باید دانست میان عمق معرفت و عبادات، رابطه دور تصاعدى برقرار است. و به هر میزان معرفت بیش تر باشد ارزش عبادت بیشتر خواهد بود. و به هر مقدار عبادت با شرایط و حالات بهتر انجام گیرد در تعمیق معرفت و شناخت مؤثر مى باشد. بنابراین نباید منتظر ماند تا شناخت عمیق پیدا کنیم سپس به عبادت بپردازیم؛

باید دانست میان عمق معرفت و عبادات، رابطه دور تصاعدى برقرار است. و به هر میزان معرفت بیش تر باشد ارزش عبادت بیشتر خواهد بود. و به هر مقدار عبادت با شرایط و حالات بهتر انجام گیرد در تعمیق معرفت و شناخت مؤثر مى باشد. بنابراین نباید منتظر ماند تا شناخت عمیق پیدا کنیم سپس به عبادت بپردازیم؛ بلکه خود عبادات، زمینه ساز معرفت عمیق تر نیز مى باشد. به ویژه درباره نماز و روزه که آثار و فوائد آن در نشاط روحى و استوارى بر صراط مستقیم بر کسى پوشیده نیستراه معرفت را دوگونه مى توان پیمود: یکى ساده و ابتدایى - که براى همگان میسور است - و دیگرى اساسى و عمیق: الف) راه اول عبارت از این است که شخص بدون پرداختن به کاوش هاى ژرف نظرى و علمى و با اتکا به اطمینانی که از طریق معرفت فطری نسبت به اعتقادات خویش دارد، به یک سرى اعمال واوراد و اذکار مشغول مى شود و از ارتکاب معاصى اجتناب کند و به انجام دادن وظایف دینى مبادرت ورزد. بدیهى است چنین شخصى بر اثر مداومت بر امور یاد شده، مختصر نورانیتى کسب مى کند و ممکن است حالات خوشى نیز به او دست دهد. ب ) راه دوم عبارت است از چنگ زدن به عرفان و آن به دو قسم نظرى و عملى تقسیم مى شود: 1- عرفان نظرى: این است که شخص ابتدا به فراگیرى یک دوره کلاسیک منطق و سپس به تحصیل در رشته فلسفه بپردازد تا بر نحله ها و مکتب ها و عقاید فلسفى مطلع گردد. آن گاه کم کم با فراگیرى منظم متون عرفان نظرى که عبارت است از: تمهیدالقواعد، شرح فصوص قیصرى، مصباح الانس و...، بر مسائل و مطالب عرفانى اطلاع حاصل نماید. 2-عرفان عملى: آن است که شخص سالک ابتدا، ظاهر و باطن خود را از هرگونه آلودگى به گناهان و رذایل اخلاقى پاک کند و هم زمان به اعمال و وظایف شرعى خویش پایبند باشد تا کم کم به مدد الهى، انوار عرفانى و ملکوتى بر قلب او بتابد و به صفات ربوبى و اسماى الهى متصف گردد. کتاب هایى که در زمینه عرفان عملى نگاشته شده فراوان است از جمله: منازل السایرین، مقامات معنوى، مصباح الشریعه. بدیهى است که سالک محقق باید تحت تربیت مربى، هم به عرفان نظرى بپردازد و هم به عرفان عملى؛ زیرا پیمودن راه عرفان نظرى بدون داشتن عرفان عملى گاه بسیار خطرناک است و شخص را به مرز کفر و شرک مى کشاند. نیز پیمودن راه عرفان عملى بدون داشتن عرفان نظرى، موجب قشرى گرى و درویش مآبى است. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه