منظور از اینکه دعا قرآن صاعد است چیست؟

در سیره درخشان پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع)، گفتار و سخنان حکیمانه و دلنشین آنها، بخش مهمی از فرهنگ زندگی آنها است، و در این بخش، فصل برجسته و بالنده ای از دعاها و مناجات های آنان را تشکیل می دهد، که به راستی می توان آن ها را کلاس بزرگی برای آموزش عرفان، اخلاق، شیوه های عالی زندگی، و فرهنگ ناب پاک سازی و بهسازی نام برد. بنابراین لازم است این فصل بالنده را در متن زندگی قرار داد، و از آن اکثر بهره برداری صحیح را در راستای تعالی و تکامل و پیروزی همه جانبه در همه عرصه ها نمود.مناجات ها و دعاهایی همچون مناجات های امیرمؤمنان علی (ع) و دعای کمیل و مناجات شعبانیّه او، و مناجات ها و دعاهای امام حسن(ع) و امام حسین(ع) به ویژه دعای عرفه امام حسین(ع) و دعاهای صحیفه سجادیه و...که حضرت امام قدّس سرّه در مورد بهره برداری از این دعاها بسیار سفارش می کرد، و آنها را قرآن صاعد می خواند، یعنی آنها را برگرفته از قرآن و وحی الهی می دانست، که از زبان معصومان(ع) و اولیای ممتاز خدا، به سوی ملکوت صعود می کند، و انسان را همراه این براق صعود، به سوی سرچشمه زلال ملکوت و کمالات اعلی به بالا و بالاها می برد. برای روشن شدن مطلب کافی است که به فرازی از نوشتار امام خمینی قدّس سرّه پیرامون صحیفه سجادیه توجه کنیم: «صحیفه کامله سجادیه، نمونه کامل قرآن صاعد است، و از بزرگترین مناجات عرفانی در خلوت گاه انس است... آن کتابی است الهی که از سرچشمه نور اللّه نشأت گرفته، و طریقه سلوک اولیاء بزرگ و اوصیاء عظیم الشأن الهی است که در آن همه گونه نعمت موجود است، و هر کس به مقدار اشتهای معنوی خود از آن استفاده می کند.»(1)سخنان خداوند قرآن نازل است برای بشر ,ودعاها ی ما قرآن صاعد است که بسوی او صعود می کنند.الیه یصعد الکلم الطیب.نتیجه این که: از دعاهای معصومان(ع) و دعای امام عصر(عج) که در حقیقت در سلک صحیفه سجادیه است، نباید غافل ماند، و خود را از این قرآن صاعد محروم ساخت. بلکه لازم است برای رشد و تعالی با فراهم نمودن شرایط و حالات، اکثر بهره برداری را از آنها نموده، و از این فرهنگ نورانی، کسب نور نموده و بر صفای باطن، و پاک زیستی و صعود به سوی قلّه عرفان و کمالات استفاده بهینه کرد. آموزه های اخلاقی در دعای حضرت مهدی(عج); نویسنده:حجة الاسلام و المسلمین محمد محمدی اشتهاردی،دعا نشانة اعتماد به خداوند و وثوق به وعدة اوست. دعا محک ایمان است و رابط انسان با خداوند منّان. دعا بازتاب قرآن نازله است از قلب مؤمن به مصدر وحی، همان طور که قرآن از آسمان و عرش و نهان خانة سرِّ خدا به میان فرشیان آمد؛ و بالاخره دعا هم چنان که قرآن را بالا می برد انسانِ از عالم بالا آمده را نیز به بالا می برد. دعا و مناجات، نوعى توسل عاشقانه به معشوق و پیوستن موجودى کوچک و ناتوان به وجودى بى نهایت بزرگ و توانا است. آدمى به هنگام دعا - که همچون گدایى بینوا، دست نیاز به درگاه کریم بى نیاز دراز مى کند - به حقیقت وجودى خویش نزدیک مى شود؛ انسانى که خود را تهى دست و بینوا، رانده و از همه جا مانده، حقیر و فقیر، خوار و زبون و بیچاره و بى پناه دید، اکنون حقیقت هستى او - که پرتوى از هستى مطلق خداوند است - هویدا مى گردد و با احساس بستگى و پیوند با حق و نیازمندى به او، حال و شورى وصف ناشدنى به انسان مى بخشد.بنده در حال دعا و مناجات، چنان غرق لذت مى شود که پستى و زبونى خویش را فراموش مى کند و از یاد دوست لبریز و سرشار مى گردد و مجموعه اى از امید و بشارت و نور و نیرو مى شود. جملات شورانگیز دعا، چون آبشارسپیده در افق روح، فرو مى ریزد و روح انسان را روشن و مشتعل مى سازد، همان طور که سیل زرّین آفتاب، تیره گى ها را از میان برمى دارد و جهان را در نور فرو مى برد.در دعا و توسل، روح تسکین مى پذیرد و التهاب دل فرو مى نشیند و بى قرارى ها جاى خود را به آرامش و قرار مى دهد؛ همانند فرزند گمشده اى که به مادر برسد یا تشنه کامى که به چشمه اى زلال و گوارا دست یابد. همدم شدن با خداوند و راز و نیاز با دوست و در میان نهادن دردِ دل با او، غم ها را سبک مى کند و دل ها را روشنایى و فروغ مى بخشد. لذت دعا و مناجات با ذات بى زوال خداوند، چون چاشنى سحرانگیزى، همه تلخى ها را شیرین کرده، زندگى را باصفا و گوارا مى سازد. جان ناشکیبا و بى طاقتى که دیگر توان تحمل بار رنج و درد را ندارد، در پرتو دعا و راز و نیاز و گریستن و خالى شدن از عقده ها، گنجایش دریا گونه مى یابد و هجوم طوفان و بلا و غم را نسیمى دل انگیز مى انگارد.دعا آبرو بخش انسان در پیشگاه ربوبى است و اگر دعاى ما نبود، در نزد خداوند قدر و اعتبارى نداشتیم: (قُلْ ما یَعْبَؤُاْ بِکُمْ رَبِّى لَوْ لا دُعاؤُکُمْ)؛فرقان (25)، آیه 77. «اگر دعاى شما نبود، خداوند به شما اعتنا و توجهى نداشت». دعا «بهترین و برترین عبادت»محمدى رى شهرى، میزان الحکمه، ج 3، ص 245، ح 5516.، «مغز عبادت»همان، ح 5519.، «کلید رستگارى»همان، ح 5521.، «گشاینده درِ رحمت»همان، ح 5522. و «سلاح مؤمن و ستون دین و نور آسمان ها و زمین»همان، ح 5523. است. دعا «محبوب ترین عمل در نزد خداوند»همان، ح 5525.، «نیمى از عبادت»همان، ح 5533.، «سلاح پیامبران»همان، ح 5540. و «سپر مؤمن»همان، ح 5544. است. دعا «دفع کننده امواج بلا»همان، ص، 249، ح 5554.، «سبب شفاى از هر بیمارى»همان، ص 248، ح 5552. و «دفع کننده قضا و قدر» است.همان، ح 5549. باید دانست که هدف نهایى از دعا، تنها برآمدن حاجت و رفع گرفتارى و سختى و شفاى بیماران نیست؛ بلکه براى اهل حال و معرفت - که شناختى درست از جهان و رویدادهاى آن دارند - انس با ذات پاک خداوندى است که کانون همه نیکى ها و زیبایى ها است. از استجابت دعا با ارزش تر، روح اجابت است و در نزد آنان، دعا در عین حال که وسیله است، هدف نیز مى باشد. توجه به این نکته لازم است که مکان و زمان دعا، در رسیدن به آثار و نتایج مادى و معنوى آن، تأثیرى به سزا دارد و اولیاى الهى در روایات فراوانى، مکان ها و اوقاتى را که دعا در آنها زودتر به اجابت مى رسد، بیان کرده اند. در میان اوقاتى که مناسبت بیشترى براى دعا و مناجات با قاضى الحاجات دارد، ماه مبارک رمضان - که ماه مهمان دارى خداوند و گسترده شدن خوان طعام هاى معنوى و روحانى است - داراى جایگاهى ممتاز است و دعا و نیایش در این ماه، حال و هوایى دیگر دارد. رمضان تنها بهار قرآن کریم و هنگامه تلاوت کلام روح بخش خداوند نیست، بلکه فصل شکفتن گل واژه هاى دعا و غنچه هاى نیایش بر لب هاى مشتاقان مؤمن نیز مى باشد. روزه داران خداجو، در زلال رمضان دل و جان را مى شویند و برگرد حریم دوست پرواز مى کنند و بر شاخسار ذکر و یادِ محبوب و دعا و نجواى با او آشیان مى گیرند و با اشک روان، دشت تفتیده قلبشان را نمناک مى سازند و بر درد و زخم دل شان مرهمى مى نهند. در این میان، دعاها و مناجات هاى امامان معصوم(ع) با سوز و شور و آهنگى دیگر همراه است. حقایق و معارفى که در این ماه عزیز، در قالب دعا از ناى پاک برگزیدکان حق برآمده، از محتوا و ژرفاى خاصى برخوردار است. انس با دعاهاى اهل بیت(ع) در ماه باعظمت رمضان، در بهره مندى بیشتر از مهمانخانه الهى و سفره گسترده رمضان، بسى سودمند و پرفایده است. دعاهاى رسیده از برگزیدگان حق در این ماه نورانى، بسیار است... . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه