با سلام خدمت شما پرسشگر گرامی از اینکه با ما در ارتباط هستید قدردانی می کنم و امیدوارم که ارتباط شما تداوم داشته باشد. برادر گرامی ؛ شناختن تمایلات طبیعی و تمنیات فطری نوجوانان و ارضای صحیح هر یک از آنها، اساسی ترین پایه تربیت دینی نسل نوجوان جامعه است، بنابراین در گام اول باید این تمایلات و خواسته های درونی را شناسایی کنید و برنامه تربیتی خود را بر اساس آن قرار دهید. قبل از اینکه راهکارهای دعوت فرد مورد نظر به نماز را بیان کنم لازم است چند نکته را متذکر شوم:

با سلام خدمت شما پرسشگر گرامی از اینکه با ما در ارتباط هستید قدردانی می کنم و امیدوارم که ارتباط شما تداوم داشته باشد. برادر گرامی ؛ شناختن تمایلات طبیعی و تمنیات فطری نوجوانان و ارضای صحیح هر یک از آنها، اساسی ترین پایه تربیت دینی نسل نوجوان جامعه است، بنابراین در گام اول باید این تمایلات و خواسته های درونی را شناسایی کنید و برنامه تربیتی خود را بر اساس آن قرار دهید. قبل از اینکه راهکارهای دعوت فرد مورد نظر به نماز را بیان کنم لازم است چند نکته را متذکر شوم: 1. برای اینکه تلاش های تربیتی شما به نتیجه برسد باید در زمینه ویژگی های دوران نوجوانی اطلاعات کاملی را داشته باشید از اینرو لازم است با دقت کتابهایی که در رابطه با روان شناسی نوجوانی چاپ شده است را مطالعه کنید. 2. در تربیت دینی افراد جامعه توجه داشته باشید که دین و مذهب در کودکی احساس ، در نوجوانی دانش و در جوانی بینش و نگرش است . یعنی کودک از راه تقلید و احساس نیاز درونی به سوی دین و نماز و عبادت گرایش پیدا می کند و در نوجوانی نوعی جستجو گری نسبت به دین و مذهب در وجود ش پدیدار می گردد و از خود سؤال می کند از کجا آمده است ، چرا آمده است و به کجا می رود ، فلسفه دین و مذهب و نماز و عبادت چیست ؟ در این مرحله والدین و مربیان علاوه بر نقش الگویی، باید به سؤالات اساسی نوجوانان در مورد مسائل دینی و مذهبی آنان به نحو شایسته پاسخگو بوده باشند و یا فرزندان را به سوی منابع و مراجع جهت کسب اطلاعات راهنمایی کنند . در مرحله جوانی که دیگر دین با وجودش عجین گشته و جزئی از وجود او شده است ، او از دریچه دین به پدیده ها می نگرد و روابط خود با دیگران و اجتماع را براین اساس پایه ریزی می کند. 3. به عقیده روان شناسان، دوران نوجوانی و بلوغ، دوره بروز احساسات مذهبی و شکفته شدن تمایلات ایمانی و اخلاقی است. همه نوجوانان فطرتا کنجکاو و خداجو هستند، اما باید به خاطر داشت که همیشه با زبان منطق و استدلال نمی توان این استعداد فطری را بیدار نگاهداشته و پرورش داد؛ بلکه از علاوه بر زبان منطق می توان آنان را با تجربه دورنی دین آشنا کرد تا لذت یاد خدا را با تمام وجود درک کنند. 4. امر تربیت به صورت تدریجی شکل می گیرد، بنابراین توقع نداشته باشید که با بکارگیری شیوه های مختلف تربیتی فرد مورد یک شبه نماز خوان شود؛ بلکه باید این امر با صبر و حوصله انجام پذیرد و باید از هرگونه عجله و برخوردهای تند و غیر تربیتی پرهیز شود. 5. چگونگی نگرش نوجوانان نسبت به جهان هستی ،محیط اطراف، آداب و تربیت و ارزشهای حاکم بر خانه و جامعه متاثر از 1.برداشتهای ذهنی (شناخت ) ،2. احساسات و عواطف انسان ها با کسب آگاهی درباره هر مساله ای ،احساس خاصی(حالت خوشایندی و یا ناخوشایندی ) نسبت به آن پیدا می کنند.اگر شناخت انسان نسبت به پدیده ای مثل نماز توام با احساسات ناخوشایند و نامطلوب باشد ،نتیجه ای به غیر از به وجود آمدن نگرش منفی و بازدارنده به همراه نخواهد داشت .اگر شناخت انسان نسبت به پدیده ای مثل نماز توام با احساسات خوشایند ومطلوب باشد ،زمینه ایجاد نگرش یا آمادگی روانی مثبت نسبت به آن می گردد که تقویت چنین نگرشی نیز بسیار آسان است؛ بنابراین لازم است علاوه بر اینکه شناخت های فرد مورد نظر را در رابطه با نماز تصحیح می کنید، باید زمینه به وجود آمدن احساسات مثبت درباره نماز را هم در او ایجاد کنید. اکنون که تا حدی با نکات کلی و مهمی که در این مسیر باید به آن توجه شود آشنا شدید، به بررسی راهکارهای عملی موضوع مد نظر شما می پردازیم: در اولین گام لازم است تا ارتباط عاطفی خود را فرد مورد نظر تقویت کنید، زیرا تا زمانی که ارتباط عاطفی بین شما و فرد مورد نظر بر قرار نشود، به کارگیری شیوه های تربیتی نمی تواند تاثیر چندانی داشته باشد. اگر ذهن و قلب نوجوان را به صندوقچه ای تشبیه کنیم که در آن قفل می باشد تنها راه باز کردن در این صندوقچه ارتباط عاطفی با نوجوان است؛ پس تمام همت خود را بکارگیرید تا ارتباط عاطفی خود را با او بیشتر کنید؛ هر چقدر شما در این مرحله موفق شوید، موفقیت شما در رسیدن به هدفتان بیشتر خواهد شد. پایدارترین و در عین حال خوشایندترین یادگیری ها، یادگیری مشاهده ای است که سبب ایجاد نگرش مثبت و انگیزه قوی و غنی در نوجوان می شود. درچنین یادگیری ای مشاهده ویژگی های الگو برای نوجوانان فوق العاده حائز اهمیت است؛لذا نحوه نماز خواندن بزرگترها و افرادی که به عنوان الگو برای او مطرح هستند، چگونگی نگرش آنها نسبت به نماز، تلقی آنها از اهمیت و عظمت نماز ،رفتار آنها قبل از ایستادن به نماز، هنگام اقامه نماز و بعد از اتمام نماز، از جمله عوامل بسیار مهمی است که در ایجاد و پرورش احساسات مذهبی بخصوص تمایل به نماز خواندن در نوجوانان دخیل است. از اینرو لازم است با رفتارتان او را دعوت به دین و ارزشهای دینی کنید «کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم» پیامبر فرمود مردم را با غیر زبان به دین دعوت کنید. زیرا مشاهده رفتار دیگران در تأثیر پذیری انسان بسیار مؤثر است. این کار هم به نفع شماست یعنی عملا خود شما کمال پیدا می کنید و هم باعث تشویق و تحریض ایشان برای عمل کردن به احکام و ارزشهای دنیوی می شوید. از شیوه های تربیتی غیر مستقیم استفاده کنید. در این شیوه به جای اینکه محتوای تربیتی به صورت مستقیم به مخاطب انتقال داده شود؛ به صورت غیر مستقیم مخاطب در معرض پیام های تربیتی قرار می گیرد. تهیه و اهدا کتبی که درباره نماز می باشد؛ نوشتن روایاتی که با موضوع نماز است و قرار دادن آن در جایی که مخاطب با آن روبرو شود و یا هر چیزی که احتمال می دهید در تشویق او برای خواندن نماز اول وقت مفید است فراهم کنید مثلا از نوار مربوط نماز یا فیلم مربوط به نماز یا داستان هایی از انسان های موفقی که به نماز اهتمام داشته اند.... می تواند در این میان مفید باشد. دوست در شکل گیری شخصیت نوجوان نقش مهمی دارد، تاثیر دوست بر رفتارهای نوجوان نا محسوس است بگونه ای که حتی خود نوجوان هم از این تاثیر آگاه نمی شود؛ بنابراین در برنامه تربیتی خود سعی کنید، فرد مورد نظر با افراد متدین معاشرت داشته باشد. در صورت همکاری با شما و لو یک گام و یا انجام داددن کوچک ترین رفتار مثبت از طرف او را ، مورد تشویق قرار دهید. سعی کنید او را با لذت یاد خدا آشنا کنید، زمانی که فردی با لذت یاد خدا آشنا شد؛ محال است از یاد خدا غافل شود. شرکت در مراسمات خاص مذهبی مانند شب های احیا، عزاداری امام حسین علیه السلام، مسافرت های مذهبی مانند زیارت امام رضا علیه السلام و... می تواند در راه مفید باشد. از فرصت هایی که رد ماه رمضان وجود دارد به خوبی استفاده کنید و آمادگی دل ها برای دریافت انوار الهی در ماه بهره ببرید. برای اینکه بتوانید در این راه موفق باشید لازم است که با خانواده فرد مورد نظر ارتباط منظمی داشته باشید و برنامه تربیتی خود را با هماهنگی آنان دنبال کنید. از لحن آمرانه، توهین و تحقیر به شدت پرهیز کنید. از صمیم قلب برای موفقیت خودتان و برای هدایت او دعا کنید و بدانید که اگر در کارتان جدیت و اخلاص داشته باشید ، حتما موفق می شوید. درباره قسمت دوم سوال شما(علائم استمنا هم دارد چه کار باید بکنم؟) باید بگویم از روی حدس و گمان نمی توان افراد را به گناه متهم کرد؛ بنابراین به صرف مشاهده برخی علائم ظنی که به هیچ عنوان نمی توان دلیلی بر گناه باشد نمی توان نتیجه گرفت که فرد مورد نظر مرتکب گناه شده است؛ پس بهتر است در این مورد به هیچ عنوان به صورت مستقیم با او سخن نگوئید. در پایان ذکر این نکته ضروری است که چنانچه شما در علاقمند کردن او به نماز موفق شوید، فرد موردنظر به صورت خودکار گناه را ترک می کند، پس برای اینکه او را در ترک گناه یاری دهید لازم است که تمام تلاش خود را برای نماز خوان کردن او بکارگیرید. امیدوارم با بکارگیری دقیق راه های بالا بتوایند گام موثری در علاقمند کردن فرد مورد نظر به نماز بردارید و ما را در ثواب این کار بزرگ سهیم کنید. محمد صادق آقاجانی .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه