ازوقتی شنیدم گناه وسیله س ک مؤمن باعمال خوبش مغرورنشه مواظب خودم نیستم.

پرسشگر محترم اینگونه نیست که تمامی گناهانی که انسان مرتکب می شود به علت آن است که او دچار غرور نشود ،بلکه فقط در جایی کهانسان دچار عجب شود خداوند او را به گناهی دچار می کند که از این هلاکت رهایی یابد.در نتیجه سایر گناهان به علت غفلت و دنیا گرایی و... می باشد. پیامبر(ص) فرمودند:«کسی که راه یابد در او عجب ،هلاکشود .» امام صادق (ع)می فرمایند   : «همانا خدا دانست که گناهبهتر است برای مومن از عجب و اگرنه این بود هیچ گاه مومن را مبتلا به گناهی نمیکرد  . »(اصول کافی جلد 2 ص 313) امام خمینی (ره) در کتاب چهلحدیث : «عجب از گناه شدیدتر است در درگاه حق تعالی و از آن جهت مومن رامبتلای به گناه میفرماید تا ایمن شود از عجب.» عجب چیست: در اصطلاح علم اخلاق، عجب عبارت است از اینکهانسان بخاطر عملی که انجام داده و یا کمالی که خودش را دارای آن می داند، خود رابزرگ بشمارد و خود را در داشتن آن کمالات مرهون خداوند نداند. فرقی نمی کند که آنکمال، حقیقتا کمال باشد یا نه؛ شخص واقعا صاحب آن کمال باشد یا نه؛ آن عمل، عملپسندیده ای باشد و یا نه ( زیرا اهل گناه نیز گاهی اوقات به اعمال خود عجب می کنند) و نیز فرقی نمی کند که عمل، عملی قلبی باشد یا ظاهری. مانند اینکه انسان پس ازانجام اعمالی که بر او واجب است (مانند نماز خواندن، روزه گرفتن، پرداخت خمس و زکاتو ...) و یا پس از ترک اموری که بر وی حرام است(مانند نگاه به نامحرم، غیبت دیگرانرا کردن و ...) و یا پس از انجام مستحبات(مانند خواندن ادعیه و نمازهای مستحبیو...) به خود مغرور شود و خود را بنده شایسته خدا بداند و یا حتی خود را از خداوندطلبکار بداند . از شیخ بهایی «رضوان الله علیه»، چنین نقل شدهاست:«شکی نیست که هر کس اعمال شایسته ای مانند روزه و بیدارى شب و ... انجام دهد،در نفس او خوشحالی و سرورى حاصل می شود، پس اگر این خوشحالی براى آن است که خداىتعالى به او نعمت انجام این اعمال را عطا کرده و با این وجود از زوال نعمت بیمناکباشد و از خداى تعالى زیاد شدن نعمت را طلب کند، این شادمانی و سرور عجب نیست. واگر این خوشحالی از آن جهت است که این اعمال از اوست و اوست که داراى این صفت است،و اعمالش را بزرگ شمارد و بر آنها اعتماد کند و خود را از حد تقصیر خارج بداند وبه جایى رسد که به واسطه این اعمال بر خداوند منت گذارى کند، پس این سرور عجب است . » در این زمینه داستانی در کتاب اصول کافی ج 2 ص314 نقل شده: موسی (ع) دید شیطانی کلاهی دارد موسی (ع) پرسیداین کلاه چیست؟ شیطان گفت: بوسیله این کلاه دلهای فرزندان آدم را به سوی خود میکشانم. موسی (ع) پرسید کدام گناه است که چون انسانی مرتکب شود تو بر آن انسان غالبمی گردی؟ شیطان گفت: هر وقت انسانی عجب نماید و اطاعتی را که انجام داده بزرگشمارد و گناهی را که انجام داده در نزدش حقیر آید. خداوند به داوود (ع) وحی فرمود: ای داوود بهگنهکاران نوید ده چرا که من توبه پذیرم و صدیقان را بترسان چرا که آنها را عجب فرامی گیرد. امام باقر (ع) نیز می فرماید: «روزی فردی عابدو فردی فاسق وارد مسجد شدند هنگام خروج فرد فاسق، صدیق شد اما فرد عابد چون بهعبادتی که در مسجد به جا آورده بود به خود بالید فاسق شد. »(بحار الانوار ج2 ص 311) امام علی (ع) نیز می فرماید: «کار بدی که انسانرا پشیمان کند بهتر از کار خوبی است که تو را مغرور سازد.» در نتیجه انسان مومن همیشه مراقب اعمال خویشاست و به محاسبه اعمال خود می پردازد و سعی می نماید از گناهان خویش غفلت نورزد وخدا را در همه جا حاضر و ناظر بر اعمال خویش می بیند و اگر مرتکب گناهی شد سریعاتوبه می نماید . مطالب بسیار مفیدی در سایت در رابطه با غفلت و محاسبهی نفس وجود دارد که توصیه می کنیم سری به آنها بزنید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه