خداوند بزرگ درآیه8 زمر، مي فرمايد:{Qقُلْ تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِيلًا إِنَّكَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِQ} معنی ومفهوم آن چیست؟

براي روشن شدن اين قسمت از آيه شريفه توجه اجمالي به تفسير آيه و شأن نزول آن لازم است در آيات قبل از اين آيه ،سخن از توحيد استدلالي و معرفت خدا از طريق مطالعه آيات، عظمت او در آفاق و انفس مي باشد؛ ولي در آيه مورد سؤال از توحيد فطري سخن به ميان آمده و بيان مي نمايد که آنچه انسان از طريق عقل و خرد و مطالعه نظام آفرينش درک مي کند به صورت فطري در اعماق جانش وجود دارد که هنگام مشکلات و طوفان هاي حوادث خود را نشان مي دهد.)) اصولا ميان حوادث تلخ و سخت زندگي چه جنبه اي جسماني داشته باشد يا جنبه اي روحي و توحيد فطري که در عمق جان آدمي جاي دارد از نظر قرآن رابطه وجود دارد که در آيات متعددي از جمله آيه مورد بحث به آن تصريح شده است که: ((هنگامي که انسان را زياني مي رسد (نور توحيد در قلبش درخشيدن مي گيرد) پروردگار خود را مي خواند و به سوي او بر مي گردد، اما هنگامي که نعمتي از فيض خود به او عنايت مي کند گرفتاري هاي گذشته که به موجب آن دست به دامن لطف الهي زده بود و خداي خود را که دردش را درمان کرده بود، فراموش مي کند و براي خدا شرکائي درست نموده و به پرستش آنها بر مي خيزد تا مردم را از راه خدا منحرف سازد، بگو: از کفرت مدت کمي بهره بگير که از دوزخياني.)) اين فراز اخير آيه شريفه خطاب خداوند است به انسان کم ظرفيت و فراموشکار و غافلي که هنگام وزش طوفان هاي حوادث تلخ، رنگ الهي و توحيد خالص به خود مي گيرد و به مجرد فرو نشستن طوفان تغيير رنگ داده و با غرور و غفلت و لجاجت در مسير غير خدا قدم بر مي دارد. خداوند اين گونه افراد را مخاطب قرار داده و مي فرمايند: بگو: ((از کفر خود اندکي بهره بگير... ))اين کلام خداوند در ظاهر به صورت فرمان و تهديد است، ولي داراي معناي خبري مي باشد چنان که در محاورات روز مره نيز گفته مي شود حال که حيا نمي کني «و لکن هر چه مي خواهي انجام بده» يعني بي حيايي و حرف نشنوي او به پايان و سرانجام پشيمان کننده اي خواهد رسيد، آيه شريفه نيز به اين معني است که چند روزي را با کفر، غفلت از خدا و غرور، سپري کن امّا بدان که بهره مندي تو از کفر، پايان پذير است و تو از دوزخيان هستي. چرا که به هر حال کفار چند روزي در اين دنيا لذت مي برند. در برخي از تفاسير براي آيه مورد بحث شأن نزولي از زبان امام صادق ـ عليه السلام ـ بيان نموده است که وقتي از امام ـ عليه السلام ـ در مورد اين آيه سؤال شد حضرت فرمود:(( آيه در مورد شخصي به اسم «ابي الفعيل» نازل شده که او مردي کافر بود که پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ را ساحر مي دانست همين آدم وقتي مبتلا به سختي مي شد از حرف هايي که در مورد پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي گفت بر مي گشت و به خدا رو مي آورد ولي همين که خدا گرفتاري او را بر طرف و به او نعمتي عطاء مي نمود خدا و سختي ها و نجات خود را از مشکلات فراموش کرده و به حرف هاي بيهوده سابق خود بر مي گشت، خداوند به او فرمود: تمتع بکفرک قليلا إنک من اصحاب النّار. مي دانيم تفسير آيه به مصداق و شأن نزول آيه مفهوم کلي آيه را اختصاص به همان مصداق و مورد خاص نمي دهد بلکه براي روشن شدن مفهوم کلي آيه ذکر مصداق خاصي و شأن نزول آيه کمک مي نمايد. يعني اين آيه امروز هم براي افراد با اين خصوصيات ناظر است که بدانيد کفر شما چند صباحي بيشتر نخواهد و عمرتان کوتاه است ولي عذاب جهنم پايان ناپذير است. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه