آیا انسان می تواند هم هدف الهی داشته باشد و هم هدف مادی و وابسته به پول نیز باشد؟

بله، انسان موجود تک بعدی نیست، انسان دارای ابعاد مادی و معنوی است و هنگامی در زندگی خود موفق خواهد بود که برای تمامی ابعاد آن برنامه و هدف داشته باشد.به صورت مفصلتر می توان گفت: زندگی یعنی حرکت تکاملی و هر انسان در زندگی خود می تواند چهار نوع حرکت داشته باشد، حرکت طبیعی و مادی، حرکت اجتماعی، حرکت عقلانی، حرکت عرفانی و الهی. موفقیت واقعی یک انسان در زندگی این جهانی در گرو این معنا است که تمامی استعداد های خویش را در هر چهار زمینه زندگی شکوفا کند و این نمی شود، مگر اینکه همه ابعاد وجودی خود و انواع حرکت تکاملی را بشناسد و برای رسیدن به اهدافی در هر چهار عرصه ، برنامه ریزی و تلاش کند. اگر به زندگی بزرگان دینی و به خصوص انبیا و اولیای الهی بنگرید، آنان هم برای تامین معیشت و خانواده خود تلاش فراوان می کردند و هم برنامه های معنوی و عبادی و علمی فراوانی داشتند و با راهنمایی و هدایت خلق به مسایل جامعه و امت خود اهمیت می دادند. تمامی این ابعاد و حرکت ها در زندگی تک تک ایشان مشاهده می شود. انسان موجودی کمال طلب است و رسیدن به کمال در وجود او هنگامی تحقق می یابد که برای تمامی اهداف مادی و معنوی برنامه داشته باشد و در تمامی عرصه ها تلاش کند و شخصیت خود را به رشد متوازن و متناسب برساند. اسلام و قرآن کریم هم به تمامی ابعاد زندگی انسان پرداخته و برای هر عرصه ای دستور العمل و هدایت دارد. چیزی که در اسلام مورد مذمت قرار دارد، دنیا طلبی و مادی گرایی است و این بدین معنا است که انسان تنها به معیشت مادی خود بیاندیشد و حرکت های معنوی خود و خدای متعال را فراموش کند. و لا تکونوا کالذین نسوا الله فانساهم انفسهم اولئک هم الفاسقون (19حشر) این حالت به قول قرآن کریم باعث خود فراموشی و انحراف کلی از مسیر سعادت و کمال است. در پول و امکانات مادی دو نوع پتانسیل نهفته است، هم می تواند در جهت استفاده بهینه برای تامین معیشت و زمینه سازی برای سلوک و تقویت بعد معنوی به کار گرفته شود و هم اگر دقت نشود، می تواند زمینه گمراهی و دنیا طلبی شود. بنابراین به طور کلی می توان گفت: انسان در زندگی خود باید دو نوع اهداف را مشخص کند، یکى اهداف دنیوى و مادى و دیگرى اهداف معنوى. در اهداف دنیوى خود، آینده زندگى خویش را ترسیم کنید به طورى که شغل و درآمد مادى و امکانات رفاهى و سایر جهات آن صد در صد متناسب با استعداد، توان و علاقه شخصى شما باشد. در هدف معنوى نیز فعلاً مقصود اصلى خود را انجام واجبات و ترک محرمات قرار دهید. جهت دست یافتن به اهداف دنیوى امور ذیل را مراعات کنید: 1- استعدادهاى خود را کشف کنید و دریابید که با فعالیت در چه زمینه اى، موفق تر خواهید بود؟ فعالیت هاى علمى، تجارى یا صنعتى؟ 2- واقع بین باشید و خود را به دست اوهام و خیالات و آرزوهاى دست نایافتنى نسپارید. 3- اعتماد به نفس داشته باشید و باور کنید که خواستن توانستن است، مشروط به این که در تشخیص علاقه و استعداد اشتباه نکرده باشید. 4- اراده خود را تقویت کنید. 5- تا حد امکان از الگوى مناسب استفاده کنید. 6- در مسیر رسیدن به هدف خود خطرپذیر بوده و بدانید همیشه آنچه که مى خواهیم نخواهد شد. پس نباید در مقابل ناکامى ها مأیوس شوید، بلکه باید هر شکست را پُلى جهت رسیدن به هدف خود تلقى کنید. 7- توکل به خدا و درخواست کمک از وى را فراموش نکنید و نیز پُر توقع نبوده، راضى به رضاى او باشید. براى دست یافتن به اهداف معنوى نیز علاوه بر رعایت تمام شیوه هاى یاد شده، رعایت نکات زیر نیز ضرورى است: 1- راجع به خداوند زیاد مطالعه و فکر کنید. 2- سیر مطالعات اسلامی داشته باشید و همچنین حالات و زندگى نامه علما و عرفا را بخوانید. 3- خود را در معرض نسیم هاى هدایت خداوند قرار دهید؛ به عنوان مثال سعى کنید اهل نماز جماعت و مسجد و شرکت در مراسم مذهبى باشید. 4- در ترک گناه و خودسازى قدم به قدم پیش روید و از تصمیم هاى دفعى و بسیار بزرگ پرهیز کنید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه