آیا جمله «چه سکوتی دنیا را فرا می‌گرفت، اگر هرکس به اندازه عملش سخن می‌گفت»، روایتی از امام علی(ع) است؟ پس چرا نامزد‌ها هنگام انتخابات و نیز مردم هنگام اجتماعات این همه شعار می‌دهند؟!

نخست باید گفت؛ اگرچه در آموزه‌های دینی سفارش به سکوت شده است؛ اما طبیعی است که چنین توصیه‌هایی را نمی‌توان مجوزی برای سکوت مطلق دانست، بلکه در هر مورد باید به حسب شرایط رفتار کرد.[1]در همین راستا روایاتی وجود دارد که سکوت در موارد و موضوعاتی را توصیه کرده است که انسان به آنها علم و دانشی ندارد:«مَنْ تَرَکَ قَوْلَ لَا أَدْرِی أُصِیبَتْ مَقَاتِلُهُ»؛[2] کسى که از کلمه «نمی‌دانم» استفاده نمی‌کند، تیر هلاکت بر او خواهد نشست.«لَوْ سَکَتَ‏ مَنْ‏ لَا یَعْلَمُ‏ سَقَطَ الِاخْتِلَاف‏»؛[3] اگر کسی که نمی‌داند ساکت باشد، اختلافات از بین می‌رود.«لَوْ سَکَتَ‏ الْجَاهِلُ‏ مَا اخْتَلَفَ النَّاس‏»؛[4] اگر نادان ساکت می‌بود، مردم اختلاف نمی‌کردند.گفتنی است؛ متن منتسب به امام علی(ع) که در پرسش بدان اشاره شده را با همین عبارات در منابع روایی نیافتیم؛ اما می‌توان آن‌را ترجمه آزادی از روایات بالا دانست.همان‌طور که در ابتدا گفته شد، این روایات را نمی‌توان به معنای سکوت کامل دانست. به عنوان نمونه نباید گفت که هیچ کاندیدایی حق ندارد در انتخابات سخنی بگوید و شعاری را مطرح کند. البته او نباید در مورد نادانسته‌های خود لب به سخن بگشاید. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه