مسئله قضا و قدر در سرنوشت انسان چگونه است ؟

فرض کنید یک بمب می­خواهد منفجر شود؛ تا علت تامه این انفجار صورت نگیرد محال است که انفجاری صورت گیرد یعنی اگز هزار شرط برای انفجار آن لازم است و 999 شرط آن فراهم است باز منفجر نخواهد شد و وقتی 1000 شرط فراهم آمد قطعا منفجر خواهد شد و این همان قضا می­باشد. حال این بمب چه اندازه تخریب خواهد کرد و شعاع آن تا چه حدود است، قطعا تنها به اندازه نیرویی است که در آن بر اثر انفجار آزاد می­شود نه یک ذره کمتر و نه یک ذره بیشتر و این همان قدر است. پس قضا و قدر همان نظام علت و معلول است. 2-  در قضا و قدر چند نکته مورد توجه می­باشد: الف: قضا مختص به عالم ماده و طبیعت نیست ولی قدر مربوط به همین عالم ماده و طبیعت است و ماوراء ماده (عوالم مجردات) قدر و اندازه ندارد. ب: قضا حتمیت است و قدر نظام هندسی عالم. ج: قضا گاهی مربوط به عالم غیر ماده است (علل غیر مادی و غیر مادی) و هرگاه بین علل مادی و علل غیر مادی تعارضی پیش آید علل و قضای غیر مادی بر علل و قضای مادی مقدم است.  مولانا گوید: از قضا سرکنگبین صفرا فزود روغن بادام خشکی می­نمود پس ممکن است صدقه دادن به عنوان یک علت غیر عادی بر علل عادی (مرض و بیماری و .. . ) مقدم باشد و آثار علل عادی را خنثی کند و همینطور نیکی به پدر و مادر دعا و نماز و د: عالم دارای یک قضا و قدر نیست بلکه قضا و قدرهای متعددی وجود دارد مثلا یک قضا و قدر این است که آدمی خود را از بلندی پرتاب کند و از بین برود و یک قضا و قدر برای همان فرد این است که از راه شوسه به مقصد برسد هر دو قضا و قدر هستند. پس قضا و قدر به معنای جبر نیست بلکه هیچ منافاتی با اختیار آدمی ندارد و اتفاقا قضا و قدر این است که انسانها دارای اختیار باشند. 3-  قسمت در ازدواج و  یعنی این که یک دسته از قضا و قدرها بر این ازدواج بوده است و یک دسته از قضا و قدرها مربوط به ازدواج با فرد دیگر، و فعلا این دسته تحقق یافته است. (ر.ک انسان و سرنوشت شهید مطهری، جبر و اختیار آیت الله جعفر سبحانی.)   موارد مربوط: عقاید - امامت در قرآن و سنت  - مجموعه آثار - جلد اول - صفحه 407 - استاد شهید مرتضی مطهری مجلات - فصلنامه کلام اسلامی - شماره - 17 - آیت الله جعفر سبحانی عقاید - عدل - عدل در قانونگزاری -قضا وقدر - مجموعه آثار - جلد اول صفحه - 386 - استاد شهید مرتضی مطهری .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه