برای یافتن این پاسخ ابتدا باید به وضعیت اسفبار پس از جنگ جهانی دوم اشاره کرد. پس از وقوع این جنگ عظیم کشورهای فاتح تصمیم گرفتند تا نظمی نو در عرصه بین المللی ایجاد کنند و به گونه ای مستقیم بر کشورهای جهان نظارت داشته و در تصمیمات خود آنها را نیز همسو کنند.وقتی مسئله مهمی بروز کند سازمان ملل با برگزاری گردهمایی بین المللی توجه جهانیان را به آن جلب کرده و درباره نوع اقدام اجماع جهانی برای همکاری را بدست می‌آورد.

برای یافتن این پاسخ ابتدا باید به وضعیت اسفبار پس از جنگ جهانی دوم اشاره کرد. پس از وقوع این جنگ عظیم کشورهای فاتح تصمیم گرفتند تا نظمی نو در عرصه بین المللی ایجاد کنند و به گونه ای مستقیم بر کشورهای جهان نظارت داشته و در تصمیمات خود آنها را نیز همسو کنند.وقتی مسئله مهمی بروز کند سازمان ملل با برگزاری گردهمایی بین المللی توجه جهانیان را به آن جلب کرده و درباره نوع اقدام اجماع جهانی برای همکاری را بدست می‌آورد. اما برای بررسی دقیق تر به کارکردهای سازمان ملل و همچنین انتقاداتی پیرامون این مسئله اشاره می شود : 1)کنترل تسلیحات وخلع سلاحمنشور سازمان ملل در سال ۱۹۴۵ صراحتاً در پی نظام قانونمندی بود که اطمینان دهد بخش بسیار ناچیزی از درآمدها و منابع اقتصادی کشورهای جنگ زده صرف تولید تسلیحات نظامی می‌شود. ابداع سلاح‌های هسته‌ای چند هفته پس از امضای منشور و طرح موضوع کنترل تسلیحات و خلع سلاح واقع گردید. در واقع اولین قطعنامه سازمان ملل در اولین نشست مجمع عمومی در ۲۴ ژانویه ۱۹۴۶ با عنوان تاسیس کمیسیون ویژه کشف انرژی اتمی بود که خواستار ارائه راهکار جهت مقابله با توسعه سلاحهای هسته‌ای و کلیه جنگ‌افزارهای کشتار جمعی شد.2)حفظ صلححافظان صلح سازمان ملل به مناطق مختلفی که درگیری نظامی بتازگی متوقف شده اعزام می‌شوند تا توافقنامه‌های صلح را اجرا و طرفین درگیر را از شروع دوباره مخاصمات باز دارند. مثلا آنان در تیمور شرقی تا اعلام استقلال در سال ۲۰۰۱ حضور داشتند. کشورهای عضو سازمان نیروهای مورد نیاز را تامین می‌کنند و ارسال نیرو به هر عملیات جنبه داوطلبانه دارد. در این بین دو کشور کانادا و پرتغال در همه عملیات‌های حفظ صلح حضور داشته‌اند. سازمان ملل عملیات نظامی مستقلی انجام نمی‌دهد و تمام عملیات آن باید با تصویب شورای امنیت باشد.3)حقوق بشرپیگیری مسائل حقوق بشر دلیل اصلی ایجاد سازمان ملل بود. جنگ جهانی دوم و مسایل مربوط به نسل کشی سبب شد تا بر سر ایجاد سازمان جدیدی که مانع وقوع تراژدیهای مشابه در آینده اجماع جهانی بوجود آید. هدف اولیه نیز ایجاد یک چارچوب قانونی برای بررسی و عملکرد مناسب بر اساس شکایات در مورد تخطی از حقوق بشر بود. منشور ملل متحد تمام اعضای سازمان ملل را ملزم به احترام و رعایت حقوق بشر می‌نماید و همه را موظف می‌داند تا برای رسیدن به این هدف تلاش کند.4)کمک‌های انسان دوستانه و توسعه بین المللیسازمان ملل در کنار دیگر سازمانها مثلا صلیب سرخ به تامین غذا، آب آشامیدنی، مامن و دیگر سرویسهای بشردوستانه به مردمانی می‌پردازد که از قحطی و جنگ و سایر بلایا به زحمت افتاده‌اند. بازوان اصلی سازمان ملل در راه کمک رسانی به مردم عبارتند از برنامه جهانی غذا (که بیش از ۱۰۰ میلیون نفر را در ۸۰ کشور پوشش داده‌است)، کمیساریای عالی پناهندگان که در ۱۱۶ کشور فعالیت دارد و نیز پروژه‌های حفظ صلح که در ۲۴ کشور دنیا به اجرا در آمده‌است. گاهی اوقات نیروهای امدادی سازمان ملل مورد حمله قرار گرفته‌اندمعاهدات و قانون بین الملل4) حل مناقشاتدادگاه بین المللی (ICJ) با هدف حل و فصل مشاجرات بین کشورها تاسیس شده‌است و از سال ۱۹۴۶ تاکنون مرجع رسیدگی به دعاوی مهمی بوده‌است5) اهداف دیگراهداف توسعه هزاره شامل ۸ مورد است که هر ۱۹۱ کشور عضوسازمان ملل پذیرفته‌اند تا سال ۲۰۱۵ به آنها برسند. کشورهای عضو در سپتامبر ۲۰۰۰ متعهد شدند این اهداف را دنبال کنند :ازبین بردن جلوه‌های حاد فقر و گرسنگی نیل به تحصیلات ابتدایی در سطح دنیا پیشبرد برابری جنسیتی وتوانمند سازی زنان. رشد سلامت زایمان مبارزه با ایدز /HIV، مالاریا، و سایر امراض کاهش مرگ و میر نوزادان حصول اطمینان از حفظ محیط زیست توسعه مشارکت جهانی در برابر توسعهانتقادات و چالش ها ی سازمان ملل1)شورای امنیتبسیاری بر این باورند که سازمان ملل نمی‌تواند به روشنی و قاطعانه در برخورد با بحران عمل کند. و بعلاوه نگاه حاکم نگاهی سیاسی و جانبدارانه می باشد مثلا در مورد برنامه هسته‌ای ایران و نسل کشی در جنگ دارفور در سودان. همچنین پنج عضو شورای امنیت با برخورداری از حق وتو ، باعث می شوند به صورت کاملا ناعادلانه و غیر منطقی تصمیمات جمعی مجمع عمومی که متشکل از نمایندگان تمامی کشورها ست را نادیده و تنها منافع خود را تعقیب نمایند .2)نظارت بر حقوق بشرکمیسیون قدیمی سازمان ملل در مورد حقوق بشر در کشورهای عضو نظیر سودان و لیبی که گزارشات نقض حقوق بشر از آنها واصل گردیده به تفحص می‌پردازد اگر چه این کشورها خود عضو کمیسیون مذکور باشند.و حتی لیبی زمانی ریاست این کمیسیون را هم بر عهده داشته‌است. البته این کشورها مدعی هستند که کشورهای غربی که خود متهم به استعمارگری تجاوز و بی رحمی هستند نمی‌توانند و حق ندارند در مورد اعضای کمیسیون حقوق بشر اظهار نظر نمایند. 3)ضعف بوروکراسیسازمان ملل را متهم می‌کنند که از نظام بوروکراسی کار آمدی برخوردار نیست و بیش از حد درگیر بروکراسی شده‌است.( سازمانهای بین المللی : دکتر رضا موسی زاده ) (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: 12/100108923) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه