میخاستم بدونم چکار کنیم که دچار اسیب نشیم در زندگی خوابگاهی؟ مثلا گرفتار اعتیاد.یا انحرافات اخلاقی که در بعضی هم اتاقی ها وجود داره تشویق به دوستی با پسر میکنن

در ابتدا باید گفت روحیه پاک و احساس مسئولیت دینی شما ستودنی است اما برای این‌که وضعیت خوابگاه قابل تحمل باشد و یا راه حلی پیدا شود باید توجه داشته باشید، در هر صورت، خوابگاه برخلاف آن چه که از اسمش پیداست، تنها محلّی برای خواب نیست بلکه دارای خدمات و عملکردهای دیگری نیز هست، چرا که از یک طرف به دلیل پیگری مباحث کلاس و آمادگی برای انجام تکالیف درسی، ادامه ی دانشگاه به حساب می آید و از طرف دیگر، محلّی برای تهیه ی خوراک، بهداشت تن و لباس، عبادت و محل گفت و گوهای سیاسی - اجتماعی است.خوابگاه؛ محلّى که ده ها بلکه صدها تن از دانشجویان جوان و پر انرژى، بعد از فراغ از درس و بحث و ارتباطات معمول دانشگاهى، ساعت استراحت خویش را در این محلّ گردهم مى آیند و چه بسا هر دانشجویى، از فرهنگ و اخلاقى متفاوت با دیگر دانشجویان، برخوردار است که گاه همین مسأله موجب عدم تعامل و ناسازگارى بین آنان مى شود. امّا محیط خوابگاه، برخلاف آن چه که از اسمش پیداست، تنها محلّى براى خواب نیست (برخلاف دانشگاه که صرفاً براى کسب دانش است) بلکه داراى خدمات و عملکردهاى دیگرى نیز هست، چرا که از یک طرف به دلیل پیگرى مباحث کلاس و آمادگى براى انجام تکالیف درسى، ادامه ى دانشگاه به حساب مى آید و از دیگر طرف محلّى براى تهیه ى خوراک، بهداشت تن و لباس، عبادت و محل گفت و گوهای سیاسى - اجتماعى و تأمین سایر نیازهاى روحى است. در عین حال، اساسى ترین ویژگى خوابگاه دانشجویى آن است که نه چتر حمایت عاطفى (بى حساب) خانواده را بر سر دارد و نه قوانین متصلّب و خشک همراه با نظارت استاد در کلاس را. بنابر این، ترکیب امورى همچون گروه همسال، انرژى متراکم دوره ى جوانى و احساس آزادى بیشتر از حدّ معمول و به دور از نظارت خانواده، دانشگاه و استاد و وجود سلیقه هاى متفاوت و گاهى متضاد بین دانشجویان و نیز فشار روانى ناشى از دورى از خانواده و خلأ عاطفى و دغدغه ى ازدواج به همراه نگرانى هاى مربوط به اشتغال و مسکن، عواملى هستند که محیط خوابگاه را به طور معمول از کنترل عادى خارج مى سازند. البته، وجود چنین فضایى در خوابگاه با آن ویژگى هایش (که با هر مجتمع دیگر تفاوت دارد)، تا حدّى طبیعى است. اما درباره عدم رعایت مسائل مذهبی و اخلاقی باید گفت که، هیچ پدیده ضد اخلاقی چه در غرب و چه در شرق، چه در زنان و چه در مردان، یک شبه روى نمى دهد و اگر پدیده اى زشت و ناهنجار باشد، زشتى آن در آغازش به اندازه ى نقطه انجامش نیست. به عنوان مثال: کسى که از راه مستقیم منحرف مى شود، انحرافش در نقطه ى آغاز یک قدم است و در نقطه ى انجام آن قدر زیاد مى شود که دیگر صداى راهدار را که بانگ مى زند: «راه این جاست و آن که تو پیش گرفته اى بى راهه است» به گوش او نمى رسد. بنابر این، براى برون رفت از چنین وضعیتى و ارشاد این دسته از افراد، راه کارهاى زیر پیشنهاد مى شود:1ـ امر به معروف و نهى از منکر: از امتیازات اسلام آن است که همه ى مردم را ولى و سرپرست همدیگر مى داند به هیچ کس اجازه نمى دهد که (البته در صورت جمع بودن شرایط) راضى به گناه دیگران شده و آنان را باز ندارد. بلکه به مسلمانان دستور داده که امر به معروف و نهى از منکر کنند و با امر به معروف، جوّ جامعه (خوابگاه) را براى رشد خوب ها و خوبى ها، آماده سازند و با نهى از مکر هم جو جامعه را براى رشد زشتى ها نامساعد و تنگ کنند و در نتیجه گناهان، انحراف ها و پلیدى ها نتوانند در محیط اسلامى رشد کرده و ریشه بدوانند. و این فرصت (امر به معروف و نهى از منکر) پالایشگاه معنوى بزرگى است که مى تواند جامعه را حداقل از غرق شدن در فساد بیشتر، حفظ کند. به نظر مى رسد اگر از امر به معروف و نهى از منکر به طور اصولى و منطقى بهره بگیریم تا حد زیادى تأثیر خواهد گذاشت و البته همیشه عده ى اندکى پیدا مى شوند که هیچ هنجارى را برنمى تابند که اسلام در برخورد با چنین افرادى علاوه بر امر به معروف و نهى از منکر، عناوین دیگرى هم دارد. نظیر: وجوب قطع رابطه با اهل منکر و بزه کار و حرمت همنشینى با آنان و وجوب دوستى با اطاعت کاران و افراد صالح و بهنجار و احترام و تشویق آنان. البته همه ى موارد امر به معروف و نهى از منکر (غیر از مواردى که به حکومت برمى گردد و با قاطعیت همراه است) مى تواند با چاشنى محبت همراه باشد.2ـ با چنین افرادى به عنوان یک بیمار، برخوردى آکنده از مهر داشته باشیم. همچون برخورد یک پزشک حاذق و مهربان با بیمار خویش.3ـ با رفتار شایسته مان به آنان بفهمانیم که این رفتار و اخلاق نیکو، ثمره ى ایمان به خدا و ترس از اوست تا بدین وسیله حساسیت هاى موجود را نه در حد یک سلیقه ى شخصى و خشکه مقدسى، بلکه ناشى از رفتارهاى منطبق با عقل و شرع معرفى کرده و آنان را به سوى مکتب متمایل سازیم. یعنى رفتار ما باید اسلامى باشد، چرا که اگر ما از اسلام فقط چند چیز از جمله نماز و روزه آن را رعایت کنیم و این اعمال در رفتار ما تأثیر نداشته باشد، نه تنها نمى توانیم آنان را تحت تأثیر خویش قرار داده و ارشاد کنیم، بلکه آنان را از اسلام منزجر کرده و دور مى کنیم.4ـ با دلیل و برهانى قانع کننده، مفاسد کارهاى غیراخلاقى، و برون دینى را براى چنین افرادى تشریح کرده و با ارائه نمونه هایى از عواقب چنین رفتارهایى در عملکرد جوامع و انسان هاى سرخورده، از انحرافات آنان جلوگیرى کنیم. احکام نورانى اسلام از پشتوانه ى منطقى بالایى برخوردار است. بنابر این هیچ حکمى از احکام اسلام تحمیلى نیست (تحمیل به معناى آن است که چیزى که مخالف عقل و مصلحت است با منطق سرنیزه بر انسان ها تحمیل کنند). بلکه بر اساس حکم عقل و توأم با مصلحت است و اگر هم جایى باشد که ما به اَسرار آن حکم واقف نباشیم لااقل مخالف با حکم عقل نیست.5- در صورتی که قطع رابطه شما با آنها باعث متنبه شدن آنها می شود از این اهرم به طور موقت استفاده نمایید و بگویید من دوست ندارم با کسانی که مرتکب حرام می شوند هم سخن شوم و یا به حداقل ارتباط با آنها اکتفا کنید.6- اگر به سخنان شما چندان اهمیت نمی دهند از فرد قابل اعتمادی بخواهید با دلسوزی کامل آنها را از این عمل باز دارد و پیامدهای عملشان را به آنها متذکر شود تا شاید متنبه شوند.7- از همدلی و دلسوزی کردن نسبت به آنها دریغ نورزید و ضمن احترام گذاشتن و اظهار علاقه به آنها, آنها را از این عمل بازدارید نه این که آنها را طرد کرده از پیش خود برانید.8ـ ترویج قانونمندى و قانون پذیرى و رعایت دقیق قانون در خوابگاه، دعوت از دانشجویان در سالن اجتماعات و گفتگو با آنان پیرامون قوانین حاکم بر خوابگاه و اهمیت رعایت قوانین براى جلوگیرى از هرج و مرج در محیط خوابگاه. چرا که اگر یکى بخواهد صداى موسیقى را بلند کرده و دیگرى صداى نوار مداحى و آن دیگر هم بر دیگ و قابلمه بکوبد، وضع به گونه اى خواهد شد که چه بسا لازم باشد اسم خوابگاه را به......تغییر دارد.افرادی که در یک مکان با هم زندگی می کنند شایسته است به آداب و شرایطی که بر زمان و مکان حاکم است احترام بگذارند تا با مراعات آن آداب، محیطی مطلوب برای ایشان مهیا شود. انسان آزاده و فرهیخته، حرمت و ادب حضور دیگران را نگه می دارد و از آنچه موجب رنجش هم نوع شود می پرهیزد بر همین اساس اگر به امور دینی هم نگاه کنیم حرمت ها و مرزها کاملا حفظ شده است هر کس در امور مربوط به خود آزادی هایی نسبی دارد و در عین حال تا جائی که آزادی دیگران خدشه دار نشود، از نعمت آزادی عمل برخوردار است. هر کجا آزادی عمل شخص با آزادی دیگران تنافر و تناقض ایجاد کند، باید شخص حدود و اندازه های خود را بشناسد و سپس در حفظ حریم دیگران بکوشد همان طور که خود نیز دوست دارد تا حرمتش محفوظ بماند. در خصوص افرادی که رعایت احکام و مسائل مذهبی و اخلاقی را نمی کنند همین قاعده جاری است که افراد باید قوانین و ضوابط و اخلاق فردی و اجتماعی را مراعات کنند مخصوصا در محیط خوابگاه یا خانه جمعی که اخلاق و آداب خاصی دارد و لازم است این آداب به صورت یک فهرست مکتوب در اتاق ها نصب شود تا با استناد به آن آداب هر فرد خود را موظف به پایبند بودن به آنها نماید. علاوه بر این مواردی که برخلاف عرف و شرع رخ می دهد باید با فرد خاطی از سر خیرخواهی و مصلحت اندیشی، گفتگو شود و با بیان متین و بهترین و مؤثرترین شیوه مواجهه صورت گیرد تا انشاءالله متنبه شود.اگر گروه غالب در خوابگاه رعایت آداب و مسائل اخلاقی را نمی کنند باز باید در جهت آگاه سازی ایشان اقدام کرد و چنانچه مؤثر نشد خود شما با یک برنامه زمان بندی شده سعی کنید کمترین زمان را در جمع آنها باشید و در زمان های دیگر از مکانهایی که از امنیت و آسایش بیشتری برخوردار هستید استفاده کنید تا ان شاءالله ایشان از روش خود باز گردند به هر جهت برای اینکه دچار تأثیر وضعی این گونه رفتارها نشوید سعی کنید محل اسکان خود را تغییر دهید و حتی اگر هزینه ای در بر دارد آن را تحمل نمائید تا از آثار سوء اعمال آنها در امان بمانید.9-به یاد داشته باشید که به هر حال انجام نهی از منکر تاثیر خود را برفرد مقابل دارد، هر چند ممکن است فرد در ظاهر به گونه ای رفتار کند که گویی حرف های شما بر او تاثیر نداشته است. پرسشگر گرامی برای تاثیر بیشتر و بهتر بر مخاطب خود لازم است تا با تکنیک های تاثیر گذاری آشنا شوید، شما برای آگاهی از این تکنیک ها می توانید دوباره با ما مکاتبه کنید.10. پرسشگر گرامی به یاد داشته باشید که وظیفه اصلی شما در چنین شرایطی خوب درس خواندن است و هیچ چیزی نباید شما را از این هدف مقدس دور کند؛ پس با تمام وجود با موانع رسیدن به این هدف مقابله کنید و با جدیت در راه تحصیل علم گام بردارید.11. شما در قبال رفتارهای دوستان خود وظیفه ای به غیر از نهی از منکر ندارید و در برابر تاثیر پذیری آنان هیچ وظیفه ای برگردن شما نیست، بنابراین عدم تاثیر پذیری آنان نباید موجب فشار روانی بر شما شود، از خاطر نبرید که ما مامور به وظیفه هستیم مامور به نتیجه نیستیم. در پایان تأکید می شود در صورتی ماندن در آن اتاق و پایداری در مقابل تمام سختی ها، نیکو و پسندیده است که خودتان در آنها هضم نشوید و برای نجات آنها یا یکی از آنها، خودتان گرفتار نشوید زیرا اگر از توان علمی و عملی قوی و قدرتمندی برخوردار نباشید چه بسا گرفتار همان ورطه ای شوید که آنها شده اند.البته در اینجا لازم است دلسوزی و همدردی تان را و نیز احساس مسؤولیت و جوانمردی در برابر ناملایمات موجود می ستاییم و تحسین کرده و به وجود جوانان نیک سرشت و پاک نهادی همچون شما افتخار می کنیم ولی این زنگ خطر را نیز باید به صدا درآوریم که گاهی ممکن است برای حفظ و مراقبت از دیگران و یا نجات آنها، خود دچار مشکل می شود و یا حداقل نمی توان تأثیرگذار بود و از طرف دیگر خودتان از فعالیت های علمی و یا رشد و کمال باز خواهید ماند. پس در چنین صورتی نمی توان گفت جوانمردی آن است که در چنین فضایی و اتاقی بمانید بلکه عقل حکم می کند برای نجات خود آنها را فراموش کرد و چه بسا از بیرون و با حفظ خود از هرگونه آلودگی و یا احتمال آلودگی، به تأثیرگذاری روی آنها پرداخت و یا آن افراد مورد نظرتان را به گونه ای نجات داد.موفق ومؤید باشید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه