آیت الله خویی در طول سال های پُربار عمر خویش، همواره با حکومت های ظلم و ستم در حال مبارزه و پیکار بود. ایستادگی ایشان در برابر مکتب های مادّی گری و الحاد، بر هیچ یک از صاحبان خرد پوشیده نیست؛ از آن جمله، فتوای تاریخی ایشان در مبارزه با مکتب خانه سرخ کمونیستی را می توان نام برد. آیت اللّه خویی از جمله عالمان و مجتهدانی بود که در شکل گیری و آگاهی مردم در انقلاب اسلامی و دفاع از پرچم دار انقلاب، امام خمینی رحمه الله نقش عمده ای ایفا نمود.

آیت الله خویی در طول سال های پُربار عمر خویش، همواره با حکومت های ظلم و ستم در حال مبارزه و پیکار بود. ایستادگی ایشان در برابر مکتب های مادّی گری و الحاد، بر هیچ یک از صاحبان خرد پوشیده نیست؛ از آن جمله، فتوای تاریخی ایشان در مبارزه با مکتب خانه سرخ کمونیستی را می توان نام برد. آیت اللّه خویی از جمله عالمان و مجتهدانی بود که در شکل گیری و آگاهی مردم در انقلاب اسلامی و دفاع از پرچم دار انقلاب، امام خمینی رحمه الله نقش عمده ای ایفا نمود. در این زمینه نگاهی به برخی موضع گیری های حضرت آیت الله خویی در مقابل رژیم شاهنشاهی نشان از اوج اعتقادات انقلابی ایشان در برابر رژیم پهلوی دارد که برخی از آنها از این قرار است : 1. لایحه¬ی انجمن¬های ایالتی و ولایتی: در 16 مهرماه 1341 لایحه¬ای تحت عنوان انجمن¬های ایالتی و ولایتی به تصویب هیات دولت رسید به¬موجب این لایحه، واژه¬ی اسلام از شرایط انتخاب¬کننده¬گان و انتخاب¬شونده¬گان حذف می¬گردید و انتخاب¬شونده¬گان نیز به¬جای این¬که مراسم تحلیف را با قرآن به¬جای آورند، از این پس می¬توانستند با هر کتاب آسمانی آن¬را انجام دهند(مدنی، جلال¬الدین؛ تاریخ سیاسی معاصر ایران، قم، انتشارات اسلامی (وابسته به جامعه¬ی مدرسین حوزه¬ی علمیه¬ی قم)، 1387، چ پانزدهم، ج اول، ص 623 به نقل از سید ابوالحسن توفیقیان ، پژوهشکده باقر العلوم) و همچنین در این لایحه که سرآغازی در توسعه¬ی فرهنگ غربی بود به زنان نیز حق رای اعطا شده بود. در پی تصویب این لایحه مراجع همگی به¬ مخالفت پرداختند و مراتب اعتراض خود را به انحاء مختلف اعلام داشتند. آیة¬الله خویی نیز با ارسال تلگرافی به آیة¬الله بهبهانی در تهران چنین اعلام کرد: «تصویب¬نامه¬ی اخیر دولت راجع به تساوی زن و مرد و کافر و مسلمان در انتخابات انجمن¬ها مخالف شرع انور و قانون اساسی است. لذا استنکار شدید خود و حوزه¬ی علمیه¬ی نجف را بدین وسیله اطلاع داده....»( اسلامی، غلامرضا؛ غروب خورشید فقاهت، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1373، چ اول، صص 59-58) 2. فاجعه¬ی مدرسه¬ی فیضیه: آیة¬الله خویی در سال 42 به¬مناسبت حادثه¬ی خونین فیضیه ضمن ارسال پیام¬هایی به ایران این حادثه را مایه¬ی جریحه¬دار شدن قلوب عموم مسلمانان دانست(روحانی سیدحمید؛ بررسی و تحلیلی از نهضت امام¬خمینی، قم، دفتر انتشارات اسلامی (وابسته به جامعه¬ی مدرسین حوزه¬ی علمیه¬ی قم)، 1361، چ 2، ص 384.) و از مردم و علما دعوت کرد تا علیه رژیم شاه دست به¬ مبارزه و مقاومت همه جانبه زده و در سرنگونی آن تلاش کنند. «ما ملت ایران را که ایمان به مقدسات خود دارند، دعوت می¬کنیم تا با دشمنان دین و وطن... بجنگند و بر عهده¬ی علمای عالی¬قدر است که مسلمانان را در وظیفه¬ی مقدسی که در پیش دارند، رهبری کنند... من افتخار می¬کنم که خون ناچیز خود را به¬عنوان قربانی در راه حفظ دین و قرآن و نابودی ستم¬کاران تقدیم کنم...»( مرکز اسناد انقلاب اسلامی، اسناد انقلاب اسلامی، قم، سازمان تبلیغات اسلامی، 1369، چ اول، ج اول، ص 89.) 3. قیام 15 خرداد: درجریان واقعه¬ی 15 خرداد سال 42 که عده¬ی زیادی به¬دست عوامل حکومت شاه در شهرهای قم، تهران و جاهای دیگر به ¬شهادت رسیدند، آیة¬الله خویی رژیم شاه را ظالم خوانده و از مردم خواست که با آن قطع رابطه کنند و به¬ پیروی از امام¬حسین(ع) در مبارزه¬ی آشکار با ستمکاران شرکت نمایند.( اسلامی، غلامرضا؛ پیشین، ص 93.) 4. نهضت امام خمینی: آیة¬الله همواره در طول نهضت از حرکت امام حمایت کرده و نسبت به مسائل مختلف به مسئولین حکومتی در ایران تذکر می¬دادند. زمانی ¬که امام به ترکیه تبعید شده بود ایشان طی نامه¬ای به هویدا خواستار بازگرداندن امام شدند.( روحانی، سیدحمید؛ پیشین، ص 801.) همچنین زمانی ¬که امام از ترکیه به عراق تبعید شدند، در نخستین شب ورودشان به نجف، ایشان به¬همراه شماری از علما به استقبال امام رفتند.( شهید آیة¬الله حاج سیدمصطفی خمینی (امیداسلام) به ¬روایت اسنادساواک، پیشین، ص 30) مبارزه¬ی آیة¬الله خویی با رژیم شاه از طریق حمایت از مبارزات سیاسی امام¬خمینی علیه رژیم ادامه یافت. به¬همین جهت از استراتژی امام مبنی بر سرنگونی سلطنت و تشکیل نظام واقعی اسلامی تحت زعامت فقها حمایت به¬عمل می¬آورد. چنان¬که در اوج انقلاب اسلامی که امام¬خمینی هدف خود را درباره¬ی تشکیل حکومت اسلامی آشکار کرد، ایشان در پیامی که آبان 57 صادر کرده بودند حمایت خود را این¬گونه اعلام داشتند که: «از ملت می¬خواهم با شجاعت قدم برداشته، ولی با حفظ کامل موازین شرع و در تمام مراحل از علمای اعلام و قاطبه¬ی مراجع معظم تقلید و پیروی کنند.»( مرکز اسناد انقلاب اسلامی، پیشین، ص 463) همچنین در پیامی که نهم فروردین 58 صادر کرده بودند، از مردم خواسته بود که در همه¬پرسی نظام جمهوری اسلامی شرکت کنند و به جمهوری اسلامی رای دهند.( اسلامی، غلامرضا؛ پیشین، ص 137.) (برای مطالعه بیشتر رک : سید ابوالحسن توفیقیان ، آیت الله سید ابوالقاسم خوئی ، سایت پژوهشکده باقر العلوم ) در نجف نیز زمانی که رژیم شاهنشاهی دیگر نتوانست وجود بابرکت و با نفوذ رهبر کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی رحمه الله را در کشور تحمل کند و ایشان را به نجف اشرف تبعید کرد هنگام ورود سرسلسله دار قیام مردمی ایران بر ضد شاه به نجف، همانگونه که اشاره شد آیت اللّه خویی، تعدادی از فضلا و علما را به دیدار امام فرستاد و خود نیز همان روز اول و پس از اتمام درس، به دیدار امام شتافت. آیت اللّه خویی در پاسخ افرادی که از انگیزه این همه عزت و احترام به شخصیت امام خمینی رحمه الله می پرسیدند، فرمود: «ایشان با دیگران فرق می کند، لذا دیدن او هم با دیگران باید فرق داشته باشد». مقام معظم رهبری، حضرت آیت اللّه خامنه ای، درباره آگاهی و همراهی موثر آیت اللّه خویی با انقلاب اسلامی می فرماید: «ایشان یکی از نخستین کسانی بود که پس از شروع نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی رحمه الله ، حوزه علمیه نجف را به اهمیت حوادث ایران متوجه ساخت و سعی و کوششی ارجمند در همراهی با حرکت عظیم روحانیت و مردم ایران مبذول داشتند. [ایشان] در نهضت خونین عراق در رمضان 1411 ق، قطب اصلی نهضتْ و مرکز صدور حکم قیام اسلامی بود». ایشان همچنین در زمان جنگ تحمیلی و سختی ها و کمبودهای حاصل از این تجاوز نابرابر، به جواز صرف وجوهات شرعی در خوراک و پوشاک رزمندگان اسلام فتوا داد. البته در این راستا، رژیم بعث عراق نیز با تبعید، اسارت و به شهادت رسانیدن اطرافیان و نزدیکان ایشان، این عالمِ بزرگ را تحت فشار قرار می داد که از آن جمله، به شهادت رساندن برجسته ترین شاگردشْ سید محمدباقر صدر را می توان نام برد، ولی آیت اللّه خوییْ استوار و با تمام شجاعتْ در برابر این مصیبت ها و سختی ها ایستادگی می کرد. (سید محمد حسین کاظمینی ، ر.ک.سایت پایگاه حوزه ) در نهضت خونین مردم عراق در رمضان سال 1412 ه. ق، آیت الله خویی قطب اصلی نهضت و مرکز صدور حکم قیامت اسلامی بود و به همین دلیل پس از سرکوب این نهضت به واسطه رژیم بعثی، این کهن مرد دانشمند، مورد آزار و شکنجه و اهانت ماموران بعثی قرار گرفت و در معرض خطر جدی واقع شد و پس از آنکه از خطر نجات یافت تا مدت ها زیر نظر ماموران بعثی در شرایط سخت قرار داشت. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه