آيا سوره تحريم، « إِنْ تَتُوبَا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا ...[1] ؛ اگر شما (همسران پيامبر) از كار خود توبه كنيد (به نفع شماست، زيرا) دل هاي تان از حق منحرف گشته ...» خطاب به حفصه و عايشه بود پس بايد (صغا قلباكما) مي‌آمد؟

در جمع «قلوب» در قول خداوند (صغت قلوبكما)‌چند وجه گفته شده است.1 . تثنيه در معني جمع است؛ زيرا به معني ضم چيزي با چيز ديگر است، پس جمع را جاي تثنيه گذارده است.2 . بيشتر اعضاء و جوارح که در انسان وجود دارند دو تا دوتا هستند مانند دو دست، دو پا و دو چشم، و وقتي دو تا با دو تا جمع مي‌شود پس مي‌گوييم دست‌هاي آنها و چشم‌هاي آنها، آنگاه آنچه در انسان مفرد و تنها باشد حمل بر اين شده تا اينكه حكم لفظ اعضاي انساني مختلف نشود.3 . اينكه مضاف اليه دو تاست پس كراهت داشته‌اند كه بين دو تثنيه را جمع كنند پس اول از آن دو مضاف و مضاف اليه) را به لفظ جمع آورده اند براي اينكه لفظ جمع قلوب از لفظ تثنيه قلبان سبك‌تر است؛ براي اينكه شبيه به واحد است و تلفظ دو لفظ شبيه به هم در كنار هم از نظر فصاحت ناخوش‌آيند است.[2]معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. مجمع البيان، ج10، ص 470.2. تفسير الميزان، ج19، ص 346.3. تفسير نمونه، ج24، ص 277. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه