پسرم به تازگي به سن بلوغ رسيده است؛ چه راهکارهايي براي مواجهه درست با اين موضوع پيشنهاد مي کنيد؟

غريزه جنسي يکي از غرايز نيرومند، حساس و زندگي ساز انسان است و در حيات رواني و جسماني او تاثيرات بسزايي دارد. برخي از رفتارها و برخي بيماريهاي جسماني و رواني نيز از اين غريزه مايه مي گيرد. از همين رو، اگر عاقلانه و به طور صحيح پرورش يابد زندگي، قرين خوشي و آسايش مي گردد و اگر در طريق افراط و تفريط واقع شود، ممکن است صدها ضايعه جسماني و رواني به دنبال بياورد. «مرحله نوجواني و جواني مهمترين و حساس ترين دوره زندگي انسان است که با بلوغ و دوره شکوفايي همراه است و نوجوان و جوان با بحرانهاي زيادي روبرو است. » لذا تربيت، هدايت و تعديل غريزه جنسي نوجوانان و جوانان امري بس خطير و حساس است، که ظرافت هاي خاصي را مي طلبد و بايد با علم و درايت کافي صورت پذيرد. دوره نوجواني اين مرحله که با بيداري غريزه جنسي و بلوغ همراه است، از حدود 11 تا 12 سالگي آغاز مي شود. اساس بلوغ، فعال شدن غده هاي جنسي است که در اثر اين فعاليت، دگرگوني ويژه اي در نوجوان پديد مي آيد، و با يک سري علائم و تظاهرات جسماني و رواني توأم است. نوجوان به علت اين انقلاب عظيم جسمي گاهي دچار تنش غريزه شده و تجليات و تمايلات جنسي در وجودش اوج مي گيرد. اين حساسيت شديد از حدود 15 سالگي آغاز و تا 19 سالگي ادامه مي يابد. نوجوانان غالباً با والدين و مربيان رابطه مناسبي ندارند و نمي توانند سوالات خويش را با آنان بي پرده در ميان بگذارند، در نتيجه يا مشکلات خود را در دل نگه مي دارند يا از دوستان و معاشران خود سوال مي کنند. بايد بدانيم که رفتار جنسي و احساس نياز و تمايلات جنسي، فقط منحصر به بيداري اين غريزه نيست، بلکه رفتار جنسي در انسان ها تحت تاثير دو عامل هورمون ها و تجربه و يادگيري است. آغاز بيان مسائل جنسي هنگامي که غريزه جنسي نوجوان تا حدي بيدار گشته و در معرض انقلاب و دگرگوني است، مي توان به مناسبت هايي رشته سخن را در دست گرفته و به زبان ساده و اما در عين حال در لفافه و سربسته، به بيان مسائل جنسيپرداخت. به عنوان مثال می توان گفت: مي دانم که اکنون به جايي رسيده اي که شايد افکار گوناگوني در مغزت ايجاد مي شود، گاهي حالت تحريک به تو دست مي دهد؛ اينها هيچ مانعي ندارد و مقدمه اي براي کامل شدن توست، اما شرايط زندگي و تحصيلات تو اکنون اجازه ازدواج نمي دهد، مواظب باش به دام فساد نيفتي. به منظور اجتناب از برخورد غير منتظره، علامت هاي بلوغ و احتلام هاي شبانه و وجوب غسل را می توان برای او تشريح کرد و به او گفت که اين گونه رؤياها و احتلام ها طبيعي است، و هيچ وقت نبايد احساس گناه کند. اولياء و مربيان بايد عواقب و خطرات انحرافات جنسي را براي نوجوانان خود توضيح دهند. بايد بدانيم که برخي از نوجوانان در اثر معاشرت با دوستان ناباب و آلوده، استمنا را تجربه کرده اند، و يا در آستانه ابتلا به آن هستند، ولي در عين حال فراموش نکنيم که بايد به آنها حسن ظن داشت و با سعه صدر با آنها رفتار کرد. برخي از آنها به غلط مي انديشند که بر اساس يک نياز جسمي و جنسي و ناخودآگاه به اين کار دست مي زنند، در حالي که در بررسي هاي پزشکي و روان شناسي نشان داده شده است که نه تنها خودداري از ارضاء تمايلات جنسي تا دوره روابط زناشويي و ازدواج، مطلقاً ضرري ندارد، بلکه سبب کامل تر شدن رشد جسمي و رواني شخص مي گردد. بايد به نوجوان و جوان تفهيم کنيم که عفيف و خويشتن دار باشد و بداند که حفظ و صيانت غريزه جنسي از سرمايه ها و امانت هاي الهي است و ارضاء آن به گونه اي مشروع از اهم واجبات است. او بايد وظايف جنسي دوران بلوغ و پس از آن را بداند، از فيزيولوژي جنسي و اخلاق جنسي به صورت معقول سردرآورد و به تعديل غريزه بپردازد. نکته: در کلاس ها بهتر است استاد از فرد ديگر بخواهد يک روز به آن کلاس بيايد و اين مسايل را مطرح سازد. همچنين مي توان به آنها کتاب معرفي کرد تا خود مطالعه کند. ضرورت هاي اوليه در تربيت جنسي 1. شناخت نوجوانان و جوانان از نظر ابعاد زيستي، جسماني، غريزي، اخلاقي، عاطفي و غيره. 2. شناخت مسائل و مشکلات و رفتار آنان. 3. توجه به نوع فرهنگ و شرايط اقليمي و جغرافيايي آنها. 4. تماس و ارتباط نزديک با آنها، جهت برقراري زمينه انس و تفاهم براي امکان پذير بودن تربيت. 5. اعلام محبت و دوستي مکرر به آنها، تا باور کنند که محبوب ما هستند. 6. برنامه ريزي براي تربيت آنها بر اساس تدريج و مرحله اي بودن و در نظر گرفتن اين که هر مرحله اقتضائاتي دارد. 7. توجه به شخصيت نوجوان و جوان و رعايت احترام آنها بر اساس اصل کرامت ذاتي انسان. 8. داشتن باور کافي به اين امر که نوجوان و جوان قابل هدايت است و شور و شر امروزي او نبايد ما را مأيوس سازد. 9. داشتن اعتدال و در نظر گرفتن مصلحت، و انعطاف پذير و شکيبا بودن در برابر آنها. نکته: رده هاي سني و شرايط فرهنگ هاي مختلف، بيان هاي متفاوتي را مي طلبد، بنابراین يک نوجوان سوم راهنمايي با جوان سوم دبيرستاني تفاوت بسيار دارد، پس در تعليم و تربيت به عناصر "آگاهي به زمان"، "موقعيت شناسي" ، "محيط شناسي"، تحولات جامعه و... توجه داشته باشيم. امام علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «ينبغي لمن عَرَفَ الزمان ان لا يأمن الصُّروفَ و الغِيْرَ، کسي که عارف به مقتضيات زمان است و از دگرگوني هاي پيگير و مستمرش آگاهي دارد، شايسته است هرگز خويشتن را از تحولات و تغييرات اجتناب ناپذيرش در امان ندارد». اگر مسائل جنسي در محيط آموزشگاهي و با تفکيک رده هاي سني، البته با سنجيدن تمام شرايط بازگو شود، بهتر و شايد لازم و ضروري است. روش ها نوجوان و جوان را می توان با مدارا و مماشات، موعظه و با انگشت نهادن بر نقاط فطري و وجداني او... که در اين سن بيدار است با خود همراه کرد.استفاده از تعريض، کنايه و داستان سرايي، به کار گيري امثال و حکم، بازگويي عبرتها، تخويف، دادن جايزه، قهر کوتاه مدّت و روش تساهل و تسامح بسیار مفید و کارآمد است. باید توجه داشت هرگز آنها را مأيوس نساخته، بلکه باید هميشه روح اميد را بر کالبد وجودشان دميد. در برخورد با نوجوانان و جوانان نبايد آنها را پيوسته سرزنش و ملامت کرد، چرا که لجاجت و عصيان آنها را بر مي انگيزاند. امير مومنان علي ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «زياده روي در ملامت و توبيخ، آتش لجاجت را شعله ور مي سازد». برنامه هاي تبليغي و تربيتي بايد به گونه اي باشد که کرامت و عزت نفس، اراده و اعتماد به نفس و ايمان و معنويت آنها را تقويت کند، محرک هاي ناهنجار جنسي محيط اطراف را حذف و به آنها توصيه کرد در اوقات فراغت خود به تفريحات سالم و ورزش براي تقويت جسم بپردازند. 1. مسايل جنسي بايد به صورت غير مستقيم براي نوجوان بيان شود، به عنوان مثال کتابي را که براي اين سنين تهيه شده براي او معرفي کرد. بايد توجه داشت که در اختيار گذاردن اطلاعات بيش از حد نياز نوجوان غلط است و موجب گمراه شدن او مي شود. 2. اگر نوجوان مسايل جنسي را از طريق افراد مطمئن دريافت نکند، قطعاً براي پيدا کردن جواب سئوالات خود راه ديگري را انتخاب مي کند، تجربه نشان مي دهد بسياري از اين راهها به ناکجا آباد ختم مي شود. بنابراين بهتر است در فضاي صميمي اين اطلاعات از طريق افراد دلسوز و متعهد در اختيار او قرار بگيرد. 3. بيان مسايل جنسي نبايد حساسيت برانگيز باشد و نوجوان را تحريک و جوينده و حريص سازد بلکه بايد به صورت عادي و طبيعي با اين موضوع برخورد کرد. 4. خيلي لازم و ضروري است که در برنامه هاي تفريحي و ورزشي آنها شخصاً شرکت کرده و در لابه لاي آن برنامه ها، و در مواقع و فرصت هاي مناسب به بيان مسائل مورد نياز بپردازيد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه