اگر بپذیریم که خدا خالق مطلق است و صفات حق تعالی مثل ذات مقدسشان ازلی و ابدی است پس باید این را هم بپذیریم که مخلوقاتی از ازل بوده اند؟

اگر مقصود از این که «جهان از اول بوده و تا آخر هم هست» این است که جهان ابتداى زمانى ندارد، به تعبیر فلسفى حادث زمانى نیست؛ یعنى، این گونه نیست که «زمانى باشد که در آن زمان جهان مادى نبوده و بعد پیدا شده است» اما حدوث ذاتی دارد . یعنی ذاتا واجب الوجود نیست و وجود خود را وابسته به حقتعالی است. این معنا مورد قبول فلاسفه اسلامى است؛ یعنى، فیلسوفان مسلمان معتقدند جهان مادى ابتداى زمانى ندارد ، هر چند متکلمان مخالف این نظر مى باشند.توضیح اینکه:خداوند قدیم ذاتى است، به این معنا که «هستى عین ذات اوست و در وجود خود به هیچ چیز نیاز ندارد». ولی جهان چون در ذات خود ممکن الوجود است، نیازمند آفریننده و هستى بخش مى باشد و خداوند آن را از ازل آفریده است.بنابراین مانعى ندارد که خدا و جهان هر دو ازلى باشند؛ لیکن خداوند ازلى ذاتى و ناوابسته به دیگرى است، اما جهان ازلى زمانى و وابسته و متعلق به وجود خداست. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه