روایت امام زمان(عج) درمورد شرایط ولی فقیه را می خواستم؟

امام عصر (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف ) در پاسخ سؤالاتی که اسحق‌بن‌یعقوب در طی نامه‌ای از محضر شریف ایشان نموده ، فرمودند:«واماالحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی راوة حدیثنا فانهم حجتی علیکم و انا حجة‌الله(79 اکمال الدین‌، ج 1 ص 483.)؛در رخدادها و حوادث, به راویان حدیث ما رجوع کنید; زیرا آنان حجت من بر شمایند و من حجّت خدایم. »محقق همدانى, در تحلیل این حدیث مى نویسد: «تأمل در این روایت, آشکار مى سازد فقیهى که روایات ائمه (ع) را اخذ و هضم کرده است, در جایگاه ایشان قرار دارد, و شیعه در مسائلى که به ائمه مراجعه مى کرد, موظف است به چنین فقهایى مراجعه نماید تا در عصر غیبت, متحیّر و سرگردان نباشد. امام - ع - با این توقیع خواسته اند حجت را بر شیعیان تمام کنند تا هیچ کس به بهانه غیبت امام معصوم, از دستورات الهى تخطى نکند, نه این که حضرت در این حدیث, درصدد بیان حجیّت و اعتبار فتوا یا روایتِ فقها باشد; چراکه این غرض با تعبیر (فانهم حجّتى علیکم) تناسبى ندارد. به علاوه که اعتبار فتواى فقها, موجب آن نمى شود که در حوادث و رخدادهاى گوناگون و متغیّر, که در شرایط خاص اتفاق مى افتد (حوادث جزئى) و امام باید در آن دخالت داشته باشد, فقها مرجع و پناه شیعه باشند. لذا در نیابت فقیه داراى شرایط, براى سامان دادن و سرپرستیِ حوادث واقعه, نباید تردید داشت . »(رضا همدانی، مصباح الفقیه کتاب الخمس، ص 162) آیت اللّه میلانى نیز مى گوید: «این که حضرت ولى عصر ـ عجل اللّه تعالى فرجه الشریف ـ فقها را (حجّتِ) خود بر مردم قرار داده اند (فانهم حجتى علیکم) بدان معنا است که مردم در امور اجتماعیِ خود, بلاتکلیف نبوده و در مواردى که امام - ع - در عصر حضور, دخالت و سرپرستى دارد, فقها هم, چنین نقشى را برعهده دارند. »(سید هادی میلانی ، محاضرات فی فقه الامامیه، ج 4، کتاب الخمس، ص 277.)حضرت ولی عصرـ ارواحنا فداه ـ در زمان غیبت کبری‌، نواب خود را به طور عموم و با ذکر صفات و ویژگی معرفی‌کرده‌اند و از مجموع روایات متعدد در این زمینه‌، شرایط حاکم دینی (ولایت فقیه‌) بدست می‌آید که عبارتند از:تخصص و فقاهت در دین‌، تقوای الهی‌، دارا بودن بینش سیاسی و مدیریت و شجاعت‌. (ر.ک : دین ودولت در اندیشه اسلامی ، محمد سروش ، ص 280 به بعد) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه