آیا این‌که پیامبر(ص) و امامان(ع) کنیز و غلام داشتند، برده‌داری نیست؟

درست است احکامى؛ مانند احکام ازدواج با بردگان، محرمیت با بردگان، مکاتبه(قرارداد براى آزادى بردگان) و... که در قرآن ذکر شده است، اصل وجود بردگى را در زمان پیامبر(ص) و صدر اسلام اثبات می‌کند، اما باید گفت که اسلام برنامه‌ی بسیار دقیق و زمان‌بندى شده‌ای براى آزادى بردگان دارد که در نتیجه همه‌ی آنها به تدریج آزاد می‌شوند. در برخورد اسلام با این مسئله باید به این نکات توجه داشت که اولا: اسلام هرگز ابداع کننده بردگى نبود. ثانیا: اسلام به سرنوشت دردناک بردگان در گذشته به عنوان یک معضل بزرگ اجتماعی نگریسته است. ثالثا: اسلام براى آزادى بردگان طرح بسیار دقیق و حساب شده‌ای ارائه کرده است؛ زیرا گاه نیمى از جامعه را بردگان تشکیل می‌‏دادند که نه کسب و کار مستقلى داشتند، و نه وسیله‌‏اى براى ادامه‌ی زندگى. اگر اسلام با یک فرمان عمومى دستور مى‌‏داد همه‌ بردگان را آزاد کنند، یا بیشتر آنها تلف می‌‏شدند و یا این جمعیت عظیم بی‌کار و گرسنه‌ای که محرومیت به او فشار ‏آورده به همه جا حمله‌‏ور می‌شد و درگیرى و خونریزى به راه انداخته نظم جامعه را مختل می‌کرد. بنابر این اسلام طرح و برنامه حساب شده‌ای وضع کرد تا اینان به تدریج آزاد شده و جذب جامعه شوند.این طرح مواد زیادى دارد که عبارت‌اند از:ماده اول: بستن سرچشمه‏هاى بردگى،ماده دوم: گشودن دریچه آزادى،ماده سوم: احیاى شخصیت بردگان،ماده چهارم: رفتار انسانى با بردگان،ماده پنجم: اعلام انسان‌‏فروشى به عنوان بدترین کار.پیشوایان اسلام اگر برده یا بردگانی در اختیار داشتند در قالب همین برنامه‌ی حساب شده و حکیمانه اسلام بود و معاشرت آنان با بردگان به گونه‌ای بود که در بسیاری از موارد وقتی برده‌ای را آزاد می‌کردند، آن برده حاضر نمی‌شد منزل امام(ع) را ترک کند.علاوه بر این، برخورد و معاشرت رهبران دین با بردگان یک الگوی عملی برای مسلمانان در برخورد با این مسئله‌ی بسیار مهم، در جهت از بین بردن برده‌داری بود. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه