روایات امام رضا(ع) از امام عصر(ع) در 'جلوه‌های مهدوی در کلمات رضوی' نویسنده کتاب "جلوه های مهدوی در کلام رضوی "سعی دارد مجموع آنچه که در مجامع روائی از امام رضا‌(ع) درباره وجود مقدس حضرت ولی عصر(عج) روایت شده است را در این کتاب جمع‌آوری کند. سعی تدوین‌گر بر این بوده که فرمایشات را دسته‌بندی کرده و به صورت موضوعی جمع‌آوری کند و یک سیر منطقی برای چینش بحث‌ها داشته باشد که در این زمینه نیز، تا حدی موفق بوده است.

روایات امام رضا(ع) از امام عصر(ع) در 'جلوه‌های مهدوی در کلمات رضوی' نویسنده کتاب "جلوه های مهدوی در کلام رضوی "سعی دارد مجموع آنچه که در مجامع روائی از امام رضا‌(ع) درباره وجود مقدس حضرت ولی عصر(عج) روایت شده است را در این کتاب جمع‌آوری کند. سعی تدوین‌گر بر این بوده که فرمایشات را دسته‌بندی کرده و به صورت موضوعی جمع‌آوری کند و یک سیر منطقی برای چینش بحث‌ها داشته باشد که در این زمینه نیز، تا حدی موفق بوده است. بنابراین گزارش ابتدا از اصل موضوع امامت آغاز کرده و روایت مفصلی از امام رضا(ع) درباره تفسیر امامت و اوصاف امام نقل می‌کنند. فقرات عالی این روایت نورانی، چشمه ایست که بخوبی می‌تواند بر معرفت انسان بی‌فزاید. امام، ابری است بارنده، بارانی است سیل‌آسا، آفتابی است فروزان؛ آسمانی سایه بخش؛ زمینی گسترده؛ چشمه ایست جوشنده و هماننده برکه و باغ است. امام، امینی است یار، و پدری است مهربان، و برادری است دلسوز و پناه بندگان خداست در موقع ترس و پیش‌آمد‌های بد. امام کسی است که از گناهان پاک است و از عیوب، برکنار. نظام دین است و عزت مسلمین و خشم منافقین و هلاک کفار. امام، یگانه روزگار است، کسی با او برابر نیست و دانشمندی با او هم‌‌سنگ نیست. جایگزین و مانند و نظیر ندارد. چگونه توان کنهش را فهمید؟! چطور کسی به جای او نشیند و حاجت مربوط به او را برآورد؟! چطور؟!...» نویسنده در پایان این بخش که مخصوص آیات و روایت طویل و وزین است، درصدد جمع‌بندی مجموع حدیث برآمده و مجموع فرمایشات حضرت در این روایت را ذیل سیزده گزاره مجمل خلاصه می‌کنند. بخش دوم به "ضرورت و نیاز جامعه به حجت خدا" اختصاص دارد. دو روایت نقل می‌شود که جایگاه رفیع و ضروری امام برای حفظ و گسترش دین (حوزه تشریع) و همچنین در عرصه ی کائنات (حوزه تکوین) را تبیین می‌کند. نسب پاک حضرت مهدی(عج)، در فصل سوم ذیل پانزده حدیث نورانی بیان می‌شود. تصریحاتی که حضرت امام رضا(ع) در فرمایشاتشان دارند مبنی بر اینکه ایشان از نسب با برکت نبیّ أعظم‌(ص)، امام حسین(ع)، امام باقر(ع)، امام رضا(ع)، امام جواد(ع) و امام حسن عسکری(ع) هستند را در این بخش به تفصیل نقل کرده‌است. روایات مربوط به موضوع ولادت امام عصر(عج) و نام‌ها و القاب ایشان در فصل چهارم نقل شده است. پنهانی بودن ولادت آن حضرت، نام اصلی ایشان و لزوم خودداری از به زبان‌آوردن آن، برخاستن حضرت شمس‌الشموس(ع) ازجای خویش در هنگام شنیدن لفظ "قائم" و القاب مبارک ایشان، از موضوعاتی است که روایاتش در این بخش تبیین می‌شود. نویسنده فصل پنجم را به "شمایل، اوصاف، فضائل و شباهت‌های آن حضرت به پیامبران" اختصاص داده‌است و فصل ششم را به موضوع جذاب "بشارت‌های کتاب‌های آسمانی به حضرت مهدی‌(عج) و قیام ایشان" پرداخته است.فصل هفتم درباره "غیبت و فتنه‌های آن دوران" است که حضرت برخی موارد را بالخصوص اشاره می‌کنند و برخی دیگر را به طور کلی بیان می‌دارند: "فتنه‌ای کور و کوبنده و آشوبی کمر‌شکن، ناگزیر روی خواهد‌داد که در آن خواص و رازداران سقوط خواهند‌کرد؛ و آن، هنگامی است که شیعه سومین فرزند مرا از دست‌دهد. اهل آسمان و زمین و همه شیفتگان و درماندگان و دلسوختگان بر او گریه می‌کنند. پدر و مادرم فدای او، که هم‌نام جدّم و شبیه من و موسی بن‌عمران است... چه بسیار زن و مرد مؤمنی که با از دست دادن آن آب گوارا، دل‌سوخته و حیران و اندوهگین خواهند بود. گویی آنها را می‌بینم که در حال یأس و ناامیدی ندائی می‌شنوند؛ ندائی که از دور و نزدیک یکسان شنیده می‌شود، (و آن فریاد حجت حق است). او که برای مؤمنان رحم و برای کافران عذاب و عقوبت است" و این فتنه‌ها چنان گسترده می‌شود که "مردم در ولادتش شک و تردید می‌کنند!" و چنان که شیعیان به دنبال پناهگاه هستند و هیچ نمی‌یابند! در فصل هشتم، "احوال شیعیان و مؤمنان در دوران غیبت" تشریح می‌شود که قلب مؤمن در درونش ذوب می‌شود. همانطور که مس در آتش آب می‌گردد! و این فقط بخاطر بدعت‌هائیست که در دین ظاهر می‌شود و نمی‌تواند آنها را تغییر دهد! سپس به وظایف شیعیان می‌پردازد و نه مورد را از فرمایشات امام رضا(ع) شمارش می‌کند. وجوب معرفت به آن حضرت، انتظار فرج، عدم تعیین وقت ظهور، صبر و پایداری، اندوه و گریه در غیبت ایشان، دعا برای ایشان... در فصل بعدی به ظهور ایشان می‌پردازد و در فصل دوازدهم، "سیره و اخلاق و خصوصیات زمان آن حضرت" را ذیل پانزده مؤلفه تشریح می‌کند. فصل پایانی هم به موضوع مهم "رجعت" از منظرگاه ایشان پرداخته شده است. گرچه می‌توان در بین روایات، بعضا احادیث ضعیف السند و یا نیاز به تفسیر را پیدا کرد، اما من‌حیث‌المجموع کتاب از جهت گردآوری روایات خوب است. ظاهرا کتاب بگونه‌ای نوشته شده که برای عموم مردم قابل استفاده‌باشد، اما به دلیل همین خصوصیتی که ذکر شد، بهتر است مخاطب آن را حوزویان و دانشگاهیان آشنا با علوم اسلامی دانست. کتاب‌نامه، شامل منابع روائی ایست که این کتاب از آنها جمع‌آوری شده و فهرست هم بخوبی راهنمای خواننده است. سبک کلی کتاب، نقلی است و خطابی. سرفصل‌های کتاب هم بخوبی بیانگر محتوای آن هستند. در پانوشت هر صفحه هم، منبع تک‌تک روایات را بیان کرده‌است. نکته آخر هم اینکه علاوه بر طرح جلد که تا حدی با موضوع کتاب مناسبت دارد، دیگر خصوصیات ظاهری کتاب نیز مقبول است.شایان ذکر است، "جلوه‌های مهدوی در کلمات رضوی(ع)" نوشته آیت‌الله سیدمحمدباقر ابطحی‌اصفهانی و ترجمه سیدمحمد سجادی‌اصفهانی در 128 صفحه در سال 1390 از سوی بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود‌(عج) منتشر شد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه