چرا اسلام حکم قاتلي كه يك فرد معمولي را كشته با آن قاتلي كه مثلاً يك مخترع بزرگ را كشته يكسان می داند ؟

در ابتدا لازم است اشاره شود كه اسرار و حكمت احكام شرعي و فلسفه وضع يك قانون و حكم شرعي براي ما به طور كامل روشن نيست و تنها سفيران الهي يعني انبياء و اوصياء با اذن الهي مي توانند به اسرار احكام الهي پي ببرند و گرنه افراد ديگر هرگز از فلسفه احكام الهي خبر ندارند و اگر چيزي در اين باره بگويند از باب احتمال است و گرنه غير از علام الغيوب كس ديگر به اين گونه امور علم ندارد. با توجه به مقدمه ياد شده بايد گفت: اولاً: قتل يك نفس محترم و انساني بدون هيچ مجوز شرعي و قانوني از بزرگترين جنايت هايي است كه هيچ چيزي به بزرگي آن جنايت نيست لذا خداوند در قرآن فرمود: من قتل نفساً بغير نفس او فساد في الارض فكانّما قتل الناس جميعاً. يعني اگر كسي انساني را بدون ارتكاب قتل يا فساد در روي زمين بكشد چنان است كه گوئي همه انسانها را كشته است. از اين آيه معلوم مي شود كه قتل يك فرد در حكم قتل همه انسانها است. پس نفس از آن حيث كه نفس است محترم است نه از آن حيث كه فلان كمال را دارد. يعني حكم اسلام در قصاص نفس بخاطر خود نفس است و نه بخاطر كمالات آن و در اين جهت فرقي ميان نفس دانشمند و فرد معمولي نيست، زيرا نفس در نفس بودن تفاوت ندارد، و تفاوت خارج از محدوده نفس بودن است يعني امور عارض به نفس است و اسلام براي خود نفس بها داده و نه براي امور عارضي آن و اين عين انصاف است و اگر غير اين مي بود منصفانه نبود. چون نفس انسان كالاي تجاري نيست كه عوارض بيروني سبب افزايش قيمت آن بشود. بلكه نفس و روح همگان در اين اصل كلي كه فرمود: فنفخت فيه من روحي مشترك اند. ثانياً: مگر فرد معمولي جانش را كمتر از فرد دانشمند دوست دارد و كمتر به آن ارزش و بها مي دهد؟ قطعاً چنين نيست، زيرا فلان كشاورز نفس اش برايش به همان اندازه شيرين است كه اديسون نفسش را دوست دارد و اسلام در حكم قصاص به اين اصل تكويني توجه كرده است. ثالثاً: حكم قصاص يك حق است و در اين حق همه افراد بشر مساوي اند و تبعيض در اين حق خلاف انصاف است نه تساوي در اين حق. به نظر شما با توجه به احترامي که خداوند براي جان انسانها قائل است، چه مجازاتي بالاتر از اعدام براي قاتل دانشمندان مناسب بود؟ و به فرض تفاوت در حکم، تشخيص دانشمند بودن به عهده چه شخص يا گروهي مي تواند باشد؟ آيا داشتن درجات علمي ملاک است يا مدرک کافي است؟ دانشمنداني که مدرک نداشته اند, مثل ابوعلي سيناها چه کنند؟ و خواهيد ديد که در مقام اجرا آنهم در تمام عالم و براي زمانهاي متفاوت، ملاکي بهتر از آن چه اسلام بيان داشته قابل تصور نيست. و با توجه به نكته هاي ياد شده حكم اسلام در مسئله كاملاً منصفانه است، و غير آن خلاف انصاف است، و بخصوص با عنايت به نكته اول قتل نفس در هر صورت چه نفس دانشمند و چه فرد عادي يك جنايت است و در پي آمد اين جنايت هيچ دليلي عقلي و نقلي وجود ندارد كه بين دانشمند و غير آن تفاوت وجود داشته باشد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه