اولین کسانی که درباره قیام سیدالشهدا کتاب نوشتند چه کسانی بودند؟ آیا نام آن‌ها و نام کتاب ‌هایشان در تاریخ باقی مانده است؟

1. مقتل‌الحسین؛ جابر بن‌یزید جُعْفی. وی از اصحاب امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) بود که در سال 128 وفات کرد.[1] طبری، گزارشی را به نقل از وی آورده است.[2] 2. تَسْمِیَةُ مَن قُتِلَ مَع الحسین مِن وُلْدِه وَ إخْوَته وَ أهلِ‌بیتِه و شیعَتِهِ؛ فُضَیْل بن‌زَبیر اسدی رَسّان کوفی)، (از اصحاب امام باقر و امام صادق (علیهما السلام)[3]). 3. مقتل‌الحسین؛ قاسم بن‌اَصْبَغ بن‌نُباتَه مُجاشِعِی چنان که مشهور است، کهن‌ترین مقتل مکتوب، به اَصْبَغ بن‌نُباتَه نسبت داده‌ شده است، چنان که شیخ طوسی از آثار اَصْبَغ بن‌نُباتَه، کتاب(مقتل‌الحسین بن‌علی) را دانسته است.[4] بنابر خبری که شیخ صدوق نقل کرده است، اصبغ بن‌نُباتَه، در زمان شهادت امام حسین حیات داشته است[5]، و حتّی بنابر خبری در شرح‌الاخبار، وی در عصر حکومت حَجَّاج در کوفه (سال‌های حکومت: 75 95) زنده بوده است[6]، پس می‌توان گفت که او در زمان حادثة عاشورا زنده بوده و امکان نگارش کتابی در این باره وجود دارد. از طرف دیگر فرزند وی قاسم، راوی برخی از اخبار واقعة عاشورا است. ‌چنان که طبری[7]، ابوالفرج اصفهانی[8] و شیخ صدوق[9] اخباری را به یک یا چند واسطه از او نقل کرده‌اند. در مجموع، گرچه احتمال هست که مقتل، متعلّق به پسر بوده و در مقام کتابت، نام او افتاده و به اشتباه به پدر نسبت داده شده، امّا بعید نیست هرکدام مقتل مستقلی نوشته باشند. .

موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی امین

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/03

لینک کوتاه