطل میسازد. و نیز روایات فراوانی به این مضمون، وارد شده است: «حلال محمد حلال إلی یوم القیامه، و حرامه حرام إلی یوم القیامه».[۱۲] علاوه بر این که جاودانی بودن اسلام، مانند جهانی بودن آن، از ضروریات این دین الهی و بینیاز از دلیلی زائد بر دلایل حقانیت اسلام است.ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ[۱] . ر.ک: بقره, 21، نساء, 1، 174، فاطر, 15. [۲] . ر.ک: اعراف, 26، 27، 28، 31، 35، یس, 60. [۳] . ر.ک: بقره, 185، 187، آل عمران, 138، ابراهیم, 1، 52، جاثیه, 20، زمر, 41، نحل, 44، کهف, 54، حشر, 21. [۴] . ر.ک: انعام, 90، یوسف, 104، ص, 87، تکویر, 27، قلم, 52. [۵] . ر.ک: نساء, 79، حج, 49، سباء, 28. [۶] . رک: انبیاء, 107، فرقان, 1. [۷] . ر.ک: انعام, 19. [۸] . ر.ک: آل عمران, 65، 70، 71، 98، 99، 110، مائده, 15، 19. [۹] . ر.ک: توبه, 33، فتح, 28، صف, 9. [۱۰] . ر.ک: توبه, 33، فتح, 28، صف, 9. [۱۱] . ر.ک: کافی: ج1, ص57، ج2, ص17، بحار: ج2، ص260، ج24، ص288، وسایل الشیعه: ج18، ص124. .
پرسمان دانشگاهیان
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.