چرا امام حسین ـ علیه السلام ـ در همان ابتدای جنگ خودش به میدان مبارزه نرفت؟ با توجه به اینکه آنها از امام حسین ـ علیه السلام ـ می ترسیدند، احتمال داشت که در همان ابتدا، مشکلات بسیاری که برای اصحاب پیش آمد، برای آنها پیش نمی آمد ؟

قبل از پاسخ گویی به نکاتی چند برای مطالعة بیشتر اشاره می شود. اولاً: باید توجه داشت، از آنجا که امام حسین ـ علیه السلام ـ نه برای جنگیدن، که برای صلح و دوستی و به درخواست مردم کوفه لبیک گفته و به سوی آنان شتافته است. میدان جنگ را سپاه دشمن با افتخار کامل پدید آورد و تنها امام حسین ـ علیه السلام ـ و یاران باوفایش به دفاع پرداختند.دوم آنکه: امام حسین ـ علیه السلام ـ نیز از نظر خلقت همچون سایر افراد بشر است بنابراین، این سخن که اگر خود به میدان می رفت همه را می کشت سخن غلطی است خصوصا با توجه به این که دشمن از هر حیله و ابزاری استفاده می کرد.سوم: یکی از خصوصیات بارز رفتاری امام حسین ـ علیه السلام ـ مساله کرامت و عزّت نفس ایشان است. به طوری که بعضی از نابخردان، این وقار و ابهت امام ـ علیه السلام ـ را حمل بر تکبر آن حضرت می نمودند چنان که مردی به ایشان گفت: «ان فیک کبراً»[1] تو متکبری!!. امام فرمود: «کل الکبر لله واحده و لا یکون فی غیره. فلله العزة و لرسوله و للمومنین»[2] تنها و تنها کبر و کبریایی مخصوص ذات اقدس الهی است و نه غیر از او. و لکن این عزت است که مخصوص خدا و رسول و مؤمنین می باشد. در نقلی آمده است که ابوحازم اعرج می گوید: امام حسن ـ علیه السلام ـ به ابی عبدالله ـ علیه السلام ـ احترام و تعظیم می نمود. وقتی ابن عباس علت را جویا می شود امام حسن ـ علیه السلام ـ می فرماید: از حسین ـ علیه السلام ـ هیبت می برم همانند هیبت امیرالمومنین ـ علیه السلام ـ .[3] بنابراین عزت نفس با کبر و تکبر متفاوت و وقار و ابهت و هیبت در وجود کسی با ترسیدن و وحشت از او نیز متفاوت می باشد. به عبارت دیگر لازمة هیبت و وقار، ترس و فرار نمی باشد.چهارم: رفتار و گفتار امام معصوم ـ علیه السلام ـ در تمامی لحظات و ساعات و ایام و لیالی و نیز در صلح و جنگ (دفاع) و... معصومانه و بدون هیچ احتمال اشتباه و ضعف و گناهی، می باشد. از این رو پیوسته باید سیرة ایشان را در دایرة عصمت آنها تحلیل و توجیه نمود.در پاسخ به پرسش پیشین می توان گفت که امام حسین ـ علیه السلام ـ به عنوان فرمانده سپاه خود می باید برنامه عملیاتی را از ابتدا تا انتهای عملیات هدایت و رهبری کند. اگر چه بین مدیریت و رهبری و فرماندهی یک سپاه با جنگیدن او به همراه سپاه می تواند تنافی وجود نداشته باشد و لکن تقسیم کار و انجام وظیفه محوّل به دوش هر کس، حرکت را سریع و دقیق نموده و با معیارهای عقلانی مدیریتی نیز سازگار می باشد. عاشورا، اگر عاشورا شد، و پیام آزادی و مظلومیت و دهها پیام دیگر را به ارمغان آورد. به خاطر مدیریت و رهبری امام حسین ـ علیه السلام ـ از ابتداء تا انتهاء می باشد. اینکه صبح روز عاشورا به چه کسی اذن بدهد، چه کسی را اول بفرستد، چه کسی آب آور باشد، بالای سر جنازه ها حاضر شود و... . همه از برنامه ریزی درست و از حکمت و تدبیر فرماندة سپاه حق در روز عاشورا حکایت می کند وانگهی وجود امام در قوّت نیروی جسمی و روحی اصحاب بسیار مؤثر بوده و با دیدن روحیه بالا و والای امام حسین ـ علیه السلام ـ شادابی و غیرت و تقوا و جوانمردی و حماسه و صبر و... به اصحاب منتقل می شده است. شواهد نشان می دهد، از آنجا که عاشورا صحنة جنگ برای سپاه دشمن و صحنة دفاع برای سپاه امام حسین ـ علیه السلام ـ می باشد مهمترین گزینة دفاع در آن روز دفاع از حریم و حرم زنان و کودکان در خیمه گاه بوده است. امام با توجّه به هیبت و عظمتی که در دل دوست و دشمن داشت، تمام نیروی خود را به مهمترین کار در عاشورا که حفظ خیمه گاه زنان و کودکان بوده است اختصاص داد. وجود امام ـ علیه السلام ـ هیچگاه به دشمن اجازه تعرّض به خیمه ها را نداد. اگر امام ـ علیه السلام ـ در ابتدای روز عاشورا به شهادت می رسید چه بسا اوضاع سپاه و اصحاب و خیمه گاه زنان دگرگون و مصائب و مشکلات افزون می شد. زیرا تنها وزنة سپاه امام ـ علیه السلام ـ ، خودِ امام ـ علیه السلام ـ و تنها خواستة سپاه یزید، نیز امام حسین ـ علیه السلام ـ بوده است. چنانکه امام حسین ـ علیه السلام ـ فرمود: «انهم لا یریدون غیری»[4] این قوم غیر از من با کس دیگری کاری ندارند.از طرفی وفاداری اصحاب و بنی هاشم در دفاع از امام خود و جانفشانی و پیش مرگی ایشان، فرصت هر گونه پیشگامی را از امام حسین ـ علیه السلام ـ می ربود. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:حماسه حسینی، شهید مطهری.پاورقی ها:[1] . بحارالانوار. محمد باقر مجلسی، ج 44، ص 198، موسسه الوفاء، بیروت، 1404 هـ . [2] . همان.[3] . حسین نفس مطمئنّه، محمد علی عالمی، ص 32. انتشارات امیری، نشر هاد، 1372 ش.[4] . اللهوف، سید بن طاووس، ص 90، انتشارات جهان، تهران، 1348 ش.منبع: اندیشه قم .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه