شق القمر یعنی چه؟

آیات اوّل سوره 54 قرآن مجید می باشد: «اِقْتَرَبَتِ السَّاعَهُ وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ × وَاِنْ یَرَوا آیَهً یُعْرِضُوا وَ یَقُولوُا سِحْر مُسْتَمِرّ× وَکَذَّبُوا وَ اتَّبَعُوا اَهْوائَهُمْ وَ کُلُّ اَمْرٍ مُسْتَقِرّ». قمر/ 3ـ1 [قیامت نزدیک شد و ماه از هم شکافت! و هر گاه نشانه و معجزه ای را ببینند روی گردانده، می گویند این سحری مستمر است. آنها (آیات خدا را) تکذیب کردند و از هوای نفسشان پیروی نمودند وهر امری قرارگاهی دارد.] مفسّرین شیعه و سنی با کمال قاطعیّت و صراحت می گویند آیات فوق مربوط به مسأله شقّ القمر و شکافته شدن ماه به عنوان معجزه در زمان رسول اکرم(ص) می باشد و از باب نمونه از تفاسیر شیعه، تفسیر بیان، مجمع البیان، ابولفتوح رازی، منهج الصّادقین، صافی، برهان، نورالثّقلین و شبَّر، و از تفاسیر اهل تسنن، تفسیر طبری، درالمنثور، فخر رازی، بیضاوی، کشّاف و «فی ضلال القرآن» را باید نام برد. مرحوم طبرسی در تفسیر معروف مجمع البیان، در ذیل همین آیات می گوید همة مفسّران این آیه را مربوط به معجزة شقّ القمر در زمان پیامبر اکرم (ص) می دانند. همچنین فخر رازی مفسّر معروف در ذیل آیات فوق می گوید عموم مفسّران معتقدند که مراد از این آیات شکافته شدن ماه درزمان رسول اکرم(ص) می باشد. علاوه بر این، در کتب شیعه و سنی قریب به چهل روایت درباره شقّ القمر آمده که در بیشتر آنها تصریح شده که آیات فوق دربارة شقّ القمر نازل شده است. بنابراین، دلالت آیات فوق بر وقوع این معجزه (شقّ القمر) هیج جای انکار یا تردید نمی باشد. معارف اسلام، ایت الله مکارم شیرازی به نقل از سایت تبیانطبق روایات مشهور که بعضى ادعاى تواتر را آن کرده اند مشرکان نزد رسول خدا (ص) آمدند و گفتند: اگر راست مى گویى و تو پیامبر خدایى؛ ماه را براى ما دو پاره کن! فرمود: اگر این کار را کنم ایمان مى آورید؟ عرض کردند آرى- و آن شب، شب چهاردهم ماه بود- پیامبر (ص) از پیشگاه پروردگار تقاضا کرد آنچه را خواسته اند به او بدهد ناگهان ماه به دو پاره شد، و رسول اللَّه (ص) آنها را یک یک صدا مى زد و مى فرمود: ببینید».در اینکه چگونه ممکن است این کره عظیم آسمانى شکافته شود، و وجود چنین حادثه اى چه تأثیراتى بر کره زمین و منظومه شمسى مى گذارد؟ و چگونگى جذب دو نیمه ماه بعد از شکافتن، و اینکه چگونه ممکن است چنین حادثه اى رخ داده باشد و تواریخ جهان ذکرى از آن به میان نیاورند؟ و سؤالات دیگرى در این زمینه به خواست خدا در بحث نکات مشروحا از آن سخن خواهیم گفت ..نکته اى که ذکر آن در اینجا لازم است اینکه بعضى از مفسران که تحت تاثیر پاره اى از القائات سوء قرار گرفته اند، و هر گونه انجام عمل خارق عادتى را (جز قرآن) براى پیامبر اسلام ص منکر شده اند، با توجه به وضوح آیه فوق و کثرت روایاتى که در این زمینه در کتب علماى اسلام نقل شده به زحمت افتاده اند که چگونه این خارق عادت را توجیه کنند و طورى از کنار آن بگذرند که جنبه اعجاز آن نفى شود ولى حق این است که مساله شق القمر به صورت اعجاز انجام گرفته و آیات بعد شواهد روشنى بر این امر در بر دارد، چه خوب بود آنها در آن اعتقاد نادرست تجدید نظر مى کردند تا بدانند که پیامبر اسلام ص نیز معجزات و خارق عادتى داشته، و اگر آیاتى از قرآن آن را نفى مى کند اشاره به معجزات اقتراحى است که گروهى بهانه جو مطرح مى کردند، نه قصد پذیرش حق داشتند، و نه بعد از انجام آن تسلیم حق مى شدند، ولى معجزاتى که براى تحقیق حقیقت مطالبه مى شد از سوى پیغمبر ص انجام مى گرفت، و شواهد فراوانى بر این امر در تاریخ زندگى آن حضرت وجود دارد .تفسیر نمونه، ج 23، ص: 9. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه