لطفا تمام آیات قرآن کریم در مورد حضرت امیر المومنین(ع) را با شان نزول و ترجمه بیان فرمایید.

لطفا به مطالب ذیل توجه کنید :یک. در قرآن کریم آیات متعددی وجود دارد که شخصیت، فضیلت، ولایت ، خلافت، وصایت، جانشینی، و کرامت امیرالمومنین علیّ (علیه السلام) را مستقیم یا غیر مستقیم ثابت می کنند تا آنجا که از ابن عباس نقل شده که می گوید: «نزلت فی علیّ ثلاثمائة آیة؛ 300 آیه در حق علی(ع) نازل شده است». (تاریخ مدینة دمشق، إبن عساکر، ج42، ص364 ؛ تاریخ الخلفاء، سیوطی، ص171 ؛ تاریخ بغداد ، خطیب بغدادی، ج6، ص219 ؛ مناقب علی بن أبی طالب (علیه السلام) ابن مردویه، ص217 ؛ السیرة الحلبیة، ج2، ص474).در اینجا نمی توان به همه آیات با ترجمه و شأن نزول اشاره کرد، شما می توانید به کتاب فروغ ولایت، آیت الله جعفر سبحانی، و کتاب ولایت در قرآن ، و تفسیر موضوعی امامت و ولایت در قرآن، آیت الله ناصر مکارم شیرازی مراجعه کنید. دو. آیاتى مانند: - آیه اکمال دین و اتمام نعمت، و آیه تبلیغ: « الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً»؛ «یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلّغت رسالته، و اللَّه یعصمک من الناس، ان اللَّه لا یهدى القوم الکافرین».(1)- آیه ولایت: «انّما ولیکم اللَّه و رسوله و الّذین امنو الّذین یقیمون الصّلوة و یؤتون الزّکاة و هم راکعون».(2)- آیه اولى الامر: «یا ایها الّذین آمنوا اطیعوا اللَّه و اطیعوا الرّسول و اولى الامر منکم».(3)- آیه صادقین: «یا ایها الّذین آمنوا اتقوا اللَّه و کونوا مع الصّادقین».(4) - آیه قربى: «قل لا اسئلکم علیه اجرا الا المودة فى القربى». (5) - آیه مباهله: «فمن حاجک فیه من بعد ما جائک من العلم فقل تعالوا ندع ابنائناو ابنائکم و نسائنا و نسائکم و أنفسنا و انفسکم ثمّ نبتهل فنجعل لعنة اللَّه على الکاذبین». (6)- آیه خیر البریّه: «انّ الّذین آمنوا و عملوا الصالحات اولئک هم خیر البریّه».(7)- آیه لیلة البیت: «و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللَّه و اللَّه رؤوف بالعباد». (8)- آیه حکمت: «یؤتى الحکمة من یشاء و من یؤت الحکمة فقد اوتى خیراً کثیراً و ما یذکّر الاّ اولوا الباب».(9) - آیات سوره هل أتى(انسان): «هل أتى على الانسان حین من الدّهر لم یکن شیئاً مذکوراً».(10) مخصوصاً آیات هفتم تا دهم این سوره، و تا آخر سوره انسان که انشاء اللَّه مراجعه مى فرمایید. - آیات آغاز سوره برائت: آیات آغاز سوره برائت که درباره اعلان جنگ به مشرکان پیمان شکن نازل شده، و تقریباً تمام مفسران و مورّخان اتّفاق نظر دارند که در سال نهم هجرى هنگامى که این آیات نازل شد و پیمان هاى این گروه از مشرکان رانقض کرد، پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، ابوبکر را براى ابلاغ این فرمان انتخاب نمود تا به هنگام حجّ در مکه آن را براى عموم مردم بخواند، ولى چیزى نگذشت که آیات را از او گرفت و به على(علیه السلام) داد و آن حضرت را مأمور ابلاغ آن کرد تا در مراسم حجّ به تمام اهل مکّه ابلاغ کند و او چنین کرد. «وقتى ابوبکر سوال مى کند آیا چیزى بر ضدّ من نازل شده که من نباید سوره را ابلاغ کنم؟ پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) مى فرماید: «اُمرتُ ان لا یبلّغه الاّ انا او رجلٌ منّى؛ من مأمور شده ام که این سوره(برائت) را ابلاغ نکند مگر من یا مردى که از من است».(11)- آیه سقایة الحاجّ: مى فرماید: «أجعلتم سقایة الحاجّ و عمارة المسجد الحرام کمن آمن باللَّه و الیوم الاخر و جاهد فى سبیل اللَّه لا یستوون عند اللَّه و اللَّه یهدى القوم الظّالمین».(12)- آیه صالح المؤمنین: «و ان تظاهرا علیه فإن اللَّه هو مولاه و جبریل و صالح المؤمنین والملائکه بعد ذلک ظهیر».(13) بعضى از همسران پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را که تخلفى کرده بودند، مخاطب این آیه ساخت.- آیه وزارت: از زبان حضرت موسى(علیه السلام) مى خوانیم: «واجعل لى وزیرا من اهلى - هارون اخى - اشدد به ازرى - اشرکه فى امرى». (14) پیامبر گرامى اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) نیز براى پیشبرد اهداف رسالتش همین خواسته را از خداوند تقاضا کرد تا در امر رهبرى مردم، على(علیه السلام) را برادرش و پشتیبان و خلیفه و وزیرش قرار دهد.- آیاتی از سوره احزاب: «من المؤمنین رجال صدقوا ما عاهدوا اللَّه علیه فمنهم من قضى نحبه و منهم من ینتظر و ما بدلوا تبدیلا».(15)، «و رد اللَّه الذین کفروا بغیظهم لم ینالوا خیرا و کفى اللَّه المؤمنین القتال و کان اللَّه قویا عزیزا».(16) - آیه بینه و شاهد: «أفمن کان على بینة من ربه و یتلوه شاهد منه و من قبله کتاب موسى اماما و رحمة اولئک یؤمنون به».(17)- آیه صدّیقون: «و الّذین آمنوا باللَّه و رسله اولئک هم الصّدّیقون و الشهداء عند ربّهم اجرهم و نورهم».(18)- آیه نور: «یا ایّها الّذین آمنوا اتّقوا اللَّه و آمنوا برسوله یؤتکم کفلین من رحمته و یجعل لکم نوراً تمشون به و یغفر لکم و اللَّه غفور رحیم».(19) - آیه انذار: «وانذر عشیرتک الاقربین - و اخفض جناحک لمن اتّبعک من المؤمنین».(20) - آیه مرج البحرین: «مرج البحرین یلتقیان - بینهما برزخ لا یبغیان - فبأى الاء ربّکما تکذّبان - یخرج منهما - اللّؤلؤ و المرجان».(21) - آیه نجوى: «یا ایها الّذین آمنوا اذا ناجیتم الرّسول فقدّموا بین یدى نجواکم صدقة ذلک خیر لکم و أطهر فان لم تجدوا فأن اللَّه غفور رحیم».(22) این آیه شریفه به مسلمانان دستور داد: اگر مى خواهید با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نجوى کنید، قبل از این کار، صدقه اى در راه خدا بدهید، این دستور، آزمون جالبى به وجود آورد براى مدّعیان قرب به پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، همگى جز على(علیه السلام) از دادن صدقه و نجوى خوددارى کردند.- آیه سابقون: «والسابقون السابقون اولئک امقرّبون - فى جنّات النّعیم - ثلّة من الاوّلین - قلیل من الاخرین».(23) امام صادق(علیه السلام) فرمود: منظور على بن ابی طالب(علیه السلام) است.- آیه أذن وادعیة: «لنجعلهم لکم تذکرة و تعیها اذن واعیه».(24)در روایتى هم پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به على(علیه السلام) فرمود: تو گوش هاى نگه دارنده علم و دانش منى. - آیه وُدّ: «انّ الّذین آمنوا و عملوا الصالحات سیجعل لهم الرّحمن وداً».(25)- آیه منافقان: «لو نشاء لاریناکم فلعرفتهم بسیماهم و لتعرفنّهم فى لحن القول».(26) در حدیث مشهورى از ابو سعید خدرى در تفسیر جمله «و لتعرفنّهم فى لحن القول»، مى گوید: بِبُغضِهِم علىّ ابن ابی طالب(علیه السلام)، آن ها را مى توان از طریق عداوت با حضرت على(علیه السلام) شناخت.- آیه ایذاء: «انّ الّذین یؤذون اللَّه و رسوله لعنهم اللَّه فى الدنیا و الاخرة و أعدّلهم عذاباً مهیناً».(27) در روایات متعددى از اهل سنّت و از اهل بیت(علیهم السلام) رسیده است که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: اى على! هر که تو را آزار برساند، مرا آزار رسانده است. - آیه انفاق: «الّذین ینفقون اموالهم باللّیل و النّهار سرّاً و علانیة فلهم اجرهم عند ربّهم لا خوفٌ علیهم و لا هم یحزنون».(28) روایات بسیارى در شان نزول این آیه وارد شده که نشان مى دهد نخستین بار درباره على(علیه السلام) نازل گشت.- آیه محبّت: «یا ایّها الّذین آمنوا من یرتدّ منکم عن دینه فسوف یأتى اللَّه بقوم یحّبهم و یحبّونه أذلّة على المؤمنین أعزّة عل الکافرین یجاهدون فى سبیل اللَّه و لا یخافون لومة لائم ذلک فضل اللَّه یوتیه من یشاء و اللَّه واسعٌ علیم».(29) از مناقب عبداللَّه شافعى وارد شده است که این آیه شریفه درباره على(علیه السلام) نازل شده است. - آیه مسئولون: «وقفوهم انّهم مسئولون».(30) در روایات متعدّدى حتى از ابوسعید خدرى، نقل شده است که از ولایت على بن ابی طالب(علیهما السلام) سؤال مى کنند.(31) براى دستیابى به اطلاعات جامع تر مى توانید به کتاب هایى همانند «بحار الانوار مرحوم مجلسى(ره)» و «على(علیه السلام) در قرآن» و نیز «على(علیه السلام) کیست؟ مرحوم کمپانى» و به تفاسیر روایى قرآن مجید همانند «نور الثقلین» و «تفسیر برهان» و نظایر این ها در ذیل آیاتی که ذکر شد مراجعه بفرمایید.پى نوشت ها:1 - مائده (5)، آیه 3 و آیه 67. 2 - مائده (5)، آیه 55. 3 - نساء (4)، آیه 59. 4 - توبه (9)، آیه 119. 5 - شورى (42)، آیه 33. 6 - آل عمران (3)، آیه 61. 7 - بینه (98)، آیه 7. 8 - بقره (2)، آیه 207. 9 - بقره (2)، آیه 269. 10 - انسان (76)، آیه. 11 - مسند احمل بن حنبل، ج 1، ص 3، به نقل از آیت اللَّه مکارم شیرازى، پیام قرآن، ج 9، ص 288. 12 - توبه (9) آیه 19. 13 - تحریم (66)، آیه 4. 14 - طه (20)، آیه 29 - 32. 15 - احزاب (33)، آیه 23. 16 - همان، آیه 25. 17 - هود (11)، آیه 17. 18 - حدید (57)، آیه 19. 19 - همان، آیه 27. 20 - شعرا (26)، آیه 214 و 215. 21 - الرحمان (55)، آیه 19 - 22. 22 - مجادله (58) آیه 12. 23 - واقعه (56)، آیه 10 - 14. 24 - حاقه (69)، آیه 12. 25 - مریم (19)، آیه 96. 26 - محمد (47)، آیه 30. 27 - احزاب (33)، آیه 57. 28 - بقره (2)، آیه 274. 29 - مائده (5)، آیه 54. 30 - صافات (37)، آیه 24. 31 - ر. ک: آیت اللَّه مکارم شیرازى، پیام قرآن( امامت و ولایت در قرآن)، ص 177 - 394 . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه