چرایی و بایسته های سال پیامبر اعظم

یکم . فلسفه نامگذاری سال ها یکى از وظایف حکومت اسلامى گسترش فرهنگ و ارزش هاى الهى و اسلامى در جامعه و مطرح نکردن الگوهاى رفتارى کامل و شخصیت هاى الهى، براى تمسک و پیروى مردم و مسؤولین به اخلاق، منش، رفتار، گفتار، آن بزرگواران در ابعاد زندگى فردى و اجتماعى مى باشد. بر این اساس رهبر معظم انقلاب، با توجه به مسئولیت حفظ جهتگیری انقلاب و نظام و تعیین الگوهها و معیارهای اساسی ٬ به تناسب شرایط و مقتضیات زمانی سال هاى گذشته را نامگذاری نموده اند؛ انتخاب سال 1378 به عنوان "سال امام خمینی(ره)" ٬ سال 1379 را به عنوان"سال امام على(ع)" ٬ سال 1381به عنوان "سال عزت و افتخار حسینی"٬ سال 1382 به عنوان "سال نهضت خدمت رسانی" ٬ سال 1383 به عنوان "سال پاسخگویی" ٬ سال 84 را به عنوان "سال همبستگی و مشارکت عمومی" و بالاخره سال 1385 را به عنوان "سال پیامبر اعظم (ص)" که همه در این چارچوب قابل تبیین و بررسی است. این مسأله فرصت جدیدى را براى تمرکز جهت گیرى هاى فرهنگى و شناسایى و معرفى و الگوگیرى از این شخصیت هاى برجسته پدید مى آورد و چون که این نامگذاریها از سوی عالی ترین مقام جمهوری اسلامی صورت می گیرد، هرساله تکاپوی گسترده ای جهت تحقق اهداف مد نظر در نهادهای حکومتی ایجاد می کند. و معظم له بر اجرای دقیق این جهت گیریها  از سوی مسئولین کشور اهتمام زیادی دارند. دوم . علل نامگذاری سال پیامبر اعظم 1. رسول خدا(ص)، القاب فراوانی نظیر پیامبر اکرم، پیامبر رحمت، پیامبر خاتم و...دارند ؛ اما در این میان لقب «پیامبر اعظم»، کمتر شنیده شده و مانند سایر القاب آن بزرگوار، پرتکرار و جاری بر زبان ها و قلم ها نبوده است ، اما رهبر معظم انقلاب از میان تمامی القاب و صفات برجسته و روح نواز رسول خدا(ص)، نام «پیامبر اعظم» را برگزیده و در طلیعه بهار این «نشانه» را بر تارک سال 1385 نشاندند. این نام، اگرچه از سایر نام ها جدا نیست ولی در لقب «اعظم» رازی نهفته است و دنیایی از زیبایی و زیبندگی و جامعیت را در خود دارد(1)؛ انتخاب این نام مقدس بیانگر نوعی نامگذاری دقیق و ظریفانه می باشد: « پیامبر اعظم اسلام، مجموعه ى فضائل همه ى انبیاء و اولیاء است؛ نسخه کامل و تکامل یافته همه فضائلى است که در سلسله ى پیامبران و اولیاء الهى در تاریخ وجود داشته است. وقتى نام پیامبر اعظم را مى آوریم، کأنه شخصیت ابراهیم، شخصیت نوح، شخصیت موسى، شخصیت عیسى، شخصیت لقمان، شخصیت همه بندگان صالح و برجسته و شخصیت امیر مؤمنان و ائمه هدى (علیهم السّلام) در این وجود مقدس، متبلور و مجسم است. در پیامبر اعظم، علم همراه اخلاق هست؛ حکومت همراه حکمت هست؛ عبادت خدا همراه با خدمت به خلق هست؛ جهاد همراه با رحمت هست؛ عشق به خدا همراه با عشق به مخلوقات خدا هست؛ عزت همراه با فروتنى و خاکسارى هست؛ روزآمدى همراه با دوراندیشى هست؛ صداقت و راستى با مردم همراه با پیچیدگى سیاسى هست؛ غرقه بودن جان در یاد خدا همراه با پرداختن به صلح و سلامت جسم هست؛ در او دنیا و آخرت همراه است؛ هدفهاى والاى الهى با اهداف جذاب بشرى همراه است. او نمونه ى کاملى است که خداوند در عالم وجود، موجودى کامل تر از او نیافریده است؛ او مبشر است، بشارت دهنده است؛ منذر است، بیم دهنده است؛ بر همه بشریت و بر همه تاریخ شاهد و ناظر است؛ فراخواننده همه بشریت به سوى خداست و چراغ نورافشان راه انسانهاست. انّا ارسلناک شاهدا و مبشّرا و نذیرا و داعیا الى اللَّه بأذنه و سراجا منیرا». (2) پیامبر خدا، «اکرم» یعنی باکرامت ترین، گرامی ترین، آزاده ترین، جوانمردترین و مورد تکریم ترین بندگان خداست، او پیامبر رحمت و در میان تمامی بندگان خدا، از آغاز تا پایان هیچکس چون او نسبت به خلق خدا مهربان تر و دلسوزتر نبوده و نخواهد بود ؛ اما، پیامبر اعظم، به معنای آن است که رسول خدا(ص) در همه خوبی ها، زیبایی ها و تمامی صفات پسندیده عظیم تر، برجسته تر، والاتر و بالاتر از دیگران است به بیان دیگر، پیامبر اعظم، پیامبر اکرم نیز هست و پیامبر رحمت و... نیز.این نامگذاری پیروان تمامی ادیان دیگر الهی را به تفکر و تامل دوباره در این مسئله که چرا پیامبر اسلام بزرگتر است رهنمون می سازد و بعد از گذشت سالها از وفات رسول اکرم (ص) دوباره ظهور و عملکرد ایشان مورد توجه اندیشمندان و محققان قرار می گیرد که این نکته ظریفی در این نامگذاری است.(3) افزون بر این، وجود پیامبر اعظم در عرصه بین المللى، نقطه التقاى عقاید و عواطف همه ملتهاى مسلمان است. از همه اقوام، با همه مذاهب گوناگون، نقطه التقاى همه امت اسلامى در عقیده و عاطفه، وجود مبارک پیامبر اعظم است. 2. در سالهای گذشته استکبار جهانی و صهیونیسم بین الملل که در مقابل موج عظیم بیداری و اسلام خواهی ملت های جهان ناکام شده بود در صدد برآمد تا به رغم همه شعارهایش درباره احترام به افکار و اندیشه ها، اهانت و تخریب ساحت مقدس رسول اکرم (ص)را که میلیارد ها انسان به او عشق می ورزند را با یک برنامه از پیش طراحی شده  در دستور کار خود قرار دهد. و با استفاده از کاریکاتورهای موهن که در نشریات اروپایی به صورت گسترده منتشر گردید چهره پیامبر رحمت(ص) را منفور جلوه دهد. اما بیداری و اعتراض گسترده صدها میلیون مسلمان در سراسر جهان این توطئه را با شکست مواجه ساخته و در مقابل موجبات محبوبیت هرچه بیشتر پیامبر اکرم (ص) را در جهان فراهم آورد. در چنین شرایطی انتخاب نام مقدس پیامبر اعظم (ص) از سوی مقام معظم رهبری پیامی کوبنده به سران استکبار و صهیونیسم بین الملل است که چهره تابناک پیامبر اعظم(ص) بزرگتر از آن است تابا این قبیل توطئه های شوم خدشه دار شود ؛ و به فرموده قرآن کریم« یریدون لیطفئوا نورالله بافواههم و الله متم نوره و لو کره المشرکون». (4) 3. در اوج تبلیغات سلفی ها که جنگ علیه شیعه را راه انداخته و شیعیان را بی اعتنا و بریده از وجود مقدس پیامبر اسلام(ص) قلمداد می کنند، این انتخاب به خوبی نشان خواهد داد که تشیع، اساس و بنیاد دین مبین اسلام را رسول اکرم (ص) می داند. در این تفکر امام علی (ع) شاگرد پیامبر (ص) است و امامان هم هرچه روایت می کنند، با واسطه اجدادشان از رسول خداست. 4. پیامبر عظیم الشان اسلام تبلور عینی همه ارزشها و اعتقادات و جهان بینی اسلامی و بهترین الگو برای مسلمانان و جهانیان است ؛ و به فرموده قرآن کریم:« لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه» (5)  نام گذاری این سال به نام پیامبر اعظم فرصتی دست می دهد تا جامعه ٬ دستگاههای دولتی، مجلس و همه مسئولان و همه مردم ما با ارزشهای الهی و اسلامی تجدید عهدی کرده و این نام گذاری را فرصت مغتنمی بدانند برای آشنایی هر چه بیشتر با اسلام که در وجود پیامبر اسلام متجلی است. 5. تکمیل مکارم اخلاق مهمترین هدف بعثت پیامبر اکرم(ص)است: «انی بعثت لاتمّم مکارم الاخلاق» مقام معظم رهبری در این زمینه می فرماید: « جامعه بدون برخوردارى افراد از خلقیات نیکو، نمى تواند به هدفهاى والاى بعثت پیامبر دست پیدا کند. آنچه فرد و جامعه را به مقامات عالى انسانى مى رساند، اخلاق نیکوست. اخلاق نیکو هم فقط خوش اخلاقى با مردم نیست؛ بلکه به معناى پروراندن صفات نیکو و خلقیات فاضله در دل و جان خود و انعکاس آنها در عمل خود است. اگر علم هم پیشرفت کند و تمدن ظاهرى هم به منتهاى شکوه برسد، این جامعه، جامعه ى بشرى مطلوب نیست. جامعه اى که انسانها در آن از یکدیگر احساس ناامنى کنند، هر انسانى احساس کند که به او حسد مى ورزند، نسبت به او بددلى دارند، نسبت به او کینه ورزى مى کنند، براى او توطئه مى چینند و نسبت به او و دارایى اش حرص مى ورزند، راحتى در این جامعه نیست. اما اگر در جامعه اى فضایل اخلاقى بر دل و جان مردم حاکم باشد، مردم نسبت به یکدیگر مهربان باشند، نسبت به یکدیگر گذشت و عفو و اغماض داشته باشند، نسبت به مال دنیا حرص نورزند، نسبت به آنچه دارند بخل نورزند، به یکدیگر حسد نورزند، در مقابل راه پیشرفت یکدیگر مانع تراشى نکنند و مردمِ آن داراى صبر و حوصله و بردبارى باشند، این جامعه حتّى اگر از لحاظ مادى هم پیشرفتهاى زیادى نداشته باشد، باز مردم در آن احساس آرامش و آسایش و سعادت مى کنند؛ اخلاق، این است. ما به این احتیاج داریم. ما باید در دل خود، خلقیات اسلامى را روزبه روز پرورش دهیم. قانون فردى و اجتماعى اسلام در جاى خود، وسیله هایى براى سعادت بشرند (در این تردیدى نیست)؛ اما اجراى درست همین قوانین هم احتیاج به اخلاق خوب دارد.» (6) 6. استقامت و ایستادگی در مقابل دشمنان و دوستی با مومنان از جلوه های بارز پیامبر اکرم(ص) است: «محمد رسول الله والذین معه اشدائ علی الکفار رحمائ بینهم » (7) در سال جدید با توجه به شرایط و تهدیدات گسترده خارجی لازم بود تا این دو صفت ممتاز برای همیشه در سطح دولت و جامعه نهادینه شود و الگویی برای سالهای آینده قرار گیرد. زیرا همانگونه که در صدر اسلام و نمونه های تاریخی متعدد و حتی در زمان خودمان بارها به اثبات رسیده این موضوع تنها رمز پیروزی و موفقیت در مقابل تهدیدات و توطئه های دشمنان است. بر این اساس با دشمنان اسلام ٬ استکبار جهانی و قدرت های زورگو و منافقین داخلی باید با شدت ایستادگی و برخورد کرد و از هرگونه نرمشی خودداری نمود و در مقابل با ملت های خداجو ٬آزادی خواه و مبارز در سطح بین المللی و مردم مومن و مقاوم کشورمان با محبت و مهرورزی مواجه شده و تمامی امکانات کشور را برای خدمت رسانی و تحقق خواسته های برحق آنان بسیج نمود. 7. ایجاد وحدت و مقابله با تفرقه اندازی های دشمنان میان پیروان ادیان توحیدی و مذاهب مختلف اسلامی فرق اسلامی و قومیت های داخل کشور  - با توجه به خصوصیات پیامبر اعظم (ص) - ٬ از دیگر اهداف این نامگذاری است که می تواند تلاشهای دشمنان و استکبار جهانی را برای اختلاف و بروز جنگ تمدن ها و جنگ مذاهب و اقوام با شکست مواجه سازد.   سوم. بایسته ها و راهکارهای لازم در این سال باید با برنامه ریزی مدبرانه راهکارهای مناسب اتخاذ شود تا اینکه این نام گذاری صرفا یک نام نباشد ؛ بلکه ضمن تحقق اهداف فوق ٬ سبب رشد و ارتقا کشور در ابعاد مختلف گردد : 1 . ترویج و تحقق عملی اخلاق صحیح اسلامی در تمامی سطوح جامعه با تمسک به فضایل و مکارم اخلاقی پیامبر اعظم (ص) ؛ از دیدگاه مقام معظم رهبری : «براى اینکه در جامعه اخلاق استقرار پیدا کند، دو چیز لازم داریم: یکى تمرین و مجاهدت خود ماست و یکى هم آموزشهاى اخلاقى که به وسیله ى آموزش و پرورش، مراکز تربیتى و مراکز آموزشى و علمى باید در همه ى سطوح به انسانها تعلیم داده شود؛ اینها موظفند. این یک قلم از کارهاى لازم در سال پیامبر اعظم الهى است؛ یعنى خودمان را در خلقیات فاضله، مؤمن و مسلمان و تابع پیغمبر کنیم. یک فهرستى از صفات رذیله و زشت تهیه کنیم و ببینیم که هر کدام از آنها در ما هست، سعى کنیم آن را را کنار بگذاریم. همچنین یک فهرستى از خلقیات نیک تهیه کنیم و سعى کنیم با تمرین، آنها را براى خود فراهم کنیم. البته عامل پیشرفت در این راه، محبت است؛ محبت به خدا، محبت به پیامبر، محبت به این راه، محبت به آموزگاران اخلاق - یعنى پیامبران و ائمه ى معصومین (علیهم السّلام) - این عشق است که انسان را در این راه با سرعت پیش مى برد؛ این عشق را باید در خودمان روزبه روز بیشتر کنیم. « الّلهم ارزقنى حبّک و حبّ من یحبّک و حبّ کلّ عمل یوصلنى الى قربک»؛ محبت خدا، محبت محبوبان الهى و محبت کارهایى که محبوب الهى است؛ این عشقها را در دل خود برویانیم. این یک قلم از تعلیمات پیامبر، در سال پیامبر اعظم است.» (8 ) 2. باید با وحدت، همدلی، مهرورزی و یکپارچگی برای توسعه و تعالی کشورمان تلاش شود و ضمن مقابله با تحرکات تفرقه انداز بین مذاهب و اقوام در سطح داخلی ٬ جمهوری اسلامی ایران می تواند با متحد کردن جهان اسلام تمامی تفرقه های موجود که توسط برخی ابرقدرت ها از جمله آمریکا به وجود آمده را شکسته وبدون تعرض به سایر مذاهب به سمت تحقق تمام عیار گفت و گوی ادیان حرکت نماید .مسلمانان جهان می توانند با اتحاد و همبستگی خود پاسخ دندان شکنی به کشورهایی که به پیامبر اسلام توهین کردند محکم تر از گذشته بدهند، زیرا بیداری رهبران و علمای مسلمانان بهترین فرصت برای نشان دادن عظمت مسلمانان است. 3. در بعد اقتصادی و اجتماعی توجه جدی به تحقق عدالت و ادامه مسیر عدالت را از دیگر برنامه‌های با اولویت در سال پیامبر اعظم (ص) می باشد؛ کاهش بین فقیر و غنی، یکپارچه کردن امت اسلامی، توزیع عادلانه امکانات در سراسر کشور، رشد و توسعه اقتصادی، حرکت در جهت خودکفایی و قطع وابستگی از بیگانگان باید از برنامه‌های با اولویت امسال باشد. همچنین حرکت براساس بینش سیاسی، تامین امنیت روانی، شغلی و اجتماعی از جمله مسائل مهم داخلی است که در سال پیامبر اعظم (ص) باید به آن توجه کرد. 4. در بعد فرهنگی نهادهای تاثیرگذار نظیر مجلس ٬ شورای عالی انقلاب فرهنگی ٬ حوزه های علمیه ٬ دانشگاهها ٬ آموزش و پرورش و...٬ می توانند استقبال جدی و کارآمدی از این نامگذاری و ترویج علمی و عملی سیره رسول اسلام (ص) داشته باشند و با محور قرار دادن سخنان، رسائل و سیره نبوی (ص) و ترویج فرهنگ دینی در جامعه با تمسک به سیره نبوی (ص)، تعامل گسترده و برنامه‌ریزی شده با جهان اسلام معرفی سیره نبوی به جهانیان، توجه به نیازسنجی و مخاطب شناسی و اثربخشی برنامه‌ها با اولویت جوانان و نوجوانان، هماهنگی حداکثری دستگاه‌های فرهنگی اجرایی در معرفی شخصیت پیامبراکرم (ص) و حمایت از پژوهش‌ها و تحقیقات با محوریت معرفی سیره نبوی (ص) خصوصا در زمینه های مهمی چون اخلاق و نیز حکومت و دولت ٬ استفاده از هنر به‌ ویژه ساخت فیلم و سریال و همچنین ابزارهای فناوری اطلاعات درگسترش سیره رسول اکرم (ص) ٬ به عملی شدن این نامگذاری در جامعه کمک نماید. به نحوی که تاسی از سیره ٬ رافت ٬ رحمت ٬ مهروزی و اخلاق نبوی (ص) وگسترش آن در تمامی شئون اجتماعی لمس شود . 5.دولتمردان و مسوولان با کار و اندیشه بیشتر و مراقبت در رفتار بیش از گذشته در میسر آرمانها و آموزه‌های نبی مکرم اسلام حرکت کرده و بااجرا رهنمودهای ایشان در عمل ، زمینه گرایش بیشتر دیگران به این آیین مترقی را فراهم آورند.  مقام معظم رهبری در این زمینه می فرمایند: « ملت و دولت ما در این سال، باید طورى عمل کنند که با حکمت نبوى، با علم نبوى، با حکومت نبوى، با عدالت نبوى، با اخلاق و کرامت نبوى، با فروتنى و عزت نبوى و با جهاد و رحمت نبوى هماهنگ باشد. اینها البته کار یک سال نیست؛ کمااینکه پیغمبر اعظم، پیغمبر یک سال نیست، همه ى سالها سال اوست؛ همه ى تاریخ، متعلق به اوست. ولى این به معناى این است که ما در راه ساختن آن چنان جامعه اى، آن چنان دنیایى و آن چنان تمدنى که هدف پیامبر اعظم بود، امسال باید یک خیزش، یک حرکت بزرگ و یک گام بلند داشته باشیم. سال پیامبر اعظم، سال نگاههاى بلند، سال امید، سال کار، سال مجاهدت، سال خدمت و سال طراحیهاى هوشمندانه براى آینده ى کشور است؛ سال حرکت به پیش است.»(9) 6. حفظ و گسترش اقتدار نظام اسلامی در سطح بین المللی با تکیه براصول عزت ٬ حکمت و مصلحت مبتنی بر سیره متعالی پیامبر اعظم (ص) از دیگر بایسته ها و اولویت های این سال مهم می باشد. پی نوشت: 1- روزنامه کیهان ٬ 14 فروردین 1385 ٬ ص 3 . 2- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در صحن جامع رضوى ٬ 1/1/1385 . 3- حجت الاسلام علی زادسر٬ خبرگزاری آریا٬ 17/1/138۵ . 4- سوره صف ٬ آیه  8.  . 5 سوره احزاب ٬ آیه 21 . 6- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار عمومى بسیجیان ٬ 6/1/1385 . 7- سوره فتح ٬ آیه 29 . 8- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار عمومى بسیجیان ٬ 6/1/1385 . 9- بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در صحن جامع رضوى ٬ 1/1/1385 . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه