آیا انسان قادر به تغییر تمام تقدیرات الهی هست؟

در پاسخ به این پرسش، چند نکته را باید تذکر دهیم.نخست، باید با معانی کلمات «قضا» و «قدر» و «تقدیر» و «قضای الهی» آشنا شد. قدر به معنای اندازه و تقدیر به معنای اندازه‌گیری است. قضا به معنای یکسره کردن و به انجام رساندن. تقدیر الهی به این معنا است که خداوند متعال برای هر پدیده‌ای، حدود خاصی را قرار داده است که تحت تأثیر عواملی تحقق می‌یابد، و منظور از قضای الهی، آن است که پس از فراهم شدن مقدمات و شرایط ایجاد یک پدیده، خداوند، آن‌را به مرحله نهایی می‌رساند.دوم آن‌که، با مراجعه به متون دینى و دقت در مضمون آیات و روایات، مختار بودن انسان فهمیده می‌شود. و منظور این است که علی‌رغم تمام عوامل و شرایط و با حفظ حاکمیت قدرت و اراده‌ی الاهى، بشر قادر به انجام افعالى است که اگر اراده می‌کرد می‌‏توانست آنها را انجام ندهد و به گونه‌‏اى دیگر رفتار کند.سوم. تقدیر الهی یا سرنوشت، دو حوزه دارد: حوزه‌ای که خارج از اختیار آدمی است؛ و حوزه‌ای که شامل افعال اختیاری انسان می‌شود. اما در مورد افعال انسان‌ها، باید دانست که تقدیر الهی، فعل انسان را با تمام خصوصیات آن در برمی‌گیرد و اختیاری بودن فعل انسان، یکی از این خصوصیات است؛ پس، تقدیر خداوند در مورد اعمال انسان‌ها به این معنا است که شخص، با شرایط معینی و با بهره‌گیری از اختیار خویش، و نه به طور جبری، به عمل خویش اقدام می‌کند.نتیجه آن‌که انسان، می‌تواند در حوزه‌ای که شامل افعال اختیاری او است با اراده و تصمیم‌گیری آزاد عمل کند و این موضوع با تقدیرات الهی منافاتی ندارد. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه